Podstawy Laja Margi - Ścieżki Wchłonięcia

(Hridaya nr 9)

Laja jest w głównej mierze ŚCIEŻKĄ WCHŁONIĘCIA. Wyższa Jaźń, boski, duchowy element, wchłania substancję ego, transmitując całokształt materialnego obrazu w subtelną postać, będącą doskonałym odbiciem (obrazem) Doskonałego Człowieka (PURUSZA). Ścieżka Wchłonięcia (LAJA MARGA) posiada trzy podstawowe aspekty, które są praktycznie realizowane. Obejmują one (te aspekty) całokształt procesu oczyszczania (uzdrawiania, otwierania) SERCA według kolejności Kręgu Oczyszczania, czyli Ścieżki Próbnej:

1. WIWEKA (zdolność wyboru tego co właściwe); aspekt nauki i studiów ezoterycznych; słuchanie i odbiorczość wobec GURU (Tego, który wyprowadza z ciemności); zrozumienie i pojmowanie;
2. MUMUKSZU (tęsknota, żarliwość); aspekt duchowego praktykowania; gorliwe wypełnianie przepisanych ćwiczeń duchowych; czysta, żarliwa praca medytacyjna; rozwój odbiorczości, czuciowiedzy, intuicji;
3. WIRAGA (moc spokoju, siła ciszy); aspekt siły duchowej rozbudzany dzięki stałości, zrównoważeniu i dyscyplinie; wola pracy i służenia (s. SEWA).

Krótko to ujmując otrzymujemy: Naukę, Praktykę i Służenie. Wynikiem tego podejścia jest szybkie osiągnięcie stanu Pustki (s. ŚUNJA), Błogości (s. ANANDA) i potężnej SIŁY WOLI (s. WIRJA), co określone jest także Entuzjazmem.

Uczeń na Ścieżce Laja otrzymuje pomoc w formie wskazówek i ćwiczeń duchowych od swego GURU, aby efektywnie mógł pokonać przestrzeń oddzielającą go od jego duchowego celu, od Boga (s. IŚWARA). Praktyki i instrukcje (wskazówki) dawane są z uwzględnieniem jogicznych zasad fizjologii ciała oraz z uwzględnieniem praw psychiki (umysłu).

Praktyki duchowe Laja Margi, na każdym jej szczeblu pochodzą od linii sukcesji tradycji Laja, którą zapoczątkował Pan Śiwa wraz ze swoją małżonką, Śri Parwati. Uznawani są oni oboje za Wielkich Ryszi, czyli Mędrców oraz za Słonecznych Nauczycieli (s. SURJA GURU). Całość nauk i praktyk przekazywana jest w linii sukcesji przez kolejnych Maha Guru (Wielki Nauczyciel), którzy zwykle noszą tytuł - imię: Guru Ananda Śiwa.

Całość Odwiecznej Mądrości wraz ze Ścieżką Wchłonięcia może być przekazywana przez Laja Guru (Nauczycieli Wchłonięcia) lub innych Aćariów (Wysłanników) Szkoły LAJA, którzy mogą inicjować, wprowadzać chętnych w naukę medytacji oraz wprowadzać w różnorakie systemy szczególnych praktyk związanych z tradycją Laja. Podstawowy zakres praktyki obejmuje dwie formy przekazu, inicjacji (s. Dikszan) znane odpowiednio jako Sadhana oraz jako Abhjasa.

Podstawy praktyki Laya Jogi

Sadhana to w ogólności zestaw jakichkolwiek ćwiczeń, które prowadzą do duchowego celu, do Boga (s. Iśwara). Można to rozumieć jako uświęcanie, oczyszczanie. Abhajasa w tradycji LAJA, to praktyka wypróżniająca świadomość z uwarunkowań ego poprzez rozwój głębokiego, wewnętrznego związku z linią przekazu. Jest to stała, wewnętrzna praktyka przebywania w Jaźni, w Jestem, poza ciałem i umysłem. Jest to ciągła praktyka powstrzymywania zjawisk świadomości (strumienia myślenia i emocji), powstrzymywania złudzeń i rojeń tworzonych przez psychikę. Całość podstaw praktyki Laja Jogi obejmuje takie sprawy jak:

1. nauka osiągania skupienia, uspokojenie chaotycznych zjawisk psychiki, co przynosi zdolność bezpośredniej percepcji intuicyjnej (s. Pratjaja);
2. kultywowanie inicjowanej praktyki jogicznej (s. Abhjasa) oraz ćwiczenie się w osiąganiu nieprzywiązania do tego co widziane, w bezpragnieniowości czy raczej w "byciu" ponad pragnieniem (s. Wairagja);
3. osiąganie i pielęgnowanie stanu samourzeczywistnienia, samorealizacji (samowiedzy czy mądrości samourzeczywistnienia) o czterech właściwościach (s. Sampradźniata)
4. oddanie siebie Władcy Istot Żyjących, służenie Panu i Bogu swemu, idamowi, (s. Iśwarapranidhana);
5. wzrastanie w świadomości Boga i dochodzenie do wewnętrznego Ja (s. Ćetana), co osiąga się przez wibrowanie Prańawy - odwiecznego, pierwotnego dźwięku, AUM, oraz rozproszenie przeszkód na drodze do skupienia świadomości;
6. nauka i kultywowanie podstawowego ćwiczenia oddechowego, które składając się z wdychania i wydychania (s. Śwasapraśwasa), usuwa czynniki rozproszenia wyłaniające się ze świata psychiki, czyli cierpienie (ból), złe samopoczucie (niepokój) i drżenie ciała (nerwice);
7. rozwijanie ćatur-brahmawihary, czyli Poczwórnej Niezmierzonej Czystości, która jest Oświeconą Świadomością i kontemplacją wyciszania dźwięku, czterem cnotom: Miłującej Dobroci i Przyjaźni, Współczuciu czy Sympatii, Życzliwej Radości, a także Bezstronnej Tolerancji;
8. uzyskanie stanu beztroski i jasnego, świetlistego poglądu oraz pogody ducha poprzez ćwiczenie ustalania uwagi w Świetle (s. Dźjoti);
9. wytworzenie świadomości (psychiki) Czystego Kryształu (Diamentu), w której wszystko odbija się takim jakim jest, a praktykujący może łatwo nabrać właściwości tego na czym się skupia, co zwie się stanem Utkwienia (Popadnięcia, Ustalenia) lub Ekstazy Połączenia (s. Samapati);
10. osiąganie poznania wypełnionego prawdą (s. Rytambhara Pradźnia), w którym gasną wszelkie nasiona karmiczne, a przeznaczenie zmienia swój bieg tak, że zawracamy na prostą drogę ku naszemu jedynemu i prawdziwemu Bogu.

Powyższych dziesięć punktów jest streszczeniem pracy pierwszej klasy jogi klasycznej, przedstawionej przez Mistrza Patańdźalego w jego dziele pt. "Jogasutra". W pierwszym rozdziale, noszącym tytuł "SAMADHI-PADAH" znajdziemy dogłębne rozwinięcie tych dziesięciu punktów. Kultywując tych dziesięć spraw, osiągamy dogłębną realizację Ścieżki Próbnej, przedstawionej na początku jako Ścieżki Wchłonięcia.

Samadhi-Padah, jak zostało to tutaj w skrócie przedstawione, zawiera wskazówki (instrukcje) jak rozwinąć elementy, podstawy praktyki jakiejkolwiek jogi. Wiele kierunków pracy wynika z tych podstawowych spraw. Przykładowo, cała pobożność, praktyka oddania i wielbienia wynika z aspektu Iśwarapranidhany, a cała nauka o oczyszczeniu, uzdrowieniu, kontroli umysłu i skupieniu wynika z celu, którym jest rozwój Czystej Intuicyjnej Percepcji Prawdy (s. Rytambhara Pradźnia). Mantra joga zajmująca się dźwiękiem wywodzi się od pracy z prawibracją AUM (OM, Ą). Podstawowe filary etyki i moralności zawierają w sobie cztery cnoty Brahmawihary, co buddyści zwą Bodhićitta. Sztuka oddychania i wszystkie ćwiczenia stąd wynikłe mają swój rdzeń w praktykowaniu Śwasapraśwasa (wdechu-wydechu), zwanego też oddychaniem połączonym. Wizualizacja bóstw (aniołów) wywodzi się z praktykowania medytacji ze światłem, czyli jest techniką związaną ze Światłem, Dźjoti.

Mantra Joga i Iśta Mantra

W tradycji Laja bardzo istotną praktyką jest powtarzanie indywidualnie dobranego słowa o wartości dźwięku. Mantrę (słowo, dźwięk) Indywidualną określa się mianem IŚTA MANTRA. Jest to mantra medytacyjna używana w trzech postaciach (aspektach), którymi są:

1. DŹAPA - słowo lub fraza (kilka słów) mówione głośno lub szeptem, śpiewane lub intonowane na melodię płynącą z głębi serca. Powtarzanie rozpoczyna się zwykle od AUM (OM), które jest rodzicem wszelkich mantr, pradźwiękiem. Jest to mantra dźwiękowa (s. ŚABDHA).
2. ARTHA - znaczenie, istotna treść słowa, zwykle też myślowe powtarzanie mantry. Umysł czy raczej cała psychika intonuje (śpiewa) mantrę jakby wewnątrz, w sercu, w jaźni. Jest to zatopienie w znaczeniu słowa oraz pojmowanie treści całą psychiką. Jest to koncentracja, skupienie psychiki na słowie aż do stanu pogrążenia się czy pochłonięcia jego treścią. Artha zawiera też aspekt wizualizowania treści mantry.
3. PRATJAJA - odbieranie echa, intuicyjna percepcja, odczuwanie, skupienie na odbiciu z głębi wnętrza jakie rodzi się na skutek dwóch poprzednich aspektów. Odczuwanie polega na kontemplacji wywołanego wrażenia, na odbiorze płynącej z głębi energetycznej wibracji. Jest to praktyka odczuwania w MILCZENIU. Tutaj głębia znaczenia sama się objawia, stajemy się świadomi istotnej treści. Jest to intuicyjne uprzytamnianie sobie znaczenia i treści, poza myślami i emocjami. Ujmując IŚTA MANTRĘ bardziej zwięźle, mamy trzy aspekty: Dźapa, Artha i Pratjaja, czyli Intonowanie, Myślowe Powtarzanie i Milczące Odbieranie. Mantra joga zawiera więc Wibrację Dźwięku, Wizualizację Znaczenia i Milczenie. Iśta Mantra jest dźwiękowym aspektem Iśwara, czyli Pana i Boga mieszkającego w każdym sercu. Prańawa AUM (OM, Ą) odnosi się do Iśwara w jego własnej, odwiecznej postaci. Pozostała część mantry to twórczy potencjał jaki musi człowiek w sobie rozwinąć, aby pokonać dystans pomiędzy sobą a Bogiem, aby przybliżyć się do Boga.

Iśta Mantra jest zatem Słowem Kierunkowym, które skierowuje Ciebie i przybliża do Twojego duchowego Ideału, do Świętego Celu. Dzięki Indywidualnie otrzymanej mantrze wchodzisz do głębi swojej własnej, prawdziwej Istoty. Pratjaja staje się stopniowo drogą do stopienia własnej psychiki (umysłu) z Kosmiczną Świadomością, z Umysłem Boga, Kreacji.

Podstawowa praktyka, w szczególności Iśta Mantra, pozwala nam na osiągnięcie czystego, pierwotnego stanu, czyli Doskonałego Człowieka (s. PURUSZA). Osiągamy stan bycia Obrazem Boga, w całej pełni przejawiając swój duchowy potencjał. Purusza, czyli Wyższa Jaźń, Doskonały Człowiek, w całej pełni odzwierciedla właściwości Pana (s. Iśwara). Iśta Mantra pozwala na osiągnięcie zasadniczego zjednoczenia z właściwym kształtem siebie samego, który jest Czystym Klejnotem Jutrzenki (s. Purusza - pura znaczy czysty klejnot zaś uszas - to gwiazda poranna, jutrzenka).

Poprzez ciągłe, wytrwałe powtarzanie, wyobrażanie i odczuwanie Iśta Mantry utożsamienie się z Kosmiczną Świadomością (s. Purusza) staje się pełne, osiągnięty zostaje stan Jedności (Niedwoistości Jaźni). Iśta Mantra podtrzymuje właściwy kierunek, ku Jedni, w której fałszywe pojęcie małego ja (niższej jaźni) rozpoznane jako "kosmiczne złudzenie optyczne" przestaje istnieć wraz z wynikłym stąd egoizmem, cierpieniem i wszelką iluzoryczną ułudą (s. MAJA).

Samadhi zostaje osiągnięte. Samourzeczywistnienie (samorealizacja) uwieńczona Intuicyjnym Wglądem w Prawdę staje się faktem, a cztery właściwości (oznaki) samorealizacji (s. SAMPRADŹŃATA) stanowią widoczny dowód. Pierwsza klasa jogi zostaje ukończona.

Podstawy praktyki Asztańga Jogi

Zgodnie z tradycją, podstawy praktykowania, z których mantra joga jest ważnym fundamentem, zwykło nazywać się ASZTAŃGA JOGĄ (jogą ośmiostopniową lub medytacyjną) lub Samadhi Jogą - od nazwy pierwszego rozdziału Jogasutr wg. Patańdźalego.

Znamy już Cel Istotny Asztańga Jogi, podstawy praktykowania i wartość Iśta Mantry. Spróbujemy się dalej skupić na kilku jeszcze, istotnych dla powodzenia na Ścieżce Laja, instrukcjach.

1. Właściwa postawa ciała sprzyjająca powodzeniu w praktykowaniu jest postawą siedzącą. Praktykę Asztańga Jogi potocznie nazywa się SIEDZENIEM lub ustaleniem wewnątrz własnej Pierwotnej Natury. Ogólnie siad skrzyżny lub klęczny stanowią fundamentalny sposób siedzenia zaś prosta postawa tułowia jest oznaką utrzymywania właściwej postawy zwanej praktykowaniem (s. Sadhana lub Abhjasa).

Mistrz Patańdźali już w pierwszym wersecie sugeruje, że wprowadzenie w jogę związane jest z nauczaniem pozycji, postawy. Słowo, które jest użyte - ASANA - dosłownie oznacza "siedzenie". Zajęcia warsztatowe w tradycji Laja od podstaw użytkują dłuższe okresy siedzenia w medytacji. Siad skrzyżny (s. SUKHASANA lub BHODŹANASANA), siad półlotosowy (s. ARTHAPADMASANA), pełny lotos (s. PADMASANA) postawa spełnienia zwana też doskonałą (s. SIDDHASANA) - oto cała lista zalecanych asan (postaw, pozycji, sposobów siedzenia) w kursie Asztańga Jogi. Siad klęczny zalecany jest głównie osobom, które nie mogą z przyczyn zdrowotnych, pozostawać w skrzyżnych siadach. Rodzina siadów klęcznych (s. WADŹRASANA) zwana też jest rodziną postaw Diamentowych. Postawa siedząca zwana pozycją krowy (s. GOMUKHASANA) uważana jest za najbardziej zaawansowany sposób siedzenia w czasie praktyk Asztańga Jogi.

2. Postawa siedząca powinna być wygodna, sprzyjać rozluźnieniu, przynosić ulgę i wyciszenie. Jednocześnie powinna być technicznie prawidłowa i komfortowa. Trzeba dużo ćwiczyć podstawowe sposoby siedzenia, ponieważ prawidłowe postawy medytacyjne zapewniają równowagę hormonalną, a co za tym idzie, również równowagę psychofizyczną. Równowaga, symetria, wyprostowane plecy, spionizowany kręgosłup sprzyjają rozwojowi sił koncentracji, rozluźnieniu i odczuwaniu. Stabilna i zrelaksowana postawa siedząca poprawia rytm i głębokość oddechu. Siedzenie w postawach z rodziny lotosowej zapobiega chorobom serca i układu krążenia. Kultywowanie doskonalenia tych kilku sposobów siedzenia wzmaga Świadomość Ciał!

3. Sadhanę lub Abhjasę można też praktykować w pozycjach "siedzeń" określonych jako "stanie na jednej nodze" lub "drzewo". Ten sposób "siedzenia" był ulubionym sposobem praktykowania lekcji jogi w wykonaniu Mistrza Śiwy - Założyciela wszelkiej Jogi. Wymaga to jednak specjalnych wskazań Nauczyciela. Jest to sposób dla osób bardzo zdeterminowanych w praktykowaniu i dla wiernych naśladowców Mistrza - Założyciela Jogi. Inną jego ulubioną do dłuższych siedzeń postawą była wspomniana już "krowa".

4. W czasie wykonywania przepisanych ćwiczeń duchowych oczy zwykle pozostają zamknięte. Odcięcie wielu wrażeń wzrokowych, pochodzących głównie z podświadomej chęci obserwowania, czyni psychikę (umysł, świadomość) bardziej wypróżnioną, oczyszczoną, a dzięki temu bardziej odbiorczą, percepcyjną. Umysł i wzrok są bardzo ze sobą powiązane, stąd zamknięcie oczu umożliwia głębszy wgląd we własne wnętrze.

Zbliżając się ku zakończeniu niniejszego tematu, warto uświadomić sobie wiele zbieżności jakie mogą być ujrzane pomiędzy jogą, a wieloma tradycjami duchowymi i religijnymi. Siedzenie buddystów Zen i siedzenie Joginów niczym się nie różnią. Główna zasada Brahmawihary - MAITRI, czyli Miłująca Dobroć i Przyjaźń - niczym się nie różnią od naczelnej zasady etyki chrześcijańskiej podanej przez Jezusa: "Miłujcie się wzajemnie". W istocie swej Brahmawihara jest podstawą etyki i moralności każdej religii. Szczegółowo jednak o tym przy innej okazji.

Niech Błogosławieństwo Najwyższego Boga pozostanie z Tobą! Hum!

Himalaya Swami