Dhritarasztra

Ślepy król Dhritarasztra słucha jak natchnięty wizją Sandźaja relacjonuje przebieg bitwy pomiędzy klanami Kaurawów i Pandawów

W Mahabharacie, Dhritarasztra (Sanskryt: धृतराष्ट्र, dhṛtarāshtra; dosł. "dobry król") jest królem Hastinapur w czasie Wojny Kurukszetra. Urodził się jako syn króla Wićitrawirja i jego pierwszej żony Ambiki i był wychowywany przez |Wjasę. Dhritarasztra był niewidomy od urodzenia i został ojcem stu synów (i jednej córki, Duhśali) ze swą żoną Gāndhārī), a także ojcem Jujutsu. Jego dzieci, włączając w to najstarszego syna Durjodhana stały się znane jako Kaurawowie. W czasie swych rządów w Hastinapur Dhritarasztra często był rozdarty pomiędzy zasadami dharmy a miłością do swego syna Durjodhan i często wybierał wspieranie działań swego syna z powodu swej ojcowskiej miłości. Dhritarasztra pojawia się w częściach Mahabharaty które krążą jako osobne pisma święte, wśród nich najsławniejszą jest Bhagawad Gita, której dialog został mu opowiedziany.

Narodziny i młodość

Po śmierci Vićitrawirja na skutek choroby, w królestwie Hastinapur nastąpił kryzys sukcesji. Bhiszma nie był w stanie przejąć tronu z powodu swego przyrzeczenia, Bahlika nie chciał opuścić Królestwa Bahlika. Satjawati zaprasza swego syna, Wjasę do zapłodnienia królowej Ambika i królowej Ambalika zgodnie ze zwyczajem Nijoga. Gdy Wjasa zbliżył się do Ambiki, ta przerażona jego brzydkim wyglądem zamknęła oczy; z tego powodu jej syn urodził się ślepy.

Dhritarasztra wraz ze swym młodszym przyrodnim bratem Pandu zostaje wytrenowany w sztukach wojennych przez Biszma i Kripaćarja. Ograniczony przez swe kalectwo Dhritarasztra nie jest w stanie walczyć bronią, ale jest tak silny, że może miażdżyć żelazo swą dłonią.

Kiedy nadszedł czas nominowania dziedzica korony, Widura zasugerował że Pandu byłby lepszym wyborem, ponieważ nie był ślepy. Dhritarasztra, choć sam chciał rządzić, zgadza się na to, by Pandu przyjął koronę. Ten jego wybór położy się cieniem na przyszłość. Dhritarasztra żeni się z Gandhari, córką słabego i pokornego wasala Hastinapur - Gandhara. Gandhari przesłania swe oczy szalem aby lepiej zrozumieć ślepotę swego męża. On i Gandhari mają stu synów zwanych Kaurawami i jedną córkę Duhśala. Ma on także syna o imieniu Jujutsu spłodzonego z konkubiną Sauwali.

Kiedy Pandu nie ma w Hastinapur, Dhritarasztra rządzi jako jego dziedzic. Po incydencie z Ryszi Kindama Pandu odszedł do lasu. Tak więc Dhritarasztra stał się de facto królem. Dzięki błogosławieństwu Wjasy, on i Gandhari mają stu synów i córkę, a ich najstarszy syn Durjodhana zostaje dziedzicem. W czasie narodzin Durjodhana pojawiają się złe znaki; wielu mędrców doradzało Dhritarasztrze i Gandhari aby porzucili dziecko. Ale oni odmówili; Durjodhana rośnie otrzymując książęce wykształcenie i wydaje się, że będzie wspaniałym dziedzicem. Jednakże gdy Pandu umiera, jego rodzina przybywa do Hastinapur i żyje razem z dziećmi Dhritarasztra. Judhiszthira, najstarszy syn Pandu jest starszy niż Durjodhana. Biorąc pod uwagę to, że Pandu był królem, a Judhiszthira ma mocne prawo do tronu, zgodnie ze zwyczajem. Rozpoczyna się kryzys sukcesji; choć Dhritarasztra rozpoznaje dobre cechy Judhiszthira, faworyzuje swojego własnego syna ślepy na jego wady. Poprzez mocny nacisk ze strony rady Braminów, Widury i Bhiszmy, Dhritarasztra z niechęcią ogłasz Judhiszthira jako swego następcę.

Po incydencie opisanym w rozdziale Lakszagraha, w którym zabici zostają Pandwawowie, Dhritarasztra jest w żałobie, ale wreszcie może ogłosić Durjodhana swym dziedzicem. Kiedy okazuje się, że Pandawowie przeżyli, Durjodhana odmawia zrzeknięcia się swego tytułu dziedzica, a pomiędzy Kaurawami i Pandawami wybucha spór. Dhritarasztra dzieli kraj na dwie części dając Hastinapur Durjodhanie, a Khandawprastha Judhisztirze.

Gra w kości

Draupadi rozebrana w czasie zebrania Dhiratasztry. Dhritarasztra siedzi pośrodku.

Śakuni, brat Gandhari, był mistrzem magii. On wraz ze swoim siostrzeńcem Durjodhaną uknuli spisek w grze w kości i zaprosili do gry Pandawów. Pandawowie stracili ostatecznie swe królestwo, bogactwo i prestiż i zostali wygnani na trzynaście lat. Draupadi, żona Pandawów została poniżona na dworze po tym jak Duśasana usiłował ją rozebrać. Bezradny ślepy król interweniował dopiero po skonsultowaniu się z Gandhari, wtedy, gdy Draupadi chciała rzucić klątwę na dynastię Królestwa Kuru. Chociaż postacie takie jak Wikarna i Widura sprzeciwiali się złym uczynkom Durjodhana, większość obserwatorów była bezradna z powodu swych zobowiązań wobec Hastinapur; Dhritarasztra mógł przemówić, lecz tego nie uczynił.

Bitwa Kurukszetra

Lamentujący Dhrutarasztra

Śri Kryszna jako pokojowy emisariusz Pandawów udał się do Hastinapur aby przekonać Kaurawów do uniknięcia rozlewu krwi swych pobratymców. Jednakże spisek Durjodhana doprowadził do aresztowania Kryszny, co spowodowało fiasko jego misji. Po niepowodzeniu misji pokojowej Kryszny i gdy wojna zdawała się nieunikniona, Wjasa zaoferował Dhritarasztrze, że obdarzy go boską wizją, tak, aby mógł widzieć przebieg wojny. Jednakże nie chcąc widzieć swych pobratymców zabijanych, Dhritarasztra poprosił, aby darem tym obdarzył Sandźaja, jego woźnicę. Sandźaja wiernie opowiada przebieg wojny swemu suzerenowi, mówiąc jak Bhima zabił wszystkie jego dzieci. Sandźaja pocieszał ślepego króla, a w tym samym czasie prowokował go swym własnym punktem widzenia i przemyśleniami. Kiedy Śri Kryszna ukazał swą Wiśwarupę (Uniwersalną Formę) Ardźunie na polu bitwy Kurukszetra, Dhritarasztra żałował, że nie miał boskiego wzroku.

Dhritarasztra był pewien, że Bhiszma, Drona, Karna i inni niezwyciężeni wojownicy sprowadzą zwycięstwo na obóz Kaurawów. Cieszył się ilekroć szala wojny zwracała się przeciw Pandawom. Jednakże wynik wojny go zdewastował. Wszyscy jego synowie zostali zabici w bitwie. Duhśala, jedyna córka Dhritarasztra została wdową. Jujutsu przeszedł na stronę Pandawów na początku wojny i był jedynym synem Dhritarasztra który przeżył Wojnę Kurukszetra.

Zniszczenie metalowego posągu Bhimy

Ślepy Dhritarasztra atakuje posąg Bhima

Dhritarasztra był wściekły, że Bhima bezlitośnie zabił jego synów, a szczególnie Durjodhana. Po zakończeniu wojny zwycięscy Pandawowie przybyli do Hastinapur by formalnie przejąć władzę. Pandawowie poszli uściskać swojego wujka i oddać mu hołd. Dhritarasztra serdecznie uściskał Judhiszthira. Kiedy Dhritarasztra odwrócił się do Bhimy, Śri Kryszna wyczuł niebezpieczeństwo i kazał Bhimie przesunąć metalowy posąd Bhimy (używaną przez księcia do treningu) na miejsce, na którym stał. Driharasztra zmiażdżył statuę rozbijając ją na kawałki po czym osunął się z płaczem na ziemię, złość go opuściła. Złamany i pokonany, Dhritarasztra przeprosił swego wroga i serdecznie uściskał Bhimę i innych Pandawów.

Późne lata i śmierć

Kunti prowadzi Dhritarasztra i Gandhari podczas wyprawy do lasu na wygnanie

Po wielkiej wojnie Mahabharaty, przeniknięty żalem ślepy król wraz ze swą żoną, bratową Kunti i bratem Widura opuścili Hastinapur by oddać się pokucie. Wierzy się, że wszyscy oni zginęli w czasie pożaru lasu i osiągnęli Mokszę.