Diabeł

Diabeł (gr. diabolos - oskarżyciel, oszczerca) - w judaizmie i chrześcijaństwie ogólna nazwa złych, upadłych aniołów; hebr. satan czyli szatan, demon. W sanskrycie pojęciu diabeł odpowiada piśaća, ucieleśnienie wszelkiego zła i niegodziwości. W demonologii judaizmu i chrześcijaństwa oraz satanologii rozwiniętej w średniowieczu diabły tworzą hierarchię i są upostaciowione. W folklorze polskim także legendarne, rogate postacie, wywodzące się od upadłych aniołów czyli od złych lub złośliwych demonów - tzw. Czartów lub Biesów - pochodzących z mitologii Słowiańskiej. Diabeł jako oskarżyciel pojawia się wszędzie tam, gdzie są pomówienia i oszczerstwa, zmyślenia przeciwko Dharmie, duchowości, wspólnocie duchowej czy Guru. Działalność diabła to wszelkie spadające na człowieka niesłuszne podejrzenia, pomówienia, oszczerstwa, fałszywe oskarżenia, także przed sądami w warunkach inkwizycji. Przykładem działalności diabłów w Polsce jest pomawianie Misji Czaitanja przez aktywistów niebezpiecznej antykultowej sekty Civitas Christiana.

Diabeł jako pojęcie pojawia się w tych religiach i wierzeniach, których panteon jest bipolarny, spolaryzowany na przeciwstawne sobie, walczące ze sobą dominia i w których dokonało się przejście od religii mitologicznej do soteriologicznej ,(kiedy pojawia się pojęcie zła moralnego. Według niektórych naukowców pojęcie diabła pojawiło się w chrześcijaństwie i islamie poprzez judaizm z wierzeń starożytnego Iranu (manicheizm, mazdaizm i zaratusztrianizm). Według Biblii diabeł, czyli szatan (hebr. satan) to upadłe stworzenie duchowe, które sprzeciwiło się w sposób trwały Bogu, a jego celem jest utworzenie swojego królestwa na ziemi. Nie jest jednak równy Bogu, gdyż został przez niego stworzony. Nie należy go więc traktować jako "złego boga". W manicheizmie uważa się zaś, iż świat jest domeną diabła i jest on władcą materii — z tego powodu jest ona zła, świat duchowy i sam Bóg są znajdujące się poza materią są więc wolne od wpływu diabła, tak więc dobre.