Naraka

Naraka - w sanskrycie: नरक – w religiach dharmicznych kultury wedyjskiej zbiorcze określenie wielu piekieł, sfera czy świat piekielny. Różne teksty podają różne ich nazwy, również ilość tych krain piekielnych jest zmienna. Tradycja braministyczna podaje ich 21, tradycje puraniczne zwykle 28, w buddyzmie mahajana – 34 piekła. Według tych tradycji, istnieje wiele klas piekieł: gorące, zimne, z ranami, z bólem zębów itd.

W istocie krainy piekielne są symbolicznym przedstawieniem zwrotnego cierpienia nagromadzonego w ciągu życia, jednakże rzeczywiste cierpienia złych, zdeprawowanych dusz, są realnością świata piekielnego przedstawianego w nazwach i obrazach dharmicznej duchowości. Adiśankara wspomina światy piekielne w komentarzach do Wedanta sutry. W wielu puranach, w tym w Bhagawata, Garuda i Wisznu Puranach piekła opisywane są szczegółowo, z licznymi detalami. Piekielna Narakaloka umiejscowiona jest ponad oceanem Garbhodaka. Narakaloka, światy piekielne, nazywane są Ósmą Sferą, Asztaloką, i umiejscawiane pod siedmioma warstwami świata podziemnego znanego jako Patala czy Patalaloka.

Król sprawiedliwości dharmicznej, Jama Dewa znany jako Dharmaradźa, władca śmierci, władca dusz przechodzących proces śmierci i ponownych narodzin, decyduje gdzie konkretne dusze trafiają celem ekspiacji za swoje złe i niegodziwe czyny, złe słowa oraz za złe myśli. Jamadutowie - posłańcy bóstwa śmierci, Jamadewa, przychodzą po grzeszne dusze, które żyjąc w ludzkich ciałach czyniły zło czynami, mową lub myślami. Po okresie odbywania zasłużonej kary (karmy) w świecie piekielnym, co może trwać bardzo długo, dusza odradza się zwykle na Ziemi, w ciele zwierzęcia lub człowieka, a to celem sprawdzenia czy przypadkiem nie zechce powrócić do swoich złych skłonności. Jeśli przez wiele wcieleń, będących okresem próby, nie powróci do zdeprawowanych sposobów życia, w nagrodę zostanie przeniesiona na jedną z siedmiu lepszych ziemi lub nawet do świata Swarga loka, do niebios. W przeciwnym wypadku trafi znów do świata piekielnego, tyle, że na odpowiednio dłuższy okres lub na zawsze.

Hinduiści i generalnie tradycje wedyjskie uważają Naraka Lokę za świat, gdzie złe i zdeprawowane dusze odbywają pokutę za swoje grzechy czyli karę za zbrodnie. Narakaloka wspominana jest szczególnie w dharmaśastrach, itihasach, puranach, wedyjskich samhitach, aranjakach i upaniszadach - nie ma zatem wątpliwości co do istnienia kocepcji piekieł i kary za grzechy w tradycjach dharmicznych, w tym w hinduizmie, buddyzmie czy dżinizmie. Niektóre upaniszady opisują piekła jako światy ciemności i mroku. Bhagawad Gita wspomina mroczne światy Naraka loki wiele razy.

W Indonezji oraz Malezji słowo Neraka, pochodzące od Naraka, oznacza i opisuje muzułmański koncept piekieł w islamie.

Piekielne istoty w języku hindi zwane są Narakijami (w sanskrucie: नारकीय, Nārakīya), Narakarnawami (w sanskrycie: नरकार्णव, Narakārṇava) oraz Narakawasimami (Sanskrit: नरकवासी, Narakavāsī).

Sfery piekielne i ich liczba

Wczesne teksty wedyjskie jak Rygweda opisują Naraka lokę jako świat piekielny dla złych dusz bez szczegółowego opisu. Podobnie Atharwaweda opisuje piekła jako miejsce szczególnej ciemności i mroku w którym przebywają złe duchy, szczególnie dusze morderców. Agni Purana wspomina jedynie główne cztery sfery piekielne, podobnie jak grecki Tartar. Niektóre traktaty wspominają siedem piekieł: Put ("bezpotomności", dla bezpotomnych, bepłodnych), Awići ("bezfalowe", dla czekających na odrodzenie), Samhata ("opuszczenia", dla złych istot), Tamisra ("ciemności", gdzie ciemności piekielne mają swój początek), Rydźiśa ("wydalenia", gdzie męki piekielne biorą swój początek), Kudmala ("trędowate", najgorsze piekła dla tych, którzy oczekują na szansę ponownych odrodzin) oraz Kakola ("czarnej trucizny", bezdenne, dla tych którzy zostali wiecznie potępieni na życie w piekłach i nie mają szansy na odrodzenie w lepszym świecie). Traktat Śatapatha Brahmana jest pierwszym który opisuje ból i cierpienia w piekielnym świecie Naraka bardzo szczegółowo, podczas gdy traktat Manu Smryti wprowadza nazewnictwo wielu piekielnych światów.

Traktat Manu Smriti wspomina dwadzieścia jeden światów piekielnych: Tamisra, Andhatamisra, Maharaurawa, Raurawa, Kalasutra, Mahanaraka, Samdźiwana, Mahawići, Tapana, Sampratapana, Samhata, Sakakola, Kudmala, Putimrittika, Lohasanku, Rydźiśa, Pathana, Waitarani, Salmali, Asipatrawana oraz Lohadaraka. Traktat Yadźnawalkja Smryti również wylicza 21 piekieł: Tamisra, Lohasanku, Mahaniraya, Salamali, Raurawa, Kudmala, Putimrittika, Kalasutraka, Sanghata, Lohitoda, Savisha, Sampratapana, Mahanaraka, Kakola, Sandźiwana, Mahapatha, Awići, Andhatamisra, Kumbhipaka, Asipatrawana oraz Tapana.

Traktat Bhagawata Purana, Wisznu Purana oraz Dewi Bhagavata Purana wymieniają i opisują 28 piekieł; jednakże, kończą opisy stwierdzeniem, że są setki i tysiące stanów piekielnych w bardziej szczegółowym oglądzie światów niższych. Traktat Bhagawata Purana wymienia następujących 28 piekieł: Tamisra, Andhatamisra, Raurawa, Maharaurawa, Kumbhipaka, Kalasutra, Asipatrawana, Sukaramukha, Andhakupa, Krimibhodźana, Samdamsa, Taptasurmi, Wadźrakantaka-salmali, Waitarani, Pujoda, Pranarodha, Wisasana, Lalabhaksa, Saramejadana, Awići, Ajahpana, Kszarakardama, Raksogana-bhodźana, Sulaprota, Dandasuka, Awata-nirodhana, Parjawartana and Sućimukha. Traktat Dewi Bhagawata Purana zgadza się z Bhagawata Puraną w większości nazw; jednakże, kilka nazw trochę się różni. Taptasurmi, Ajahpana, Raksogana-bhodźana, Awata-nirodhana, Parjawartana zastąpione są przez Taptamurti, Apahpana, Raksogana-sambhodźa, Awatarodha, Parjawartanataka w kolejności. Traktat Wisznu Purana wspomina 28 piekieł w następującym porządku: Raurawa, Śukara, Rodha, Tala, Wisasana, Mahadźwala, Taptakumbha, Lawana, Wimohana, Rudhirandha, Waitaraní, Krimiśa, Krimibhodźana, Asipatrawana, Kryszna, Lalabhaksa, Dáruńa, Pújawáha, Pápa, Wahnidźwála, Adhośiras, Sandansa, Kalasutra, Tamas, Awići, Śwabhodźana, Apratiszt́ha, a także jeszcze inne Awići.

Piekła w buddyzmie

Buddyści uważają, że istnieją 34 naraki (tzw. piekieł). Niektóre z nich odpowiadają piekłom braministycznym: 8 gorących, 8 zimnych i 8 mrocznych, zaś pozostałe 10 określane są mianem lokantarika. Naraka (pali: niraja, ang. niraya) to piekła opisywane w buddyzmie jako pośmiertna rzeczywistość zdeprawowanych dusz; miejsca niewyobrażalnych mąk piekielnych, gdzie trafia się na skutek złych działań (wytworzenia złej karmy). Czas przebywania w narakach jest bardzo długi, jednak jest ograniczony i po wyczerpaniu negatywnej karmy możliwe jest odrodzenie się w lepszej formie istnienia. Piekła interpretuje się też jako stany świadomości, co oczywiste, złe stany świadomości, które wiodą do Narakaloki na dłuższy pobyt. Wyróżnia się osiem narak gorących i osiem zimnych, naraki przejściowe oraz naraki sąsiadujące.

Opis rozmaitych sfer piekielnych

Opisy łącznie 44 rozmaitych piekieł Ósmej Sfery, Aszataloki czy Narakaloki zaczerpnięte są głównie z indyjskich traktatów: Bhagawata Purana oraz Dewi Bhagawati Purana, a także z Wisznu Purany.

• Tamisra - dosłownie: ciemność, ciemna noc, mroczne piekła; złość, gniew. Piekła te przeznaczone są generalnie dla osób, które ukradły czyjeś dobra materialne, zabrały komuś majątek, zabrały komuś jego żonę lub dziecko. W piekłach tych przeżywa się koszmary spętania linami, zagłodzenie przez brak jedzenia i wody, bicie aż do omdlenia i wypominanie grzesznych zbrodni.

• Andhatamisra - dosłownie: głucha ciemność, całkowita ciemność duszy; drugie lub 18-te z 21 piekieł; wrażenie całkowitego unicestwienia po śmierci ciała. Piekła dla osób, które oszukały drugiego człowieka, uwodząc i wykorzystując jego żonę oraz dzieci. Dręczenie trwa aż do utraty wzroku, oślepnięcia i omdlenia, po czym rozpoczyna się na nowo. Tortury przypominają wycinanie drzewa aż do korzeni.

• Raurawa - dosłownie: pełnia strachu, nieuczciwość, niestałość, brutalność, potworności lub ruru; ósme z gorących piekieł buddyjskich. Wedle Bhagawata Purany i Dewi Bhagawata Purany do tych piekieł idą ci, którzy dbają dobrze o siebie, swój dom i swoją rodzinę, ale krzywdzą przy tym innych ludzi oraz inne stworzenia, ciągle są zawistni i zadrośni. Energia udręczonych stworzeń powoduje powstanie wężopodobnych Ruru, które torturują takiego człowieka w piekłach. Wisznu Purana wspomina, że do tych piekieł trafiają także ci którzy składają fałszywe świadectwo oraz wszelkiego rodzaju kłamcy.

• Maharaurawa - dosłownie: wielce straszliwe, wielkiego lęku; jedno z ośmiu gorących piekieł buddyjskich. Osoba, która żywi się kosztem innych stworzeń czujących, doświadcza zemsty ze strony srogich i gwałtownych ruru, które nazywane są krawjadasami i żywią się jej mięsem, pożerają na żywca jej ciało, rozszarpują niczym hieny zdobycz.

• Kumbhipaka, kumbhIpAka - dosłownie: gotowane w kotle; piekła kotłów do gotowania grzeszników. Osoba, która gotowała lub smażyła zwierzęta czy ptactwo, gotowana jest na żywca w kotle przez tyle lat ile włosów miała sierść zwierząt lub ile piór miały ptaki, które sama gotowała czy smażyła jako swoje ofiary.

• Kalasutra, kAlasUtra - dosłownie: nić czasu lub nić śmierci; jedno z 21 piekieł. Bhagawata Purana umiejscawia w tych piekłach morderców Brahmana (świętego kapłana) czy Guru, a chodzi zarówno o zabicie czynem jak i mową lub myślą (poprzez przypisywanie zła Brahmanowi czy Guru, zniszczenie więzi ze świętym kapłanem lub Guru). Dewi Bhagawata Purana wspomina, że piekła te są także przeznaczone dla tych, co nie szanują dobrych rodziców, starszych w hierarchii, przodków oraz świętych Bożych (Brahmanów) włącznie z Guru. Piekła te są zbudowane z miedzi i straszliwie gorące, palą ogniem od dołu i ekstremalnie czerwonym słońcem od góry. W piekłach tych grzesznicy spalają się od wewnątrz z głodu i pragnienia oraz od zewnątrz czezną z gorąca jakie tam panuje, nawet w czasie snu czy uciekania (biegania).

• Asipattrawana lub Asipatrakanana - dosłownie: las mieczowych liści tnących. Obie Bhagawata Purany przeznaczają te piekła dla ludzi, którzy łamią zasady wedyjskie objawione przez Ryszich, tworzą sprzeczne z Wedą filozofie, popadają w herezję. Wisznu Purana stwierdza, że bezmyślne swawolenie, sprośność, rozpusta i bezmyślne wycinanie lasów, wycinanie drzew prowadzi do tych piekieł. Zła dusza bita jest nieustannie pejczami w tych piekłach, a kiedy próbuje uciekać przez las, drzewa palmowe mają tam liście niczym miecze, które straszliwie tną zbrodniarza. Osłabli i omdleni z powodu bólu od szablowatych liści wyją z bólu i cierpienia, błagają o litość, jednakże wszystko na próżno.

• Śukaramukha lub sUkaramukha - dosłownie: pysk wieprza, ryj świni. Piekło to staje się domem dla królów oraz urzędników, którzy krzywdzili lub nie słusznie karali niewinnych, w szczególności jeśli skrzywdzili karą cielesną Brahmana (świętego kapłana) lub Guru.

• Andhakupa, andhakUpa - studnia z ukrytym wejściem, studnia zarośnięta krzakami, ukryta studnia. W piekłach tych przebywają osoby uciskane i ściskane za to, że krzywdzą i uszkadzają innych z powodu złośliwości, w tym uszkadzają ciała insektów (owadów) np. wyrywając nóżki czy skrzydełka. W tych piekłach są atakowane bezkarnie przez ptaki, zwierzęta, gady i płazy, komary, wszy, robaki, muchy i inne stworzenia, które pozbawiają ich spokoju i zmuszają do uciekania, a tu, a to tam, jednak nie mają się gdzie ukryć przed nieustannymi atakami.

• Krimibhodźana lub Krimibhaksza, kRmi - robaczywa żywność, robactwo do jedzenia. Wedle obu Bhagawata Puran, w tych piekłach przebywają na chłostach osoby, które nie dzielą się pożywieniem z gośćmi, starszymi, dziećmi ani bóstwami (boscy ludzie to Brahmani, Guru i mnisi), ale egoistycznie zjadają posiłki sami, a także tacy, którzy nie wykonują pięciu rytuałów Jadźna w sposób należyty. Wisznu Purana wspomina, że w tych piekłach przebywają także ci, którzy nienawidzą swoich rodziców (ojca), brzydzą się rodziców, Brahmanów (ludzi uduchowionych), Guru oraz bóstw nieba, a także ci, którzy niszczą rzeczy drogocenne, klejnoty, skarby, ważne kamienne zabytki. Piekła te mają wielkie na 100 jodźan jezioro pełne robactwa. Zła, niegodziwa, pełna grzechów osoba zostaje wcielona w robaka, który staje się pokarmem dla innych robali, które pożerają i trawią ich ciała nawet przez 100 tysięcy lat - tak długo może trwać kara w tych piekłach.

• Sandansa lub Sandamsa, saMdaMza - piekło kleszczy, obcęgów, szczypiec.

• Taptasurmi lub Taptamurti - piekło posągów rozgrzanych do czerwoności.

• Wadźrakantaka-salmali, -zAlmali - piekło drzew bawełnianych (kapokowych) z cierniami jak pioruny.

• Waitarani lub Waitarana, vaitaraNI lub vaitaraNa - piekło ukrzyżowania; wedyjski Styx, rzeka odpadów, rzeka oddzielająca świat żywych od świata piekieł.

• Pujoda, puyoda, pUyoda - piekło wód pełnych ropy; cuchnąca hostia.

Ten artykuł jest aktualnie w czasie w edycji. Aby zapobiec konfliktom prosimy nie edytować strony do czasu usunięcia tej wiadomości. Nazwa użytkownika, który dodał tę wiadomość, jest wyświetlona w historii tego artykułu lub na stronie historii ostatnich zmian naszej wiki. Jeżeli trwałoby to zbyt długo, skontaktuj się z administratorem Dakszanem lub z użytkownikiem o nicku Kundalin. Dziękujemy!

Bibliografia

• Naraka. W: Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red.nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo "Książnica", 1998, s. 83, seria: Słowniki Encyklopedyczne "Książnicy".