Naraka
Naraka - w sanskrycie: नरक – w religiach dharmicznych kultury wedyjskiej zbiorcze określenie wielu piekieł, sfera czy świat piekielny. Różne teksty podają różne ich nazwy, również ilość tych krain piekielnych jest zmienna. Tradycja braministyczna podaje ich 21, tradycje puraniczne zwykle 28, w buddyzmie mahajana – 34 piekła. Według tych tradycji, istnieje wiele klas piekieł: gorące, zimne, z ranami, z bólem zębów itd.
W istocie krainy piekielne są symbolicznym przedstawieniem zwrotnego cierpienia nagromadzonego w ciągu życia, jednakże rzeczywiste cierpienia złych, zdeprawowanych dusz, są realnością świata piekielnego przedstawianego w nazwach i obrazach dharmicznej duchowości. Adiśankara wspomina światy piekielne w komentarzach do Wedanta sutry. W wielu puranach, w tym w Bhagawata, Garuda i Wisznu Puranach piekła opisywane są szczegółowo, z licznymi detalami. Piekielna Narakaloka umiejscowiona jest ponad oceanem Garbhodaka. Narakaloka, światy piekielne, nazywane są Ósmą Sferą, Asztaloką, i umiejscawiane pod siedmioma warstwami świata podziemnego znanego jako Patala czy Patalaloka.
Król sprawiedliwości dharmicznej, Jama Dewa znany jako Dharmaradźa, władca śmierci, władca dusz przechodzących proces śmierci i ponownych narodzin, decyduje gdzie konkretne dusze trafiają celem ekspiacji za swoje złe i niegodziwe czyny, złe słowa oraz za złe myśli. Jamadutowie - posłańcy bóstwa śmierci, Jamadewa, przychodzą po grzeszne dusze, które żyjąc w ludzkich ciałach czyniły zło czynami, mową lub myślami. Po okresie odbywania zasłużonej kary (karmy) w świecie piekielnym, co może trwać bardzo długo, dusza odradza się zwykle na Ziemi, w ciele zwierzęcia lub człowieka, a to celem sprawdzenia czy przypadkiem nie zechce powrócić do swoich złych skłonności. Jeśli przez wiele wcieleń, będących okresem próby, nie powróci do zdeprawowanych sposobów życia, w nagrodę zostanie przeniesiona na jedną z siedmiu lepszych ziemi lub nawet do świata Swarga loka, do niebios. W przeciwnym wypadku trafi znów do świata piekielnego, tyle, że na odpowiednio dłuższy okres lub na zawsze.
Hinduiści i generalnie tradycje wedyjskie uważają Naraka Lokę za świat, gdzie złe i zdeprawowane dusze odbywają pokutę za swoje grzechy czyli karę za zbrodnie. Narakaloka wspominana jest szczególnie w dharmaśastrach, itihasach, puranach, wedyjskich samhitach, aranjakach i upaniszadach - nie ma zatem wątpliwości co do istnienia kocepcji piekieł i kary za grzechy w tradycjach dharmicznych, w tym w hinduizmie, buddyzmie czy dżinizmie. Niektóre upaniszady opisują piekła jako światy ciemności i mroku. Bhagawad Gita wspomina mroczne światy Naraka loki wiele razy.
Wczesne teksty wedyjskie jak Rygweda opisują Naraka lokę jako świat piekielny dla złych dusz bez szczegółowego opisu. Podobnie Atharwaweda opisuje piekła jako miejsce szczególnej ciemności i mroku w którym przebywają złe duchy, szczególnie dusze morderców. Agni Purana wspomina jedynie główne cztery sfery piekielne, podobnie jak grecki Tartar. Niektóre traktaty wspominają siedem piekieł: Put ("bezpotomności", dla bezpotomnych, bepłodnych), Awići ("bezfalowe", dla czekających na odrodzenie), Samhata ("opuszczenia", dla złych istot), Tamisra ("ciemności", gdzie ciemności piekielne mają swój początek), Rydźiśa ("wydalenia", gdzie męki piekielne biorą swój początek), Kudmala ("trędowate", najgorsze piekła dla tych, którzy oczekują na szansę ponownych odrodzin) oraz Kakola ("czarnej trucizny", bezdenne, dla tych którzy zostali wiecznie potępieni na życie w piekłach i nie mają szansy na odrodzenie w lepszym świecie). Traktat Śatapatha Brahmana jest pierwszym który opisuje ból i cierpienia w piekielnym świecie Naraka bardzo szczegółowo, podczas gdy traktat Manu Smryti wprowadza nazewnictwo wielu piekielnych światów.
Traktat Manu Smriti wspomina dwadzieścia jeden światów piekielnych: Tamisra, Andhatamisra, Maharaurawa, Raurawa, Kalasutra, Mahanaraka, Samdźiwana, Mahawići, Tapana, Sampratapana, Samhata, Sakakola, Kudmala, Putimrittika, Lohasanku, Rydźiśa, Pathana, Waitarani, Salmali, Asipatrawana oraz Lohadaraka. Traktat Yadźnawalkja Smryti również wylicza 21 piekieł: Tamisra, Lohasanku, Mahaniraya, Salamali, Raurawa, Kudmala, Putimrittika, Kalasutraka, Sanghata, Lohitoda, Savisha, Sampratapana, Mahanaraka, Kakola, Sandźiwana, Mahapatha, Awići, Andhatamisra, Kumbhipaka, Asipatrawana oraz Tapana.
Buddyści uważają, że istnieją 34 naraki (tzw. piekieł). Niektóre z nich odpowiadają piekłom braministycznym: 8 gorących, 8 zimnych i 8 mrocznych, zaś pozostałe 10 określane są mianem lokantarika. Naraka (pali: niraja, ang. niraya) to piekła opisywane w buddyzmie jako pośmiertna rzeczywistość zdeprawowanych dusz; miejsca niewyobrażalnych mąk piekielnych, gdzie trafia się na skutek złych działań (wytworzenia złej karmy). Czas przebywania w narakach jest bardzo długi, jednak jest ograniczony i po wyczerpaniu negatywnej karmy możliwe jest odrodzenie się w lepszej formie istnienia. Piekła interpretuje się też jako stany świadomości, co oczywiste, złe stany świadomości, które wiodą do Narakaloki na dłuższy pobyt. Wyróżnia się osiem narak gorących i osiem zimnych, naraki przejściowe oraz naraki sąsiadujące.
W Indonezji oraz Malezji słowo Neraka, pochodzące od Naraka, oznacza i opisuje muzułmański koncept piekieł w islamie.
Piekielne istoty w języku hindi zwane są Narakijami (w sanskrucie: नारकीय, Nārakīya), Narakarnawami (w sanskrycie: नरकार्णव, Narakārṇava) oraz Narakawasimami (Sanskrit: नरकवासी, Narakavāsī).
Bibliografia
- Naraka. W: Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red.nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo "Książnica", 1998, s. 83, seria: Słowniki Encyklopedyczne "Książnicy".