Uttarajana

Uttarajana, Uttarāyaṇa - północna droga Słońca wzdłuż ekliptyki od "uttara" oznaczające północ oraz ayana - ruch, poruszanie. Generalnie, tradycja wedyjskiej starożytności jest zgodna z nurtem indyjskiej Sajana Dźjotiszy, związanej z notowanym przesuwaniem punktu Barana od którego liczone są znaki zodiaku oraz miesiące słoneczne od których liczone są Sankranti, w tym Uttarajanam.

Rok słoneczny czyli Warsza (ang. Varsha) jest podzielony na dwie połowy. Jeśli codziennie będziemy zaznaczać pozycję wschodu Słońca na horyzoncie, zauważymy, że w ciągu sześciu miesięcy przesuwa się on powoli w jednym kierunku, a przez kolejne sześć miesięcy wraca tą samą drogą. Dzieje się tak dlatego, że Ziemia krąży wokół Słońca po eliptycznej ścieżce. Gdy Ziemia porusza się wokół Słońca, ze względu na nachylenie osi 23,5 stopnia, różne punkty na Ziemi otrzymują różne ilości światła słonecznego podczas tej podróży. Dzień, w którym znajduje się najdalej od Słońca przed zawróceniem, nazywany jest przesileniem. Ze względu na nachylenie, na jednym końcu eliptycznej ścieżki Zwrotnik Raka jest w jednej linii ze Słońcem, a na drugim końcu Zwrotnik Koziorożca. Oznaczają one skrajne północne i południowe szerokości geograficzne (+23,5° i -23,5°), na których Słońce wydaje się „obracać”, gdy obserwuje się je z Ziemi.

Na półkuli północnej przesilenie czerwcowe to dzień, w którym biegun północny jest najbardziej nachylony w kierunku Słońca. Słońce pojawia się bezpośrednio nad Zwrotnikiem Raka. Ten dzień - przesilenie letnie, wyznacza początek lata na półkuli północnej i przypada na 20 lub 21 czerwca. Ten dzień ma najdłuższy dzień w roku. Grudniowe przesilenie zimą oznacza dzień, w którym biegun południowy jest najbardziej nachylony w kierunku Słońca, a Słońce pojawia się bezpośrednio nad Zwrotnikiem Koziorożca. Ten dzień – przesilenie zimowe – wyznacza początek zimy na półkuli północnej, a wypada 20 lub 21 grudnia i dzień ten jest najkrótszym dniem w roku. Na półkuli południowej pory roku są odwrócone, gdy na północnej, w Europie jest zima, na południowej jest lato.

Począwszy od prawdziwego astronomicznego Makara Sankranti (w sanskrycie: मकर संक्रान्ति) 20 lub 21 stycznia, przez sześć miesięcy, w których Słońce przesuwa się na północ w kierunku Zwrotnika Raka, nazywa się Uttarajanam (uttara - północ; ajanam - ruch) czyli Północna Droga Słońca. Podobnie, począwszy od 20/21 czerwca, przez sześć miesięcy, w których Słońce porusza się na południe w kierunku Zwrotnika Koziorożca, to Dakszinajanam (dakszina-południe; ajanam- ruch). Według śrimad bhagawatam 5.21.7, Uttarajana jest dniem, w którym dzień jest najkrótszy na ziemi, zatem musi to być dokładnie w okresie 20-22 grudnia. „Dni zaczynają rosnąć od Uttarayana” zatem Makara Sankranti jest początkiem Narodzin Światła w końcu grudnia. To pokazuje, że przesilenie zimowe było uważane za początek Uttarajany w starożytności, w czasach wedyjskich. Współcześnie w Indiach przesilenie przypada na 20/21/22 grudnia, ale Uttarajana zaczyna się często dopiero 14 stycznia, co pokazuje, że naliczanie wedyjskich poprawek zatrzymało się w Średniowieczu z powodu przyjęcia błędów ptolemejskich w Indii w miejsce boskiej wiedzy wedyjskiej.

Nasze duchowe i tradycyjne praktyki są wokół nich ukształtowane. Słońce jest postrzegane jako forma Boskiego Wszechmogącego i mówi się, że ma wpływ na wszystkie nasze energie. Począwszy od Makara Sankranti 21/22 stycznia, sześć miesięcy Uttarajany uważa się za pomyślne, ponieważ podróżujemy w kierunku Słońca, Surja. Uttarajana oznacza dzień Dewów. Podczas Uttarajany obchodzone są dożynki i wiosenne święta, małżeństwa i inne pomyślne okazje. Okres ten rozpoczyna się krótkimi, najkrótszymi dniami, w związku z czym dni stają się coraz dłuższe każdego dnia, a Światło Słońca również wzrasta w ciągu następnych sześciu miesięcy. Poziom energii pranicznej w naszym ciele wzrasta i rzeczy dzieją się łatwiej. Otrzymujemy duchową łaskę i zbieramy żniwo naszej poprzedniej sadhany lub praktyk duchowych.

Uttarajana jest również nazywana Kaiwalja Padah, okresem duchowości, otwartości, łaski i oświecenia oraz wyzwolenia, zwłaszcza okresem między przesileniem zimowym a równonocą wiosenną. To jest powód, dla którego Bhiszma w Mahabharacie postanowił poczekać na Uttarajanę, zanim porzuci swoje życie śweickie dla ascezy mistycznej. „Nadszedł czas, aby zebrać ludzki potencjał”, mówi Sadguru Dźagadisz Wasudewdźi, ponieważ czakrami powyżej czakry Anahata lub czakry serca można znacznie łatwiej pracować w tym celu. Uważa się również, że Ganga z nieba dotarła na Ziemię w pomyślny dzień przesilenia zimowego.

Traktat Wiśuddha Siddhanta Pandźika wykorzystuje położenie tropikalnego Słońca do określenia Uttarajany i Dakszinajany. Ruch ten rozpoczyna się dzień po przesileniu zimowym w grudniu, które ma miejsce około 21/22 grudnia i trwa przez okres sześciu miesięcy, aż do przesilenia letniego około 20/21 czerwca (daty są różne). Prawdziwy, zgpdny z realnym ruchem Słońca, nazywany tropikalnym Makara Sankranti wyznacza początek Uttarajany - Północnej Drogi Słońca. Makara Sankranti nadal odgrywa ważną rolę w wedyjskich oraz hinduskich rytuałach duchowych i religijnych.

Majasura, kompozytor Surja Siddhanty, definiuje Uttarajanę w momencie komponowania traktatu jako okres między Makara Sankranti (który obecnie przypada około 21/22 grudnia), a Karka Sankranti (które obecnie przypada około 20/21 czerwca). Lātadeva opisuje Uttaraajanę jako półobroty Słońca, używając terminów Uttarajana i Dakszinajana do opisania odpowiednio „postępu północnego i południowego”. Bal Gangadhar Tilak, uczony i matematyk, proponuje alternatywną, wczesno-wedyjską definicję Uttarajany, rozpoczynającą się od równonocy wiosennej i kończącą się równonocą jesienną, w stylu roku astrologicznego liczonego od wiosny. Ta definicja interpretuje termin „Uttara Ajana” jako „ruch po północnej stronie” zamiast „ruch na północ”, tj. jako ruch Słońca na niebie w regionie na północ od równika. Na poparcie tej propozycji wskazuje on na inną tradycję, według której Uttarajana jest uważana za dzień Bogów zamieszkujących Biegun Północny, która to tradycja ma sens tylko wtedy, gdy zdefiniujemy Uttarajana jako okres między równonocą wiosenną, a jesienną (kiedy występuje północne Słońce na biegunie północnym). I odwrotnie, Dakszinajana definiuje się jako okres między równonocą jesienną, a wiosenną, kiedy na biegunie południowym świeci Słońce o północy. Okres ten jest również określany jako Pitrajana (z Pitrus (tj. Przodkami) umieszczonymi na biegunie południowym).

Uttarajana jest określana jako dzień nowego dobrego, zdrowego, bogatego początku. Według Kaurawów i Pandawów, w Mahabharacie tego dnia Bhiszma Pitamaha wybrał wyjazd do niebiańskiej siedziby. Zgodnie z dobrodziejstwem udzielonym Dewawracie (młodemu Bhiszmie), mógł wybrać czas swojej śmierci, więc wybrał ten dzień, kiedy Słońce zaczyna swój kurs w kierunku półkuli północnej, Makara Sankranti. Zgodnie ze starym wedyjskim pismem, Bhagawadgitą (opisującą wydarzenia z czasów około 3102 roku pech), ci, którzy umierają, gdy Słońce jest na swoim kursie na północ (z południa na północ), osiągają nirwanę, wyzwolenie. To wyjaśnia wybór dokonany przez Dewawratę, by zaczekać, aż nadejdzie początek Uttarajanam. Według tradycji hinduskiej sześć miesięcy Uttarajany to jeden dzień dewów, bóstw nieba; zaś sześć miesięcy Dakszinajany to jedna noc dewów, bóstw nieba. Tak więc rok dwunastomiesięczny jest pojedynczym Nychthemeronem bóstw nieba, niebiańską dobą. Odnosi się to do sześciu miesięcy jednego dnia na biegunie północnym i równoczesnych sześciu miesięcy nocy na biegunie południowym, co daje całą daiwa warę, boską dobę.