Sfera armilarna

Sfera armilarna - przyrząd astronomiczny, składający się z kilku współśrodkowych kół z podziałką kątową i przeziernikiem. Sfera armilarna stosowana była do XVI wieku do wyznaczania współrzędnych równikowych i ekliptycznych. Później została zastąpiona przez zmodyfikowany przyrząd znany jako astrolabium.

Sfera armilarna (znana też jako sferyczne astrolabium) – przyrząd astronomiczny, będący modelem sfery niebieskiej, służący do wyznaczania współrzędnych równikowych i ekliptycznych (rektascensji i deklinacji). Używany od starożytności do XVI wieku, m.in. przez Mikołaja Kopernika. Przyrząd wyposażony jest w kilka pierścieni, na których znajdują się podziałki kątowe, pokazujące położenie kół na sferze niebieskiej. Dawniej sfery armilarne posiadały urządzenia celownicze przy pomocy którego można było dokonywać obserwacji położenia ciał niebieskich. Współcześnie używa się ich zasadniczo tylko jako pomoc dydaktyczną. Jej przedstawienie od 1813 widnieje na herbie Portugalii.