Rudra

Rudra (hindi रुद्र Sanskrit: रुद्रः) — dosłownie: "ryczący", "wyjący", "rudy", "groźny", "czerwony", "jaśniejący" — anioł, archanioł, prawedyjski i hinduski bóg (archanioł) czasu i śmierci, uzdrawiania i leków, burzy, a także całej przyrody, natury. Rudra jest trzecią emanacją Boga Śiwa, często nazywany Rudra-Śiwa. Ogniowa natura Boga Rudra daje powiązanie z anielskim Bogiem Agni, który wyznacza ścieżkę do świadomości Rudry. Mandala Rudra-Śiwa wymienia siedem lub jedenaście aniołów rudrowych, form czy inkarnacji Rudra Dewa. Rudra należy do siedmiu głównych władców niebios i przyrody w kulturze wedyjskiej, jest dewą żywiołu ognia.

Medycyna ajurwedyjska odnosi się do Rudra, który ma tytuł Bheszadźja (Bheshajya) - lekarstwo i lekarz wszystkich chorób. Rudra uważany jest często za ojca Marutów - niebiańskich dworzan stanowiących orszaki różnych bóstw. Groźną funkcją Boga Rudra jest aspekt śmierci i umierania, włącznie z tak zwaną "śmiercią mistyczną" adeptów duchowości, która wiedzie do moralnego odrodzenia i odnowienia. Rudra-Śiwa jest też niszczycielem kreacji u końca cyklu czasów, kiedy światy przechodzą w stan pierwotny, w Mahapralajam.

Rozpropagowana głównie przez buddystów postać Bhaishajya (Bhaiszadźja) czyli Buddy Medycyny, to właśnie lecząca postać starożytnego bóstwa Rudra Bheshajya - Uzdrawiającej Mocy Przyrodolecznictwa, Naturoterapii. Istnieje w dwóch postaciach, jako Nila Rudra w barwie niebieskiej oraz jako Śukla Rudra, czyli Rudra o białawej barwie ciała symbolizującej medycynę naturalną.

Vaidyanātha (Waidjanatha) - Strażnik Lekarzy (Vaidya) to właśnie postać białego Śukla Rudra medycznego częściej znanego jako [[Śiwa] Waidjanatha lub Bhaishajya Samudgata (Najwyższy Uzdrowiciel).

Dakszinamurti

Istnieje także postać Rudra czy Rudra Śiwa jako Mistrza Nauczyciela i Przewodnika Duchowej Drogi czyli Dakszinamurti (Dakshinamūrti). Sam Rudra Śiwa bywa przedstawiany w postaci niebieskawego lub szafirowego lingamu, czyli Nila-Linga.

Imię Rudra oznacza także uchodzącą w numerologii za mistyczną liczbę jedenaście. Rudra jest nazywany w Rygwedzie (2.33.1) Ojcem Marutów - aniołów światłości służących na dworach rozmaitych niebiańskich bóstw wedyjskich. Maruta Dewy zwane są synami Rudra czyli synami Boga. Rygweda 8.96.8 powiada o liczbie trzy razy po sześćdziesiąt Marutów, acz różne opisy podają dla różnych dworów rozmaite liczby tych aniołów światła, od dwóch do sześćdziesięciu lub także 300 czy 330. Najwięcej Marutów kojarzonych jest z powietrzem i archaniołem bóstwem wiatrów, z Vāyū Dewą.

Przymiotnik "shivam" (śivam) o znaczeniu pomyślny i przyjazny, uprzejmy oraz łaskawy został użyty w odniesieniu do Rudra Dewa w hymnach Rygwedy 10.92.9.

Rudraksha (Rudraksza - Rudra Aksza) w odniesieniu do Rudra to owoce z drzewa rudrowego, a także używany przez śiwaizm w formie naszyjnika rodzaj różańca z rozmaitą ilością koralików, w tym najczęściej 108. Rudraksza to dosłownie Oko Rudra, bo Aksza (Aksha) oznacza Oko.

Rudra Vina - Instrument muzyczny Rudradewa

Rudra vina (dewanagari: रुद्रवीणा Rudra Vīṇa, alternatywna nazwa: बीण bīn; ang.: rudra veena) - indyjski strunowy instrument szarpany, wykorzystywany w stylu północnoindyjskim klasycznej muzyki indyjskiej, tzw. muzyce hindustańskiej oraz himalajskiej. Rudra vina jest bardzo archaicznym rudrowym instrumentem muzycznym o bardzo długiej historii, rzadko obecnie wykorzystywanym. Straciła ona na popularności po wprowadzeniu na początku XIX wieku surbaharu, co pozwoliło sitarzystom na łatwiejsze wykonywanie alapów w powolnych ragach w typie dhrupadu.

Rudra vina posiada długi, drewniany lub bambusowy cylindryczny korpus o długości 150 cm, wsparty na dwóch dużych, okrągłych rezonatorach, wykonanych z wysuszonych i wydrążonych tykw. Posiada 24 podniesione progi. Rudra vina stanowi jedną z trzech odmian viny, wykorzystywanych współcześnie. Pozostałe dwie to vićitra vina (muzyka hindustańska) oraz Saraswati vina (muzyka karnatacka).

Rudra Dewa - Idam w Lotosie Manipura

Postać Rudra jako Władcy Ścieżki umieszczana jest w mandali ośrodka manipura czyli ćakry splotu słonecznego. Rudradewa obrazuje procesy rozwojowe świadomości przejawiającej się przez lotos manipura wyrastający z pępka w obszarze żołądka i splotu słonecznego. Lotos posiada dziesięć płatków symbolizujących 10 zasad jama i nijama wykładanych przez Ryszi Agnidewa i kojarzonych z jogą klasyczną. Pięć płatków jama jest po lewej stronie ciała, a pięć płatków nijama jest po prawej stronie ciała w wieńcu mandali splotu słonecznego zwanej ośrodkiem manipura lub daśadala (wieniec dziesięciu).

Siedmiu Rudrów Ścieżki - Rudrayana

• Ugra Rudra - Władca Północy, Groźny Rudra; Odstraszający Zło;
• Paśupati Rudra - Władca Zachodu i Zwierząt, Dusz Zwierzęcych; Władca Przyrody;
• Śarva Rudra - Władca Południa, Strzelec, Łucznik, Wojownik;
• Bhava Rudra - Władca Wschodu; Łagodny, Uczuciowy, Subtelny, Przyjazny;

• Bhīma Rudra (Agni Rudra) - Władca Nadiru i Świata Podziemnego, Ogień Zagłady, Rudra Straszliwy;
• Īśāna Rudra - Władca Światów Pośrednich na Górze SuMeru, Meru;
• Mahādeva Rudra - Władca Zenitu i Światów Wyższych, Niebiańskich.

Śarva Rudra to Bóg czy raczej boski archanioł z atrybutem Łuku i Strzały, znany jako wojownik chroniący przed złem i mrokiem, jako ten, który usuwa ciemność i eliminuje wszelkie zło. Śarva Rudra często posiada jako przymiot Dhanvin (Łucznik) lub Bāṇahasta (Człowiek uzbrojony w strzały).

Rudra w Rygwedzie

Istnieją trzy hymny Rygwedy znane jako Ćakravarti, które są w całości poświęcone bóstwu Rudra Dewa (1.43, 1.114, 2.33). Czwarty hymn także należy do trzech najstarszych wzmianek o Rudra Dewie (7.46). W Rygwedzie Rudra pełni najczęściej rolę odstraszającą dla sił zła i mroku mając jako atrybut "ghora" - przerażający, straszliwy. Nazywany jest "po prostu bogiem" - asau devam. Rudra opisywany jest jako dziki na podobieństwo bestii oddając tym raczej funkcjonowanie pierwotnej natury i jej instynktów (RV 2.33.11). Rudra jest bóstwem którego gniew niszczy a łaska uzdrawia.

RV 1.114 - to odwoływanie się do Rudra Łaskawego, który jest potężny, mocarny, którego włosy spięte są w kok.

RV 7.46 - to odwoływanie się do Rudra uzbrojonego w łuk i bardzo szybko latające strzały. Strzały Rudra błyskawicznie szybują pomiędzy niebem a ziemią, co sugeruje zdolności do niszczenia zła z pomocą promieni światła posyłanych jako świetliste strzały.

RV 7.46.2 - hymn Rygwedy który jest błaganiem, aby uchronić dzieci przed chorobami i szkodliwymi wpływami.

RV 1.114.1 - to hymn błagalny aby uchronić wioskę od epidemii i chorób, aby wioska była wolna od chorób.

RV 1.43.4 - Rudra opisywany jest jako posiadający leki na wszystkie choroby.

RV 2.33.4 - opisuje Rudra Dewa jako najlepszego z lekarzy a także jako najlepsze lekarstwo.

RV 7.46.3 - wspomina Rudra jako posiadacza tysięcy lekarstw, którymi można wyleczyć z każdej choroby.

RV 7.40.5 - wspomina Rudra pośród innych bóstw archanielskich z empireum Niebios jako "magnificencję Przyrody". Rudra wszystkim z nim praktykującym udziela subtelnych, wręcz magicznych mocy Przyrody, takich jak lecznicza moc przyrody.

RV 6.49.10 - opisuje Rudra jako Ojca Wszechświata, Ojca Kosmosu czy Uniwersum, Ojca Przyrody Wszechrzeczy. Przy czym "bhuvanasya pitaraṃ", Ojciec Wszechświata oznacza tutaj Ojca Bhuvana, a to jest subtelna sfera rzeczywistości, świat eteryczny i astromental.

RV 2.33.10 - opisuje Rudra jako Ojca Władztwa Kosmicznego, Īśānādasya bhuvanasya jako Kosmicznego Suwerena.

Także Atharva Veda oraz Yajur Veda wiele razy wspomina imię Rudra, a niektóre z hymnów są podstawą liturgiczną praktyk rudrowych. W wydaniach Yajur Veda następujące hymny poświęcone są Rudra Dewie:

• Maitrāyaṇī-Saṃhitā 2.9.2,
• Kāṭhaka-Saṃhitā 17.11,
• Taittirīya-Saṃhitā 4.5.1,
• Vājasaneyi-Saṃhitā 16.1–14

Litania nazywana jest Śatarudriyam, Namakam lub Rudram. Nazwa Namakam wywodzi się stąd, że wiele mantramów kończy się słowem "Namah".