Kasta

Z Himalaya-Wiki
(Przekierowano z Warna)

System kastowy (sanskr. Varńa, stan) - rodzaj systemu stanowego, wiążący się przede wszystkim z kulturami subkontynentu indyjskiego i zapisaną w hinduizmie wiarą w reinkarnację. Jednostki, które nie przestrzegają rytuałów i obowiązków swojej kasty, w następnym wcieleniu (inkarnacji) odrodzą się w niższej warstwie społecznej. Systemy kastowe określają dozwolone formy kontaktowania się członków hierarchii społecznej. Kasta (hiszp. casta - rasa, ród) - ściśle zamknięta grupa społeczna, której odrębność, wynikająca z przepisów religijnych lub prawnych, jest zwykle usankcjonowana zwyczajowo. Kasty zajmowały określone obszary, a ich członkowie byli związani ze sobą wspólnymi obrzędami i wykonywaniem tego samego zawodu. Kasty były zhierarchizowane, jedne uważano za lepsze, a inne za gorsze. Przynależność do każdej z nich była dziedziczna. Przynależność kastowa nie dotyczyła tzw. pariasów (niedotykalnych), ludzi trudniących się pracą uważaną powszechnie za uwłaczającą, przestępców, niegodziwców. Uważani oni byli za tzw piątą warnę, ćandalów.

Kasty to inaczej warny, które dzielą się na:

  1. Brahman (ang. Bramini) – kapłani, myśliciele, religijni uczeni, guru
  2. Kszatrija (Kshatriya) – władcy, wojownicy i rządcy, monarchowie i wojskowi
  3. Waiśja (Vaiśya) – rolnicy, kupcy, rzemieślnicy
  4. Śudra – robotnicy, posługacze, ludność niearyjska

Za głowę albo mistrza duchowego wszystkich statusów i porządków społecznych w instytucji warna-aśrama uważany jest sannjasin, czyli osoba w wyrzeczonym porządku życia. Pierwszą cechą sannjasina powinna być nieustraszoność. Ponieważ sannjasin musi być zawsze sam, bez żadnego wsparcia czy gwarancji wsparcia, ma on polegać jedynie na łasce Boga. Jeżeli myśli: "Kto będzie mnie chronił po tym, jak zerwę wszelkie związki?", to nie powinien przyjmować wyrzeczonego porządku życia. O pozycji, jaką człowiek zajmuje w tym systemie, decydują jego kwalifikacje i rodzaj wykonywanej pracy (guna-karma). Bhagawadgita mówi o strijo waiśjas tatha śudrah, a Śrimad Bhagavatam o strija-śudra-dwidźabandhunam. Zgodnie z tymi stwierdzeniami, kobiety, siudrowie i dwidźa-bandhu należą do tej samej kategorii. Termin dwidźa-bandhu odnosi się do osoby, która narodziła się w wysoko postawionej rodzinie braminów albo kszatrijów, lecz sama nie posiada wymaganych kwalifikacji. Jest to bardzo praktyczne. Zdarza się jednak, że kiedy ktoś przychodzi na świat w rodzinie bramina, to nawet jeśli nie ma cech bramińskich twierdzi, że jest braminem. Taki człowiek może nie zasługiwać nawet na miano siudry, a mimo to ludzie uznają go za bramina. Takie podejście doprowadziło do upadku cywilizacji wedyjskiej.

Podział taki ma odpowiadać kwalifikacjom nabytym dzięki wykształceniu i ma on utrzymać społeczeństwo w stanie spokoju i zapewnić mu dobrobyt. Cechy wymienione takie jak: wolność od strachu, oczyszczenie życia, kultywowanie wiedzy duchowej, dobroczynność, samokontrola, spełnianie ofiar, studiowanie Wed, pokuty i prostota, łagodność, prawdomówność, wolność od złości, wyrzeczenie, spokój, niechęć do krytykowania, współczucie dla wszystkich żywych istot, wolność od żądzy, delikatność, skromność i mocna determinacja; wigor, zdolność przebaczania innym, hart ducha, czystość, wolność od zazdrości i pragnienia honorów przynależą ludziom pobożnym o boskiej naturze i zwane są transcendentalnymi. Dzięki tym cechom osoby posiadające je mogą zrobić postęp w poznaniu duchowym i wyzwolić się z tego materialnego świata.