Tekst źródłowy strony Śiwaizm kaszmirski

'''Śiwaizm kaszmirski''' w dewanagari कश्मीर शैवदर्शन, trl. kaśmīr śaivadarśana, ang. Kashmir shaivism - jedna z sześciu głównych szkół śiwaizmu i jedna z trzech do dziś jawnie istniejących. Praktykowany jest w Kaszmirze i generalnie w Indiach północnych, a także w innych częściach Indii i reszty świata. Głównymi eksponentami byli: Wasugupta, Abhinawagupta i Kszemaradża. Śiwaizm kaszmirski znany jest między innymi ze wspaniałej szkoły tańca duchowego tak zwanego tańczącego Śiwa. 

System monistyczny, ma wiele podobieństw do adwajta wedanty. Śiwaici kaszmirscy uważają, że świat jest nierealny i że jedynym powodem jego istnienia jest fakt, że atman jeszcze nie poznał brahmana. Według nauk śiwaizmu kaszmirskiego moksza polega na nagłym i olśniewającym rozpoznaniu (pratjabhidźńa) prawdziwej natury Boga. Śiwaizm kaszmirski rozpatruje świat jako emanację wibracji (spanda). 

[[Kanćuka]] - powłoki okrywające jaźń w śiwaizmie kaszmirskim i tantryzmie indyjskim wedle zasady skorup okrywających nasienie. Wszystkie są produktem maji, wraz z którą tworzą ciało karanaśarira. Tradycyjna lista 36 tattw umieszcza sześć kańćuka jako najsubtelniejsze z grupy tattw nieczystych. Andrzej Wierciński czy Swami Lakszman Ji, bardzo znany współczesny nauczyciel śiwaizmu kaszmirskiego, objaśniając je jako ograniczenia i zaciskacze wymieniają sześć, satkańćuka czyli zasłon:

*1. maja - iluzja, zasłona
*2. kāla - czas
*3. nijati - przestrzeń czynienia
*4. raga - przywiązanie do rzeczy jednostkowych
*5. widja - wiedza ograniczająca
*6. kalā - cząstkowość


'''Tradycje kaszmirskie śiwaizmu'''

Śiwaizm w rejonie Kaszmiru to następujące lepiej znane szkoły duchowe:

* śaiwasiddhanta - do XI w, dualistyczna, odnowiona na południu
* spanda - doktryna wibracji, monizm śiwaicki
* pratjabhidźńa - doktryna rozpoznania, monizm śiwaicki
* trika - syntetyczna, znana lepiej jako haimavati


'''Literatura przedmiotu'''

* Swami Lakshman Joo,Kashmir shavism.The Secret Supreme, Delhi,Sri Satguru Publications, 1991, ISBN 81-7030-257-9
* Swami Shankarananda, Yhe Yoga of Kashmir Shaivism.Consciousness is Everything, Delhi, Motilal Banarsidass, 2006, ISBN 81-208-2699-x
* Śiva Sutras, The Yoga of Supreme Identity, oprac. Jaideva Singh, Motilal Banarsidass 1982
* Spanda Karikas - The Divine Creative Pulsation oprac. Jaideva Singh, Motilal Banarsidass, Delhi 1980
* Vijnanabhairava or Divine Consciousness oprac. Jaideva Singh, Motilal Banarsidass, Delhi 1981 (techniki jogi śiwaickiej)


[[Category:Hasło]][[Category:Laja Joga]]