Mathura

Mathura czytaj: Maturā z lekim przydechem; w jęz. hindi: मथुरा, w jęz. urdu: متھرا) to święte miasto, miejsce urodzenia awatara Kryszna w stanie Uttar Pradesh w Indiach, położone około 50 km na północ do Agry i 150 km na południe od Delhi, w pobliżu Vrindavan. Jest siedzibą władz dystryktu Mathura. Liczy ponad 319.000 mieszkańców (2005). Po 1947 Mathura stała się ważnym ośrodkiem przemysłowym m.in. jedna z największych w Azji rafineria ropy naftowej, jubilerstwo i fabryki odzieżowe.

Mathura powstała jako ośrodek handlowy na skrzyżowaniu dróg karawanowych. W VI w. p.e.ch. została stolicą republiki Śursen. Od IV do II w. p.n.e. w granicach imperium Maurjów (Morya). W III w. p.e.ch. wymieniona w źródłach greckich jako wielkie miasto Methora. W I w. p.e.ch. opanowana przez Saków.

Mathura to ośrodek dżainizmu i później buddyzmu. Wymieniona w Mahabharacie jako stolica królestwa Surasena, rządzonego przez Kansę - wuja awatara Kryszna. Uznana za miejsce narodzin awatara Kryszna; tu 3,5 tys. lat temu miał się urodzić w celi więziennej, nad celą zbudowano świątynię - cel licznych pielgrzymek. Od I do III w. e.ch. jedna z dwóch stolic imperium Kuszanów. W 1018 zniszczona przez afgańskiego władcę Mahmuda z Ghazni.

Świątynia Narodzin Kryszny (Keshav Dev) została całkowicie zburzona przez fanatycznego muzułmanina- władcę mogolskiego Aurangzeba, a na jej fundamentach zbudował on tzw. Meczet Piątkowy (Katra Masdżid) będący do dziś miejscem ostrych konfliktów między wyznawcami hinduizmu i islamu, pod ścisłym nadzorem wojska i policji. W 1815 Seth Gokuldas Parikh ufundował nową świątynię Kryszny (Dwarikadheesh) tuż obok meczetu, połączoną podziemnym przejściem z kaplicą narodzin Kryszny, znajdującą się pod meczetem.

Wazniejsze Zabytki

• Krishnajanmabhoomi
• świątynia Dwarikadheesh
• fort Kans Kila
• Vishram Ghat (miejsce kąpieli i kremacji nad Jamuną)

Około 15 km na północ znajduje się Vrindavan - mityczne miejsce, w którym Kryszna spędził dzieciństwo, obecnie miasto święte i cel pielgrzymek.