Tanpura

TANPURA, Tamburā (Devanagari: तम्पूरा tampūrā) – Instrument Boga Śiva służący tworzeniu muzyki uzdrawiającej i religijnej z wibracją w tonacjach Om. Często używany przez praktykujących terapie ajurwedyjskie oraz przez praktykujących jogę.

Wspaniały, ręcznie wykonany indyjski instrument tanpura, używany w klasycznej muzyce Północnych Indii. Instrument prześliczny, subtelny, tworzący niezapomniany klimat w domu czy sali medytacji. Odpowiednio nastrojony wydaje z siebie charakterystyczne medytacyjne “mruczenie”. Znakomity pomysł na niebanalny prezent i wyposażenie mieszkania. Wspaniała ozdoba nastrojowego salonu, pokoju, sklepu, kafejki. Tamburā (Devanagari: तम्पूरा) w północnej Indii zwany tanpura, to zwykle czterostrunowy instrument śiwaicki służący do wygrywania Om oraz generalnie dla harmonizowania i leczenia słuchających muzyki. Instrument ma dwa podstawowe rodzaje, męski jest duży (długość ponad 1 metr), a mniejszy jest żeński (około 3/4 metra).

Istnieje trzeci rodzaj, mały instrument podróżny długości 30-60 cm, służący tylko do akompaniowania i zwany tanpuri (tamburi). Czasem można spotkać pięcio- lub sześciostrunową wersję tampurā. Instrument ten jest bardzo bogaty w harmoniczne i dźwięczne półtony dające bogactwo wrażeń estetycznych podobnych migocącej tęczy barw. Klasyczna wibracyjna muzyka indyjska znana jako jivari (dźiwari), budząca dusze grana jest tylko na tanpura, sitar i veena (vīna).

Standartowo tanpura nastrojona jest w tonacji (Swara) PA, sa, sa, SA czyli 5-8-8-1. Do grania niektórych ragas nastrajamy instrument w tonacji 4-8-8-1 czyli Ma sa sa Sa lub z tonem NI poniżej oktawy NI sa sa SA (7-8-8-1). W pięciostrunowej Tanpura dodana jest jedna struna z dźwiękiem NI: PA NI sa sa SA (57881)or MA NI sa sa SA (47881).

Tambura – instrument muzyczny z grupy strunowych szarpanych z pudłem rezonansowym, gryfem i progami na podstrunnicy. Wykonywana jest z drewna, posiada zwykle cztery struny, obecnie najczęściej metalowe. Instrumenty ośmiostrunowe strojone są unisono parami, podobnie jak np. w mandolinie. Jej nazwa indyjska (dewanagari: तम्पूरा trl. tampūrā) prawdopodobnie wywodzi się z perskiego pandura i dalej arabskiego dambura. Podobny źródłosłów ma mandolina, której zwłoszczona nazwa łacińskiego mandora brzmi mandola, przybrała ostateczną, zdrobniałą formę mandolina.

Tambura w zachodniej kulturze kojarzona jest z hinduską muzyką medytacyjną, gdyż w istocie często towarzyszy wykonywaniu pieśni raga. Obok takich instrumentów jak: sarangi, tabla, sitar jest klasycznym instrumentem muzyki indyjskiej.

Indyjska tambura w odróżnieniu od sitaru nie posiada progów. W Europie znana jest (w nieco odmiennej od azjatyckich instrumentów formie) z Bałkanów, głównie z Bułgarii, gdzie pełni rolę instrumentu ludowego lub instrumentu solowego w utworach “klasycznych” inspirowanych muzyką ludową. Irański setar, zasadniczo jest tożsamy z tamburą. Bułgarska tambura jest często ośmiostrunowa.

Tambura w dawnych czasach była szeroko stosowanym instrumentem w całej wedyjskiej kulturze indoeuropejskiej, dlatego jest szczególnie ważnym instrumentem muzyki ludowej jak i medytacyjnej.