Agni

Agni - sankr. ogień, płomień, żar - w dewanagari अग्नि trl. agni, ogień - w mitologii i duchowości indyjskiej wedyjski bóg ognia (często identyfikowany z samym ogniem, wiązany także z „ogniem niebiańskim” - słońcem, błyskawicą), jedno z najważniejszych bóstw panteonu indyjskiego. Jest bogiem najbliższym śmiertelnikom, ich przywódcą, dobroczyńcą, opiekunem - płoszy złe moce, odpędza nieszczęścia i choroby. Przede wszystkim jednak Agni był ogniem ofiarnym - to on przyjmuje ofiarę w imieniu bogów wedyjskich, zaprasza i sprowadza ich na ucztę ofiarną. Jako niezbędny uczestnik ofiary jest też najmądrzejszym, najdoskonalszym kapłanem - hotarem. Ten ofiarniczy aspekt Agniego niezwykle wyraźnie rysuje się zarówno w Wedach, jak i tekstach późniejszych.

W mitologii epickiej (Ramajana, Mahabharata) Agni traci na znaczeniu jako, że traci też na znaczeniu ofiara wedyjska. Jest tam wymieniany przede wszystkim jako jeden z lokapali (dosłownie stróżów świata) jest opiekunem kierunku południowo-wschodniego (czasem też południowo-zachodniego).

Agni jest ogniem trawiennym w ośrodku splotu słonecznego, wizualizowany w ćakramie Manipura/ka. Bóg czy lepiej anioł ognia, słońca, pioruna, opiekun zaślubin, był prawdziwie domowym i przyjacielskim bóstwem, odgrywał dużą rolę w rytuale ofiar, pośrednik między ludźmi i bogami. Zsyłał gorączkę jako karę za grzechy.