Kundalini

Kundalini - Siła Wężowa

Potocznie w rozumieniu ludzi Zachodu: "wąż, siła węża". W tantra jodze jest to energia kosmiczna, która istnieje w dolnej części kręgosłupa w uśpieniu, lecz może zostać obudzona, jeśli człowiek uprawia ćwiczenia oczyszczające, oddechowe, pozycje hatha jogi albo medytację. Energia ta podnosi się wtedy, przechodząc przez siedem centrów kręgosłupa (czakr) i jednoczy się z elementem boskim (Sziwą, Śivą) w siódmym centrum mieszczącym się ponad czubkiem głowy na wysokości wyciągnietych w góre i połączonych ponad głową dłoni. Kundalini inaczej zwana jest Śakti albo Devi, szczególnie w tekstach tantrycznych, a tantra to w istocie najstarsza odmiana religii i duchowości indyjskiej, w której kult Bogini, Śakti jest najliczniejszy. Kundalini to tajemnicza i sakralna moc duchowa o naturze ogniowej i wężowej, która jest ideową i praktyczną podstawą indyjskiej tantry (tantryzmu) oraz hatha jogi. Ideał Kundalini łączy ze sobą jogę, tantryzm oraz wszelkie indyjskie kulty Bogini - Śakti, Dewi.

Kun oznacza "wiarę", "ufność", "zaufanie". Kunda oznacza naczynie na ogień ofiarny, symbolicznie miejsce spalania ego. Kundala to "spiralnie zwinięta", "wirująca" ale także "krąg wiary", "krąg zaufanych". Dala to "krąg", "wzór", "schemat". Li to rozpuszczenie lub roztopienie. Razem powstaje bogactwo używanych znaczeń terminu Kundalini, które to słowo jest rodzaju żeńskiego i ogólnie oznacza wszelkie żeńskie atrybuty duchowości, boskości, rytuału, etc. Energia czy moc Kundalini powoduje rozmaite parapsychiczne efekty jak zdolności do lewitacji, telekinezy, telepatii, OBE i wielu innych uznawanych za cudowne siddhi - owoce rozmaitych stopni duchowej realizacji, oświecenia. W Indii i Tybecie dzieci przejawiające jakieś niezwykłe zdolności paranormalne natychmiast wysyła się na dalszą naukę do kompetentnego Guru (Mistrza), który sam znany jest z cudownych zdolności. Uważa się w kulturze wedyjskiej, że takie zdolności są skutkiem praktyki tantrycznej jogi w poprzednich wcieleniach i zaleca rozwijać je w warunkach Aśramu, czyli pod stałą opieką mistrza będącego siddhą (fakirem).

Bogini Kundalini Śakti

Śakti - małżonka Boga Śiwa, rodzaj siły, energii, pierwiastek żeński, występuje pod czterema głównymi postaciami: Parwati, Durga, Kali i Uma. Słowo "Śakti" dosłownie oznacza "moc", "siłę", "potęgę" i używane jest potocznie w znaczeniu natchnienia, inspiracji, charyzmy, intensywnej aktywności, witalności. Śakti jako Bogini jest spersonifikowaną żeńską połówką Boga-Absolutu. W kulturze religijnej Indii, boska para Śiwa i Śakti stanowią zasady nierozłączne i wzajemnie się równoważące, stanowiąc całość Bóstwa, podobnie jak w taoizmie Yang oraz Yin.

Buddyjscy lamowie z Tybetu i himalajscy śiwaici z północnych Indii znani są z praktyk Tumo czyli Śakti dających odporność na niskie temperatury z pomocą skupienia i koncentracji na ognistej mocy Kundalini. Osoby praktykujące rozwój Kundalini Śakti noszą zwykle czerwone lub szkarłatne szaty, a słoneczny blask towarzyszący wyobrażaniu tej mocy ma zabarwienie czerwonawe podobne kolorystyce wschodzącego oraz zachodzącego słońca. Graficznie maluje się spiralę zwiniętą od zewnątrz do wewnątrz w trzy i pół zwoju, odwrotniezegarowo, co uważane jest za symbol czy znak magiczny i używane w kontemplacjach.

Wizualizacja Kundalini

Podstawowe wyobrażenia Kundalini Śakti w systemie tantry to moc uśpiona u podstawy kręgosłupa, jasna jak tysiąc słońc, podobna do ognistego, wężowego zwoju gdy spoczywa lub do słupa ognia, gdy się wznosi. Kundalini jako żeńska, boska moc wewnętrzna budzi się do życia u podstawy kręgosłupa w ośrodku korzeniowym zwanym muladharą i stopniowo wznosi aż ponad szczyt głowy do ośrodka sahasrara, gdzie ma ostateczną siedzibę. Ten proces budzenia Kundalini i siedmiostopniowego wznoszenia opisywany jest jako siedmiostopniowa ścieżka mistyczego rozwoju duchowego, wyzwolenia i oświecenia. Nauka o czakramach (ćakram) ściśle związana jest z ideą Kundalini-Śakti.

Kundalini uważana jest za wewnętrzną personifikację mocy kosmicznej Bogini, żeńskiego pierwiastka Boga, Absolutu. Uważa się, że podstawową metodą rozwoju Kundalini jest nabożne uwielbienie, cześć, adoracja dla Bogini w jakiejkolwie postaci, stąd hinduizm zawiera bardzo wiele ludowych form Bogini o lokalnym znaczeniu. Tantryzm, zarówno śiwaizm jak i śaktyzm używają określenia Kundalini-Śakti podkreślające związek mocy duchowej z żeńskim pierwiastkiem Boskości, Boga czy Absolutu. Kundalini uznawana jest za moc i potęgę twórczą, kreatywną, stąd odpowiedzialna jest za wszelkie zdolności i talenta twórcze, artystyczne, architektoniczne oraz wynalazcze. Osoby zdolne do wielkich, bohaterskich czy twórczych, odkrywczych czynów uważane są za posiadające wielką moc Kundalini.

Mandala Form Bogini Kundalini

Mandala żeńskich form (ucieleśnień) Śakti jako małżonki Boga Śiwy obejmuje dziesięć postaci wymienianych w Śiwa-Puranach: Mahā-Kālī, Tārā, Śiwā (r.ż ma długie "a" na końcu), Śzodaśī, Bhairawī, Ćinnamastā, Dhūmāwatī, Bhagalāmukhī, Mātangī, Kamalā. Oprócz tych form istnieje jeszcze kilka innych jak już wspomniane cztery główne czy pierwsza dama w postaci Satī, która zainicjowała ogniowe rytuały oczyszczenia i samoofiarowania.

Wyróżnia się wiele rodzajów Śakti jako mocy czy energii twórczej z których trzy najbardziej podstawowe to:

• Krija-Śakti czyli żeńska moc działania, siła aktywnego życia
• Ićcza-Śakti czyli siła czy moc woli, siła postanowienia, dotrzymywanie zobowiązań
• Dźńana-Śakti czyli moc mądrości, potęga zrozumienia i wiedzy

Typowe modlitwy - mantramy do Bogini Kundalini Śakti to:

• Om Śaktyai Namah! - Boskiej Potędze Chwała!
• Om Parwatyai Namah! - Boskiej Dobrotliwości Chwała!
• Om Mahā-Kālyai Namah! - Bogini Wielkiego Czasu i Śmierci Chwała!

Śri Vidya - Święta Wiedza Lalita Devi

Śri Vidya Lalita DeviW południowej Indii najbardziej czczoną formą Śakti Kundalini jest Śri Lalita Dewi Kameśwari uznawana za najwyższą formę osobową małżonki i mocy duchowej Śiwa-Kameśwara.

Modlitwa - mantra wielbiąca bogini Lalita to:

• Om Śrī Lalityai Namah! - Boskiej Piękności Chwała/pokłon!

Lalita (Lalitā) - anielska bogini piękna, najwyższa forma małżonki Boga Śiwa czyli Kundalini czczona w południowej szkole indyjskiego śiwaizmu. Bogini ezoterycznej, tajemnej wiedzy oraz inicjacyjnego rytuału. Pełne imię to Lalita Tripura-Sundari, symbol to Śrićakra (Śrijantra), a manifestowane aspekty to Durga oraz Kali. Ezoteryczna tradycja bogini Lalita zwana jest Śriwidja (Sri Vidya) i opiera się na wtajemniczeniu w Pańćadaśakśari - piętnastosylabową mantrę oraz kultywowaniu wielbienia bogini z użyciem jej tysiąca imion, których zbiór to Lalitasahasranama. Skrócony zbiór imion chwały Bogini Kundalini zawiera trzysta imion i zwany jest Triśati. Mandala form Bogini Lalita Kundalini zawiera piętnaście kategorii, których symbolika nawiązuje do 15-tu faz księżyca w okresie od nowiu do pełni. Magicznym świętem Bogini Kundalini jest Purnima - Pełnia Księżyca.

Lalita Dewi znana jest jako pogromczyni demona Bhanda-Asura. Zamieszkuje niebiański region Śripura zbudowany przez anielskiego architekta i inżyniera Wiśwakarmana jako najwyższa siedziba Boga - Śiwa Kameśwara. Kolorystyka ikonograficzna tej bogini preferuje delikatną, piękną czerwień oraz róż. Jako atrybuty trzyma łuk trzcinowy i pięć strzał oraz pętlę i kuidło (małą spicę). Bogini siedzi na diamentowym tronie, a jej znak w postaci Śrićakry odnosi się do lotosu korony ponad głową i tam jest wizualizowany w kontemplacjach joginów.

W śiwaizmie północnoindyjskim postać Lalita Dewi identyfikuje się z boginią Meną, Menaką, która jest matką dwóch córek: Parwati i Gangi. Mena uznawana jest za ideał kobiety i wzór matki, także za łono z którego wyszły wszystkie żyjące stworzenia. W terminach technicznych śiwaickiej jogi Mena znana jest jako Bogini Layadevi - anielica gór himalajów, tożsama z Kundalini.

Ogólnie o każdej formie Bogini religia hinduistyczna w każdym swym nurcie wyraża się bardzo ciepło jako o Boskiej Matce czy Mateczce, odpowiednio: Ma, Mata, Amma, Amman, Amba czy Ambika. Czczone są kobiety w roli Guru - nauczycielek i przewodniczek życia duchowego uznawane za emanacje czy wcielenia różnych form Bogini, których szerzej można naliczyć kilka tysięcy, chociaż klasyfikowane są w mandalach.

Lalitopakhyana w świętych pismach Brahmanda-Purana dokładnie opisuje sposoby praktyki i idealizacji bogini czyli Kundalini oraz rozwija aspekty doktrynalne tradycji Śri Lalita Dewi. Praktyki z Lalita Dewi używane są w tantrycznych kultach ezoterycznych śaktyzmu, a także w głębokich rdzennych formach jogi jako Laja Joga.

Czakramy i Bogini Kundalini

W ezoteryzmie tantrycznym ideał Bogini Śri Devi, Śakti, Gayatri, wyznacza bieg żeńskiego przewodu wznoszenia Kundalini poprzez ośrodki energetyczno-duchowe ćakramy w ciele człowieka. Bogini Kundalini Dewi przyjmuje kolejno następujące formy kultowe w kolejnych ośrodkach:

1. Muladhara (Kość Ogonowa) - Dakini Dewi (Bogini) - modlitwa mantra: Om Dam Dakinyai Namah!
2. Swadhiszthana (Podbrzusze) - Rakini Dewi - modlitwa mantra: Om Ram Rakinyai Namah!
3. Manipura (Splot słoneczny)- Lakini Dewi - modlitwa mantra: Om Lam Lakinyai Namah!
4. Anahata (Serce, Pierś) - Kakini Dewi - modlitwa mantra: Om Kam Kakinyai Namah!
5. Wiśuddhi (Gardło) - Śakini Dewi - modlitwa mantra: Om Śam Śakinyai Namah!
6. Adźńa (Mózg) - Hakini Dewi - modlitwa mantra: Om Ham Hakinyai Namah!
7. Sahasrara (Korona) - Kundalini Dewi - modlitwa mantra: Om Kam Kundalinyai Namah!

Ezoteryzm związany z Boginią Kundalini Devi związany jest współcześnie z indyjskimi ruchami na rzecz wyzwolenia kobiet, feminizmu, ochrony przyrody himalajskiej przed wyginięciem, pokojowymi demonstracjami i akcjami na rzecz pomocy uchodźcom z Tybetu, etc. Stare pisma i traktaty znane jako Tantry stanowią podstawę nauczania i idei prezentowanych przez Śaktyzm, uznawany też za nurt bardzo mistyczny, ezoteryczny czy magiczny.

Pozycja Bogini jest w kulturze indyjskiej duchowości i religii generalnie równorzędna do pozycji Bóstwa w męskiej postaci. Można powiedzieć, że Bogini jest ideałem dla kobiet, a Bóg ideałem dla mężczyzn. Charakterystyczna jest szczególna cześć dla Bogiń - Wojowniczek i Bohaterek jak Durga czy Kālī. Hinduizm uważa generalnie, że sprawowanie kultu tylko jednej formy osobowej Boga czy Bogini na "dłuższą metę" jest nieefektywne i wiedzie do patologicznych odchyleń u wyznawców. Dlatego przyjmuje się kult Bóstwa, Absolutu zarówno pod postacią Boga jak i Bogini oraz Boskiej Pary Rodzicielskiej. Ideowo chodzi o jak najlepsze zrównoważenie sił i energii subtelnych w człowieku, tak aby nie popadać w skrajności ani odchylenia czy fanatyzmy. Jest to jedna z przyczyn wielkiej tolerancji i swobody religijnej panującej w obrębie kultury panindyjskiej.

Gayatri Mantra - Rozwój Kundalini

Najbardziej podstawową i popularną praktyką służącą do budzenia i wznoszenia Kundalini Śakti jest Gāyatrī Mantra. Zaleca się dłuższą praktykę Gāyatrī Mantry skupioną w lotosie muladhara zanim przejdzie się do innych praktyk z duchową energią Kundalini!

• Om BhuurbhuvaH SvāH |
• Tat Savitur VarenyaM, Bhargo Devasya Dhīmahi |
• Dhiyo Yonah Praćodayāt ||

Budzenie, stadia rozwoju czy wzrostu Kundalini Śakti opisywane są często jako cztery kolejne kręgi Świętej Wiedzy, czy Tantry: Dharma (Zasady), Artha (Dobrostan), Kama (Miłość) i Moksza (Wyzwolenie, Zbawienie, Ekstaza). Zachodnie potoczne pojmowanie Kundalini jako energii seksualnej zupełnie mija się z prawdą, jeśli brać pod uwagę oryginalne źródła wiedzy tantrycznej o mocy Kundalini. Stadium "Kama" to raczej praktyczna zdolność do zrealizowania się w codziennym życiu rodzinnym, ale także brak kompleksów i fiksacji dotyczących sfery płci. Oryginalne źródła tyczące Kundalini nie zalecają ani skrajnego celibatu ani aktywności hiperseksualnej, jak by tego chcieli niektórzy erotomanii na Zachodzie. Praca nad Kundalini wymaga umiaru, a zasada "złotego środka" była i jest też podkreślana w tantrze buddyjskiej. Praktycy tantryzmu rzeczywiście rozwijający Kundalini wykluczają związki jednopłciowe, które są rażąco niezgodne z filozofią tak śaktyzmu jak i tantryzmu. Zjawiska tyczące hiperseksualizmu i jakieś horrorystyczne stany oczyszczania jak się czasem opisuje na Zachodzie w związku z Kundalini należą raczej do marginesu całego zjawiska budzenia i rozwoju Mocy Kundalini Devi. Przykre stany lub erotomanie jako skutki uboczne praktyk z Kundalini wynikają wedle Wschodnich praktyków z nieprawidłowego ćwiczenia i tak należy je traktować.

Najważniejsze dzieła kanoniczne śaktyzmu tyczące kultury Bogini Kundalini Śakti to:

• Kaula-Dźńana-Nirmaja,
• Siddhasiddhanta-Paddhati,
• Laghu-Joga-Waszisztha oraz
• Dewibhagawata-Purana.

Linki zewnętrzne

Portal o nauce i życiu wielkich mistrzów duchowych jogi i tantry

Sekretne nauki wtajemniczonych mistrzów jogi i tantry z Himalajów

Polski portal z naukami Królewskiej Radża Jogi

Portal z naukami ezoterycznymi i wiedzą tajemną Wschodu

Portal warsztatów, kursów i obozów medytacji, jogi, tantry, uzdrawiania i rozwoju duchowego