Swara: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 31: | Linia 31: | ||
Laya oznacza w rytmice (taala) tempo. Tempo może być wolne (vilambita, kapha), średnie (madhya, pitta), lub szybkie (druta, vata). Dodatkowo ultra-wolne tempo może być oznaczone jako Ati-vilambita, a ultra-szybkie jako Ati-druta. Tak mamy trzy główne tempa śpiewania, a w sumie pięć szybkości śpiewania jakby od pięciu żywiołów. | Laya oznacza w rytmice (taala) tempo. Tempo może być wolne (vilambita, kapha), średnie (madhya, pitta), lub szybkie (druta, vata). Dodatkowo ultra-wolne tempo może być oznaczone jako Ati-vilambita, a ultra-szybkie jako Ati-druta. Tak mamy trzy główne tempa śpiewania, a w sumie pięć szybkości śpiewania jakby od pięciu żywiołów. | ||
[[Category:Hasło]] | [[Category:Hasło]][[Category:Laja Joga]] |
Aktualna wersja na dzień 12:01, 9 sty 2017
Swara, svara - kluczowe nuty tworzące gamę w muzyce indyjskiej.
Siedem kluczowych nut (Swara) w stylu Karnataka i Hindustani nazywanych jest:
- Shadja (षड्जं czyt. szaddźam),
- Rishabha (रिषभं) czyt. riszabham),
- Gandhara (गान्धारं gaandhaaraM, czyt. gaandhaaram),
- Madhyama (मध्यमं czyt. madhyamam),
- Panchama (पंचमं pańćamaM, czyt. pańćamam),
- Dhaivata (धैवतं czyt. dhaiwatam) oraz
- Nishada (निषादं niSaadaM, czyt. niszaadam),
a skracanych do sylab: Sa (Sha, Sza), Ri (Karnataka) lub Re (Hindustani), Ga, Ma, Pa, Dha, Ni. W skrócie nuty zapisuje się jako S, R, G, M, P, D, N, a dla solfeża przyjęto nazwę Sargam (Szargam) od pierwszych czterech sylab gamy. Odpowiednikiem zachodniego Do, Re, Mi, Fa, Sol, La, Si jest zbiór mantrycznych dźwięków, bidża mantr: Sa, Re, Ga, Ma, Pa, Dha, Ni. I takich sylab używa się do melodycznego nucenia solfeża.
Dźwięki indyjskiej gamy muzycznej stosuje się odpowiednio do siedmiu ćakramów w ich kolejności, a także w związku z płatkami w pięciu ćakramach żywiołów. Stosuje się tonację wznoszącą (aroha) od muladhara do sahasrara oraz tonację opadającą (avaroha) od sahasrara do muladhara z odpowiednim przypisaniem dźwięków, tak, że w obu wersjach tylko środkowa nuta wypadająca w sercu, czyli dźwięk “Ma” pozostanie bez zmian.
Dźwięki sylabiczne swara powiązane są także z odpowiednimi płatkami w ćakramach, w wieńcu muladhara mamy “Sa” oraz “Sza”, w wieńcu swadhisztana mamy “Ra” (Re) oraz “Ma”, w wieńcu manipura mamy piątą sylabę “Pa” oraz szóstą sylabę gamy “Dha”, a także kończą siódmą sylabę “Ni”, w anahata jest dźwięk trzeci gamy “Ga”, w viśuddhi jest dźwięk “A” oraz “I” które kończą sylaby gamy.
Nuty Sa oraz Pa zwane są Achala (aćala) Swara tworząc muzyczną tonację stanowiącę kanwę dla całej indyjskiej muzyki klasycznej. Pozostałe z siedmiu nut gamy to Chala (ćala) Swara.
Nucenie dźwięków gamy, wyśpiewywanie gamy to tak zwana Swarmalika.
Raga oznacza kolor, barwę lub pasję, jednak w muzyce oznacza zabarwienie utworu, barwę muzyki. Jeśli chodzi o misy i dzwony to najważniejsze na początek są te instrumenty, które wibrują w tonacji “Sa” oraz “Pa” odpowiednio dla lotosu muladhara oraz viśuddhi lub dla sahasrara i manipura wedle kolejności czyli misy aćalam.
Svarita - Uddata - Anudatta
Hymny wedyjskie śpiewano na trzy nuty. Podstawowego tonu serca, nuty Svarita nie oznaczono w zapisie nutowym. Wyższą nutę oznaczano pionową kreseczką nad sylabą, co zwano Uddata, podniesienie. Niższą nutę zwano Anudatta i oznaczano poprzez podkreślenie odpowiedniej sylaby intonowanej niżej. Rytm recytacji wyznaczają oczywiście długie i krótkie samogłoski alfabetu wedyjskiego, czyli devanagari.
Laya
Laya oznacza w rytmice (taala) tempo. Tempo może być wolne (vilambita, kapha), średnie (madhya, pitta), lub szybkie (druta, vata). Dodatkowo ultra-wolne tempo może być oznaczone jako Ati-vilambita, a ultra-szybkie jako Ati-druta. Tak mamy trzy główne tempa śpiewania, a w sumie pięć szybkości śpiewania jakby od pięciu żywiołów.