Linga

Z Himalaya-Wiki

Linga właściwie Lińgam - symboliczny obiekt kultu religijnego dla śiwaitów. Dosłowne tłumaczenie pojęcia to "znak", "przejaw", "symbol", "pieczęć", "stworzenie". W najstarszych tekstach śiwaizmu linga obrazowana jest jako Pierwotne Kosmiczne Jajo z którego powstaje cały wszechświat i wszystkie stworzenia. W wersji kultowej w świątyniach Boga Śiwa i Bogini Śakti Lingam to pionowo ustawiony słup zaokrąglony u góry na podstawce odprowadzającej wodę z rytuałów obmywania charakterystycznych dla liturgii hinduistycznej. Linga podobnie jak i naczynia z ogniem ofiarnym stanowią centralną część ołtarza w hinduskich świątyniach Boga i Bogini (Śiwa i Śakti). Budowę, znaczenie i oprawę liturgiczną lingamów opisują dokładnie teksty "Linga Purana" - część PURAN - świętych pism hinduistycznych, pierwotnie dostępnych jedynie dla zdeklarowanych wiernych. Linga to w Indii i Nepalu symbol kultu Najwyższego Boga.

W metodach jogi i tantry wizualizuje się trzy lingamy - jajowate czy wazopodobne naczynia skupiające siły i energię ducha wewnątrz ciała. Swajambhu Lingam, ciemno-granatowy, znajduje się u podstawy tułowia i uważany jest za zbiornik energii witalnej, kojarzony z witalnością, długowiecznością, łonem i narządami rozrodczymi. Bana Lingam to złota linga wewnątrz piersi w obszarze fizycznego serca, kojarzona z mądrością, intuicją i religijną żarliwością. Trzeci lingam to Itara Linga, biała linga potocznie zwana "trzecim okiem", uważana za źródło mocy paranormalnych jak jasnowidzenie i podobne. Potoczne wyobrażenia lingamu jako fallusa (męski) czy jaja (żeński) pochodzą głównie od chrześcijańskich badaczy kultury indyjskiej i mają charakter skojarzeniowy, a nie merytoryczny. Przykładowo, Abhinawagupta (X wiek e.ch.) w tantrycznym traktacie "Tantra-Aloka" (Światło Tantry, wers 5.54) tak wyjaśnia znaczenie pojęcia lingamu: "Ten cały wszechświat jest rozpuszczany w tym (lingamie), i ten cały wszechświat jest postrzegany jako przebywający w tym lingamie!" Linga jest rozumiana raczej jako kształt geometryczny superprzestrzeni w której zawiera się cały fizyczny kosmos i bardzo trudno ten symbol kojarzyć z męskim członkiem.

Indyjski epos "Mahabharata" (wers 12.195.15) wyjaśnia, że lingam to ciało wędrującej duszy, kształt w jakim dusza wędruje pomiędzy kolejnymi wcieleniami. Stąd teozofowie przejęli termin linga-śarira (dosłownie: lingamowe ciało) i konsekwentnie tłumaczą to pojęcie jako tak zwane "ciało eteryczne". Jako lingamów do celów kultowych w domach używa się naturalnych otoczaków o kształcie elipsoidalnym, symetrycznym znalezionych z indyjskich rzekach uważanych i czczonych jako święte. Uważa się, że taki kształt oddaje obraz początkowy wszechświata w jego stanie potencjalnym przed ekspansją, rozszerzaniem. Hindusi wierzą, że posiadanie lingamu w domu lub noszenie przy sobie jako amuletu zapewnia szczęście i powodzenie życiowe. W Indii i Nepalu jest 12 głównych świątyń śiwaickich z wielkimi lingamami jako centralnym ołtarzem, jednak ich zwiedzanie bywa utrudnione ze względu na generalny zakaz wchodzenia do tych świątyń ludziom nie praktykującym kultu Boga Śiwa i Bogini Śakti. Himalajska świątynia Kedhara-Natha jest dostępna tylko w sezonie letnim od kwietnia do września z uwagi na swoje położenie wysoko w górach i ciężkie zimy. Kult lingamu oraz boga Śiwy stwierdzono naukowo w wykopaliskach z Mohendżodaro i Harrapy, stąd słusznie jest uznawany jako najstarsza forma religijności w obszarze panindyjskim.