Klątwa
Klątwa, wyklęcie czyli ekskomunika to z łac. excommunicatio - poza wspólnotą, wyłączenie ze wspólnoty, pot. klątwa, wyklęcie - w czarnej magii chrześcijaństwa jest czarnoksięską kara kościelna polegająca na wykluczeniu z życia Kościoła i obłożeniu serią wyniszczających modlitw. W islamie pojęciu ekskomunika odpowiada takfir. W religii Świadków Jehowy ekskomunika nazywana jest wykluczeniem, gdzie osoba taka jest określana terminem odstępca.
W średniowieczu wyklęcie czyli ekskomunika była często orzekanym i brzemiennym w skutki magicznym narzędziem walki z przeciwnikami władz kościelnych. Dzisiaj jest stosowana bardzo rzadko, ale prywatnie ciągle praktykowana przez papieży, kardynałów i biskupów oraz wielu księży. Podobną karą kościelną do ekskomuniki jest interdykt.
W Kościele prawosławnym ekskomunika, czyli wyklęcie to odsunięcie członka Kościoła od Eucharystii. Może to nastąpić nawet z dość błahych powodów np. nieodbycie spowiedzi w ciągu ostatniego roku. Celem zasadniczym ekskomuniki jest powrót ekskomunikowanego do wspólnoty eucharystycznej. Anatema może być ogłaszana w stosunku do heretyków. I wtedy osoba taka nie jest potępiona przez Kościół, ale raczej pozostawiona sama sobie.
Klątwa była już od najdawniejszych czasów środkiem karnym stosowanym przez kapłanów, np. u Hindusów, Babilończyków, Egipcjan czy Greków. Polegała na zakazie uczestnictwa w publicznym kulcie religijnym, później rozszerzono ją też na inne dziedziny życia społecznego - występował ostracyzm ze strony prawowiernych w stosunku do wyklętego.