Swara

Z Himalaya-Wiki
Wersja z dnia 21:11, 27 lip 2009 autorstwa Kundalin (dyskusja | edycje) (Utworzył nową stronę „Swara, svara, kluczowe nuty tworzące gamę w muzyce indyjskiej. Siedem kluczowych nut (Swara) w stylu Karnataka i Hindustani nazywanych jest: * Shadja (षड्...”)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Swara, svara, kluczowe nuty tworzące gamę w muzyce indyjskiej.

Siedem kluczowych nut (Swara) w stylu Karnataka i Hindustani nazywanych jest:

  • Shadja (षड्जं),
  • Rishabha (रिषभं),
  • Gandhara (गान्धारं gaandhaaraM),
  • Madhyama (मध्यमं),
  • Panchama (पंचमं pańćamaM),
  • Dhaivata (धैवतं) oraz
  • Nishada (निषादं niSaadaM),

a skracanych do sylab: Sa (Sha, Sza), Ri (Karnataka) lub Re (Hindustani), Ga, Ma, Pa, Dha, Ni. W skrócie nuty zapisuje się jako S, R, G, M, P, D, N, a dla solfeża przyjęto nazwę Sargam (Szargam) od pierwszych czterech sylab gamy. Odpowiednikiem zachodniego Do, Re, Mi, Fa, Sol, La, Si jest zbiór mantrycznych dźwięków, bidża mantr: Sa, Re, Ga, Ma, Pa, Dha, Ni. I takich sylab używa się do melodycznego nucenia solfeża.

Dźwięki indyjskiej gamy muzycznej stosuje się odpowiednio do siedmiu ćakramów w ich kolejności, a także w związku z płatkami w pięciu ćakramach żywiołów. Stosuje się tonację wznoszącą (aroha) od muladhara do sahasrara oraz tonację opadającą (avaroha) od sahasrara do muladhara z odpowiednim przypisaniem dźwięków, tak, że w obu wersjach tylko środkowa nuta wypadająca w sercu, czyli dźwięk “Ma” pozostanie bez zmian.

Dźwięki sylabiczne swara powiązane są także z odpowiednimi płatkami w ćakramach, w wieńcu muladhara mamy “Sa” oraz “Sza”, w wieńcu swadhisztana mamy “Ra” (Re) oraz “Ma”, w wieńcu manipura mamy piątą sylabę “Pa” oraz szóstą sylabę gamy “Dha”, a także kończą siódmą sylabę “Ni”, w anahata jest dźwięk trzeci gamy “Ga”, w viśuddhi jest dźwięk “A” oraz “I” które kończą sylaby gamy.

Nuty Sa oraz Pa zwane są Achala (aćala) Swara tworząc muzyczną tonację stanowiącę kanwę dla całej indyjskiej muzyki klasycznej. Pozostałe z siedmiu nut gamy to Chala (ćala) Swara.

Nucenie dźwięków gamy, wyśpiewywanie gamy to tak zwana Swarmalika.

Raga oznacza kolor, barwę lub pasję, jednak w muzyce oznacza zabarwienie utworu, barwę muzyki. Jeśli chodzi o misy i dzwony to najważniejsze na początek są te instrumenty, które wibrują w tonacji “Sa” oraz “Pa” odpowiednio dla lotosu muladhara oraz viśuddhi lub dla sahasrara i manipura wedle kolejności czyli misy aćalam.

Svarita - Uddata - Anudatta

Hymny wedyjskie śpiewano na trzy nuty. Podstawowego tonu serca, nuty Svarita nie oznaczono w zapisie nutowym. Wyższą nutę oznaczano pionową kreseczką nad sylabą, co zwano Uddata, podniesienie. Niższą nutę zwano Anudatta i oznaczano poprzez podkreślenie odpowiedniej sylaby intonowanej niżej. Rytm recytacji wyznaczają oczywiście długie i krótkie samogłoski alfabetu wedyjskiego, czyli devanagari.

Laya

Laya oznacza w rytmice (taala) tempo. Tempo może być wolne (vilambita, kapha), średnie (madhya, pitta), lub szybkie (druta, vata). Dodatkowo ultra-wolne tempo może być oznaczone jako Ati-vilambita, a ultra-szybkie jako Ati-druta. Tak mamy trzy główne tempa śpiewania, a w sumie pięć szybkości śpiewania jakby od pięciu żywiołów.