Dźiwa

Dźiwa - w hinduizmie, dżinizmie i filozofii indyjskiej dusza indywidualna. Dusz z osobowością, umysł i czucie.

Nie należy jej mylić z Atmanem (tu chodzi o doktryny hinduizmu), który tłumaczy się jako jaźń (natomiast dźiwa jako dusza), mimo iż są to terminy podobne, jednak nie identyczne i rozumiane inaczej przez rozmaite szkoły filozoficzne. Nie ma żadnego określonego momentu narodzin dźiwy. Nikt też nie może prześledzić historii manifestacji dźiwatmy z Boga. Nie posiada ona początku. Potwierdza to literatura wedyjska[1]

W systemach dualistycznych hinduizmu takich jak śiwaizm tamilski, a także we względnie monistycznym systemie Ramanudźy dźiwy stanowią jedną z trzech głównych realnych kategorii - obok Brahmana i materii (maji).