Aladyn

Aladyn, ang. Aladdin, ros. Аладдин - oryginalna pisownia arab. - علاء الدي Ala ad-Din - „wyniosły w wierze” - bohater jednej z opowieści "Baśni z tysiąca i jednej nocy", który staje się właścicielem zaczarowanej lampy, zamieszkiwanej przez potężnego, spełniającego życzenia dżinna. Aladyn jest częstym bohaterem sufickich opowieści dydaktycznych.

Po arabsku imię bohatera Cudownej lampy brzmi "Ala ad-Din", a więc nie ma etymologicznego uzasadnienia polska pisownia przez dwa l, czyli Alladyn (jeśli już to Aladdin!). Przy adaptacji omawianej nazwy do naszego zasobu leksykalnego – zgodnie z zasadami pisowniowymi – łączymy obydwa jej człony, rezygnując przy tym z łącznika, podwojonego dd i obcego polszczyźnie połączenia di- (przeszło ono w dy-). Otrzymujmye w ten sposób słowo Aladyn, które w takiej postaci trafiło do wszystkich słowników. Dlatego musimy również pisać lampa Aladyna czy pierścień Aladyna. Określenia te funkcjonują dziś w znaczeniu ‘magiczny przedmiot mający spełniać wszelkie życzenia ich posiadacza’.

Bohaterem jednej z opowieści "Księgi z tysiąca i jednej nocy" jest syn ubogiego krawca Mustafy o imieniu Ala ad-Din. Pewnego dnia znajduje on ukrytą głęboko w jaskini starą, tajemniczą lampę. Zacytujmy fragment baśni:

– Tu jest jakiś napis! – zawołał chłopiec, pocierając odzyskaną przez małpkę lampkę. W tej chwili ich oczom ukazał się duch. – Jestem dżinnem lampy, mogę spełnić twoje trzy życzenia, mój panie – oświadczył. Znaleziona lampa naraziła chłopca na wiele niebezpieczeństw ze strony złych mocy, ale pozwoliła mu także spełnić marzenia i zaspokoić pragnienia, w tym największe – zdobyć serce pięknej księżniczki Dżasminy i pokonać nikczemnego Dżafara.

W baśni młodzieniec o imieniu Aladyn zostaje wykorzystany przez wielkiego czarnoksiężnika do zdobycia zaczarowanej lampy. Gdy nie oddaje cennego przedmiotu, zostaje zamknięty w mrocznej jaskini. Z pomocą młodzieńcowi przychodzi duch magicznego pierścienia. Aladyn niespodziewanie staje się właścicielem zaczarowanej lampy. Potężny duch, który w niej mieszka, ma moc spełniania życzeń, z czego Aladyn korzysta szczególnie wtedy, gdy chce zdobyć serce pięknej księżniczki. Wielki czarownik, dowiedziawszy się o tym, przygotowuje zemstę...

W baśniach arabskich czyli „Księdze 1001 nocy” znajdziemy pierścieni istne zatrzęsienie. Jednym z wielu jest np. pierścień Alladyna. Pierścienie z baśni zawsze spełniają życzenia, lub gdy się je obróci wokół palca przenoszą nas w inną krainę.

Streszczenie magicznej baśni:

Bardzo dawno temu żył sobie pewien biedny krawiec, który miał syna imieniem Aladyn. Chłopiec był leniem co się zowie i zamiast pomagać ojcu wolał psocić z kolegami. Ojciec w końcu umarł ze zgryzoty. Alladyn ku wielkiej rozpaczy swojej matki bawił się dalej niczym się nie przejmując. Do miasta w którym chłopiec mieszkał zawitał czarnoksiężnik z Mauretanii w przebraniu sufickiego derwisza. Szukał on chłopca do przeprowadzenia swoich niecnych planów.

Udając brata zmarłego ojca Aladyna, wprosił się do domu zmarłego krawca na obiad. Matka chłopca początkowo nieufna wobec gościa, pod wpływem jego pięknych słów dała się przekonać co do jego dobrych intencji wobec syna. Czarnoksiężnik podarował chłopakowi sklep wyposażony we wspaniałe materiały i obiecał zrobić z niego kupca. Ubrał we wspaniałe stroje i zapoznał z najznamienitszymi ludźmi w mieście. Któregoś dnia zaprosił go na spacer za miasto. Kiedy doszli do miejsca w którym na ziemi leżała wielka, kamienna płyta Mauretanin rozkazał chłopcu odsunąć ją i wejść do ukrytego pod ziemią skarbca.

Młody Aladyn miał nie ruszać żadnych skarbów tylko wziąć starą, naftową lampę. Tak też uczynił, ale wychodząc ze skarbca postanowił nie oddawać lampy czarnoksiężnikowi. Czarnoksiężnik z wściekłości uwięził go pod ziemią i sam oddalił się nie zważając na żałosne wołania. Dzięki czarodziejskiemu pierścieniowi, który czarodziej zapomniał mu odebrać syn krawca wydostał się wraz z lampą na powierzchnię i wrócił cały i zdrowy do domu. Matka chcąc wyczyścić któregoś dnia lampę naftową zaczęła ją pocierać. Ku swojemu przerażeniu ujrzała przed sobą ogromnego, strasznego dżina.

Sługa lampy spełniał każde życzenie jej posiadacza. Tak więc jak można się domyślić wszystkie marzenia i sny Aladyna oraz jego matki spełniły się - chociaż momentami było trudno.