Bies

Z Himalaya-Wiki
Wersja z dnia 10:51, 9 sty 2017 autorstwa Kundalin (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Bies – w mitologii słowiańskiej jest to opętańcza siła nieczysta, zły demon lub złośliwy duch, diabeł (tłumaczy gr. daimōn, daimónion). Z opętaniem wiąże się często zjawisko ślepoty – por. pol. obłęd, błędnik, goc. blandan sik „mieszać się”, ang. to blunder „błądzić” oraz lit. blandus „mroczny”, sirl. dall „ślepy” i goc. dwalls „szalony”. Dość prawdopodobna hipoteza (świetnie tłumacząca różnice semantyczne) wiążąca wprost z duchem wywołującą szał, ekstazę profetyczną wraz z towarzyszącym jej słowotokiem. Motyw, wywodzonego z obrzędów szamańskich, profetycznego szału żywy jest w mitologiach IE.: germ. Odyn, grec. Dionizos, Apollo.

Etymologia pojęcia bies: Ssł. *bĕsъ:

  • < psł. *boids < IE. * bhoidh-sos „powodujący strach, przerażenie (?)” – por. lit. baisà „strach”, baisùs „przerażający”, baisétis „bać się”;
  • < IE.*bhē-sos z tym samym rdzeniem co w bĕlъ (< bhē-l-os), a więc „jaśniejący, świecący (duch błędnych, zwodniczych świateł, ogników ? lub - jak poniżej)”.

Bies etymologicznie to demon grozy, straszenia, przerażenia; świecący zwodniczym światłem. Zwykle uzywane w liczbie mnogiej: biesy opętały etc.