Ahura Mazda
Ahura Mazda lub Ormuzd (dosł. Pan Zastępów; Władca Duchów, Pan Mądry, Pan Wszystkowiedzący, staroperski: Ahuramazda, średnioperski: Ohrmazd, Ormuzd, Hormuzd, Ohrmizd) – w zaratusztrianizmie bóg stworzyciel, walczący stale ze Złym Duchem Angra Mainju. W mazdaizmie i zaratusztrianizmie bóstwo najwyższe. Bóg absolutnej mądrości. Stwórca świata i ładu w kosmosie. Jego symbolem jest oczyszczający ogień.
Na początku były dwa duchy: Ormuzd (Ahura Mazda) i Aryman (Angra Mainyu). Ormuzd przebywał w górze, w nieskończonym blasku. Aryman w dole, w mroku nieprzeniknionym. Wszystko co dobre: mądrość, prawość, jasność, piękno – zawarte było w Ormuzdzie, wszystko co złe w Arymanie. I tak było od nieskończoności. Aż wydarzyło się, że promień blasku przeniknął mrok i Aryman poznał, że nie jest sam, że jest jeszcze coś innego. Przyciągnięty blaskiem podążył w górę i chciał ową jasność pochwycić. Ormuzd jednak przemądry rzucił w niego słowem modlitwy, które odebrało siły władcy ciemności tak że spadł w przepaść i przebywał tam przez trzy tysiące lat.
Amszaspanda
Ahura Mazda, pozostając jednością, posiada siedem emanacji, zwanych świetlistymi Istotami, które można też rozumieć jako atrybuty Ahury Mazdy i nazwy cnót, którymi powinien cechować się wyznawca zaratusztrianizmu:
- Spenta Mainju – Duch Święty, będący "podstawową substancją" Ahury Mazdy;
- Wohu Manah – Dobra Myśl;
- Asza Wahiszta – Najlepsza Prawość;
- Armaiti – Święte Oddanie; Ziemia
- Chszatra Wairja – Panowanie nad pożądaniem;
- Haurwatat – Zdrowie;
- Ameretat – Długie Życie.