Jadźńa

Jadźńa (Yajńa - czytaj: Jadźnia lub jak w ang. yajnya) - dosłownie "ofiara"; rytuał ofiarny w tradycji wedyjskiej hinduizmu. Wedle nauk hinduistycznych, Jaźń czy Dusza (Purusza, Atman) ma naturę ofiarnika i ofiary, stąd pogląd, że ktoś kto urzeczywistnia Duszę, Jaźń jest zawsze skłonnym i do wypełniania ofiarniczych rytuałów czy ceremonii i do wewnętrznej ofiary z własnego życia dla wyższych duchowych czy religijnych celów. Dodatkowo uważa się, że owa Dusza, Jaźń ma naturę ogniową, stąd towarzystwo rzeczywistego ognia w czasie rytów, nabożeństw ofiarniczych. Wszelkie ofiary w hinduizmie składane są bóstwom, bogom i boginiom, czyli Dewom, Brahmanowi, przodkom, ubogim i bezdomnym oraz zwierzętom.

Pięć wielkich rytów ofiarnych

Do najbardziej rozpowszechnionych rytów wedyjskiej ofiary w Europie należy Agnihotra będąca w swej istocie Dewa-Jadźńą i stowarzyszone ceremonie. Jednakże, tradycja wedyjska hinduizmu zaleca pięć rytów ofiarnych połączonych z modlitwami i kontemplacją w ciągu dnia jako wielkie codzienne ofiarowania:

• 1. Dewa-Jadźńa to żertwa ogniowa składana wszystkim bóstwom, mieszkańcom niebios; składana jest rano i wieczorem z odrobiny pożywienia wegetariańskiego skropionego klarowanym (przetopionym) masłem, ghi.
• 2. Bhuta-Jadźńa to żertwa dla wszystkich stworzeń, tzw. bali wykładane dla zwierząt i duchów.
• 3. Pitr-Jadźńa to ofiara dla przodków z placków ryżowych (pinda) w odpowiedni sposób.
• 4. Brahma-Jadźńa to ofiara dla Brahmana, Boga Stwórcy, w postaci wieczornej recytacji fragmentów Wedy.
• 5. Manusza-Jadźńa to ofiara dla ludzi, czyli datki (dana) dla ubogich czy bezdomnych, najczęściej w formie darów rzeczowych czy dokarmiania głodnych.

Istnieje jeszcze wiele rozmaitych okazjonalnych ceremonii ogniowej ofiary jak Daśapurnamasja z okazji nowiu oraz pełni księżyca czy Ćaturmasja zwana ofiarą czterech miesięcy, od składania jej co cztery miesiące. Wyrzeczenie się czegoś dla bóstwa nazywane jest "jaga", a ofiarowanie tegoż w ogień zwane jest homa. Kapłan ofiarnik, który wkłada czy wlewa ofiarę do ognia zwie się ardhwarju. Ryt popularnej Agnihotry kwalifikuje się do Dewa-Jadźńa jako składany wprost dla Agni-Dewa, Boga Ognia. Bhuta-Jadźńa to w praktyce po prostu dokarmianie dzikich zwierząt, tyle że w oprawie nieco religijnej, jeśli o intencję chodzi.