Aham

Aham - koncept duchowości i mistyki śiwaizmu kaszmirskiego definiowany jako najwyższe serce - hridajam (hṛdayam, hridayam), transcendentalna Jaźń, świadomość najwyższego Ja. Przestrzeń Aham znajduje się tam, gdzie jest khećari mudra. Rozumie się przez to swobodny ruch w przestrzeni serca, a sama khećari mudra jest także najwyższym stanem ewolucji duchowej świadomości.

Śiwa Bóg stwarzając świat najpierw stworzył Aham, wewnętrzną przestrzeń serca, niszę światła w sercu, matrycę energetyczną w postaci pierwszego istnienia, boską osobę, a dopiero z tej pierwszej boskiej osoby wyewoluował cały świat i wszystkie istoty. Aham w sanskrycie oznacza "Ja", jednakże w śiwaizmie kaszmirskim ma to szczególne znaczenie, pierwszego stworzonego boskiego Ja, coś jak Prajaźń lub Praistnienie.

Aham jest pierwotną, transcendentalną mantrą. Aham odpowiada całej matrice alfabetu sanskryckiego, jest także ostatecznym miejscem odpocznienia, siedzibą czy domem wszystkich istot, początkiem stworzenia. Aham jest pierwotną jednością Śiwa i Śakti. Aham jest bidźa mantrą serca, najwyższą mocą świadomości, a urzeczywistnienie Aham daje Moc wszystkim mantrom. Trójkąt sylab A + Ha + M jest wielką tajemnicą systemu Trika na którym opiera się śiwaizm kaszmirski, A to Najwyższy Bóg Śiwa lub Brahman, Ha - Śakti (Moc), a M oznacza Bindu. Odwrotnie odczytane Aham daje słowo Maha oznaczające boską wielkość, kosmiczny ogrom.