Centiloquium

Centiloquium – dosłownie po łacinie "sto powiedzeń", powstały przypuszczalnie między V a VII wiekiem, oryginalnie w języku greckim, rzekomo anonimowy tekst astrologiczny. Dawniej jego autorstwo przypisywano Klaudiuszowi Ptolemeuszowi, a jeszcze wcześniej, przed Ptolemeuszem mówiono o stu lub 108 regułach astrologii w kontekście hermetyzmu, tradycji orficko-pitagorejskiej oraz sugerowano autorstwo Hermesa Trismegistosa.

Dzieło składa się ze 100 krótkich aforyzmów, od czego też pochodzi łacińska nazwa Centiloquium. Jego grecka nazwa brzmiała καρπος (karpos „owoc”), gdyż miało ono zawierać „owoc” nauk Ptolemeusza. W istocie Ptolemeuszowe autorstwo ma charakter apokryficzny, aforyzmy zawierają bowiem hermetyczne elementy obce nauce aleksandryjskiego astronoma, a język jest właściwy raczej późnoantycznej grece. Na początku X wieku Ahmad ibn Yusuf ibn al-Dayah przełożył Centiloquium na arabski i opatrzył komentarzem. W wieku XII pojawiły się jego łacińskie tłumaczenia dokonane przez Jana z Sewilli, Platona z Tivoli oraz Hugona z Santalli, które wywarły wpływ na rozwój średniowiecznej astrologii. Tekst najpewniej oddaje zasady jakimi kierują się astrolodzy w opracowywaniu horoskopów i predykcjach.