JHWH

JHWH, YHVH - Tetragram, z gr. tetragrammaton – cztery hebrajskie litery będące zapisem imienia własnego Boga w Biblii: jod, he, waw, he (hebr. יהוה). Termin „tetragram” pochodzi z języka greckiego i składa się z członów tetra, „cztero-” lub „cztery”, i grámma, „litera”; dosłownie znaczy więc „czteroliterowy”[1]. W Biblii hebrajskiej tetragram pojawia się ponad 6800 razy. Różne formy jego zapisu można spotkać w źródłach pozabiblijnych, niektórych rękopisach Septuaginty oraz rękopisach qumrańskich. Nie występuje w Nowym Testamencie, wspominają jednak o nim Ojcowie Kościoła. Etymologia i pierwotna wymowa tetragramu jest nieznana. W literaturze naukowej można spotkać liczne wyjaśnienia prawidłowej wymowy tetragramu; obecnie większość uczonych opowiada się za formą Jahwe, Jahuwah oraz Jahwah (Yahvah). Większość interpretacji pochodzenia tetragramu skupia się na ustaleniu znaczenia czasownika hājâ(h) i jego starszej wersji hăwâ(h).

JHWH, Jahwe czy Jahwah (hebr. ‏‎ יהוה) – Bóg w sensie Absolutu czczony w judaizmie i chrześcijaństwie. Odnosi się do Istoty Najwyższej pojmowanej na sposób monoteistyczny. Przynajmniej do czasów Mojżesza (ok. XIII wieku p.e.ch.), któremu, według Biblii, imię to miało zostać objawione, Żydzi oddawali mu cześć jedynie na sposób monolatrii – czcząc jedno bóstwo Jahwe (JHWH), lecz nie przecząc istnieniu innych bóstw. Niektórzy uczeni podają hipotezę, jakoby kult Jahwe (JHWH) został przejęty z wierzeń ugaryckich. Przeczy temu tradycja elohistyczna. Imię Jahwe (JHWH) występuje w tekście masoreckim Starego Testamentu 6828 razy. W 25 przypadkach występuje w skróconej, późniejszej formie Jāh. Poza Biblią hebrajską znaleziono je na przykład na steli króla Meszy z IX/VIII wieku p.e.ch. oraz w korespondencji z Lakisz z około 589 roku p.e.ch. Imię to jest częścią występujących w Biblii wielu imion nadawanych ludziom, jak Eliasz (hebr. Eliyyáhu), Izajasz (Yesha'yahu), Jezus (Yehōšuaʿ) i wielu innych.