Maya

Z Himalaya-Wiki

Maja sanskr. Maya - w wedyzmie była to nadprzyrodzona, iluzoryczna moc bóstwa w formie Dewi; manifestacja boskiej energii; w wedancie i buddyzmie ułuda zasłaniająca rzeczywistość. Maja bywa utożsamiana z Kali, Durgą itp. W piśmie Dewi Mahatmjam, Mahamaja opisywana jest jako ta, która zakrywa oczy Wisznu podczas Joganidra (boskiego snu) w czasie, gdy całe stworzenie wtopione zostało w jego ciało.

W filozofii adwajta (wedanta) oraz w buddyzmie, maja jest iluzją, namacalną i mentalną rzeczywistością codziennie absorbującą świadomość żywych istot, zakrywającą przed nimi prawdę na temat tożsamości i ich związku z Brahmanem. Koncepcja maji pochodzi z Upaniszadów. Według hinduizmu Maja oddziałuje głównie poprzez tzw. fałszywe ego (ahankara), czyli utożsamianie się z materialnym ciałem, oraz poprzez przywiązanie do posiadanych rzeczy (mameti). Pokonanie wpływu mai jest konieczne do wyjścia z cyklu sansary i osiągnięcia wyzwolenia (mokszy).

Mahamaja to wielka, potężna Maja - ma moc utrzymywania żywych istot w złudzeniu, a także wyzwolenia ich z ułudy. Mahamaja składa się z trzech sił natury materialnej - gun.

Jogamaja jest wewnętrzną mocą Wisznu, który utrzymuje te dwie energie poprzez rozszerzenie się w różne kategorie Wisznu murti i dewów.

Māyā (Mahāmāyā lub Māyādevi) to imię matki Sidhatthy Gotamy, późniejszego Buddy, żona króla Suddhodany Gotamy, z rodu Śakjów. W ten sposób podkreśla się także znaczenie faktu, że Gautama Buddha został zrodzony przez boginię.