Parwati
Parwati (sanskryckie पार्वती - "Pani z Gór lub Chmur, Górska", "Córka Góry", jeden z aspektów i imion Śakti, małżonki Śiwa. Jest to tak zwana dobrotliwa czy życzliwa, miłująca forma Bogini.
Początkowo Parwati jest odrębna od innych plemiennych bogiń, w późniejszym hinduizmie stopniowo przejmując niektóre ich atrybuty, często jest z nimi utożsamiana. Z biegiem czasu stała się uogólnioną personifikacją kobiecości, Dewi, zwłaszcza w jej matczynym aspekcie jako Matadźi, czyli Bogini Matka. Często bywa łączona z Saraswati i Lakszmi w trójcę bogiń, nazywaną Tridewi.
W mitach Parwati Dewi, dosłownie "górska bogini" od sanskryckiego पर्वत -góra, córka boga Himalajów Himawanta, występuje jako małżonka Śiwa Boga, miłującego i życzliwego Boga osiągania celu iprzeznaczenia, konsekwentnie przedstawiana jako Bogini łagodna, w przeciwieństwie do innych, budzących grozę aspektów bogini, personifikowanych jako Kali, Ćandi, Lalita, Ćamunda lub Durga. Głównym źródłem wiedzy duchowej o Bogini Parwati są Purany zwłaszcza Śiwapurana, Matsjapurana i Skandapurana później wzmianki w eposach. Do arcydzieł literatury należy dzieło Kalidasy Kumarasambhawa, skupiające się na narodzinach Kumary/Skandy/Kartikeji, starszego z dwóch synów Śiwy i Parwati.
Parwati Dewi jest niebiańską matką dwójki bogów: Ganeśa i Kartikeya. Inne jej imiona to Ambika (matka) lub Gauri (jasna, złota), Śjama (indygowa). Te ostatnie epitety, opisujące kolor cery zdają się sobie przeczyć, ale wyjaśnia je jeden z mitów, mówiący o tym, że pierwotnie niebieska bogini po długotrwałej ascezie zmieniła odcień na jaśniejszy. W Ramajanie identyfikowana jest również z Umą, chociaż w starszych mitach miano to oznaczało pierwszą żonę Śiwa Boga Sati. Sati po swojej śmierci inkarnuje się jako druga żona Śiwa Boga, Parwati. Zarówno Sati, jak i Parwati określane są jako manifestacje Mahadewi czyliWielkiej Bogini.
W sztuce indyjskiej Bogini Parwati występuje często samodzielnie, przedstawiana jako piękna kobieta z odsłoniętymi piersiami, gdyż w starożytnych Indiach nagość była symbolem boskości, zaś ubranie znakiem przywiązania do świata materialnego, i świętym sznurem tajemnej Inicjacji. W formie samodzielnej często Parwati ma cztery ramiona, symbolizujące jej moc, lecz jest ukazywana najczęściej wraz z Śiwą Bogiem, jako partnerka siedząca na jego udzie, lub nawet z nim zupełnie utożsamiona w formie nazywanej Ardhanariśwara (Śiwa-Parwati w postaci pół-męskiej, pół-kobiecej).
Bardzo częste jest również przedstawienie w stylizowanej formie połączonych linga-joni (seksualno-duchowy symbol jedności przeciwieństw). Innym rodzajem wizerunków jest Parwati przedstawiona ze swoim synkiem Ganeśą, który jest jednym z dwóch Synów Bożych śiwaizmu. Częstymi atrybutami są lew (w starszych dziełach lwica), w czterech rękach może mieć różaniec, lustro, dzwonek i cytrus. W innych wersjach może się pojawić trójząb lub lotos.
Święta Bogini Parwati nie należy do bóstw wedyjskich. Kenopaniszad wspomina o bogini, zwanej Uma, związanej z Himalajami, lecz imię Parwati pojawia się dopiero w literaturze epickiej, zarówno w Mahabharacie jaki i Ramajanie. Jest bądź archetypicznym uosobieniem Dewi, Bogini Matki, bądź też, zwłaszcza w nurcie tantrycznym, jest ściśle związana z Śiwą Bogiem, jako źródło jego boskiej mocy (Śakti). Kult Świętej Bogini Parwati zdaje się również łączyć dwa wydawałoby się sprzeczne nurty w hinduizmie: ideał życia rodzinnego i ascezę (Śiwa jest patronem joginów).
Główne świątynie Parwati
Świątynia Minakszi w Maduraj w Tamilnadu Świątynia Kamakszi Amman w Kanchipuram w Tamilnadu Świątynia Akilandeśwari w Thiruvanaikaval w Tamilnadu Świątynia Wisalakszi w Varanasi w stanie Uttar Pradeś Świątynia Dewipuram w Visakhapatnam w stanie Andhra Pradeś