Wairagja

Wairagja, Wairagya, w transliteracji sanskrytu Vairagya (वैराग्य) - dosłownie "beznamiętność", "bezpragnieniowość", "bezpożądliwość". Na Zachodzie nie całkiem dokładnie tłumaczone jako wyrzeczenie, gdyż do wyrzeczenia potrzebny jest przymus, siła woli. Jedno fundamentalnych pojęć klasycznej jogi wedle Ryszi Patańdźali, występuje w parze razem z terminem abhjasa (अभ्यास).

W wedancie wairagja oznacza wyrośnięcie z przemijalności rzeczy doczesnych, ponieważ odnalazło się nieprzemijalną rzeczywistość Brahmana. Kto znajduje radość i błogość w studiowaniu świętych pism oraz dzieł naukowych, nie potrzebuje czytać książek dla dzieci, ponieważ z nich wyrósł.

W dziele Śri Adiśankara pod tytułem Tattwabodha, wairagja jest jednym z czterech warunków wstępnych dla osoby dążącej do rozwoju duchowego. Trzy pozostałe to: wiweka (rozróżnianie, rozeznawanie), mumukszu/twa (tęsknota, dążenie) i szatkasampatti (poszóstne uzdatnienie).

Wairagja określa jogina, a Kryszna w Bhagawadgicie poucza Ardżunę: "Ten jest nazwany zdobywcą jogi, który nie lgnie już ani do przedmiotów zmysłowych, ani do żadnych czynów."

Jedna z sutr Ryszi Patandźali opisuje, iż bezpragnieniowość „można poznać po tym, że to, co postrzegamy i czego się uczymy, nie powoduje w nas poczucia przywiązania.”

Kto osiągnął wairagję nazywany wairagji/nem jest.