Kaszmir

Kaszmir – w sanskrycie: कश्मीर Kaśmira, to jeden z czterech regionów Dżammu i Kaszmiru, także rodzaj tkaniny. Od 1948 roku podzielony pomiędzy Indie (Kotlina Kaszmirska) i Pakistan (Azad Dżammu i Kaszmir).

Kaszmir – to także miękka tkanina z wełny kóz kaszmirskich, charakteryzująca się bardzo cienkimi włóknami o grubości 16-18 mikrometrów, co zapewnia jej wyjątkową puszystość. Naturalne kolory to szary, brązowy lub biały. Nazwa pochodzi od nazwy regionu w północnych Indiach.

Kotlina kaszmirska

Kotlina Kaszmirska ma około 7200 km² powierzchni i rozciąga się 1700 m nad poziomem morza. Pełniła ona bardzo ważną funkcję w historii starożytnych Indii, przez bardzo długi czas była centrum kultury sanskrytu i nauczania starożytnych wedyjskich Ryszich. Rejon Kaszmiru był także ważnym centrum buddyjskim i medytacyjna szkoła kaszmirska wywarła duży wpływ na rozwój medytacyjnej szkoły buddyzmu chińskiego - chan. Od przełomu XIV i XV wieku, Kaszmir zasłynął z rozwoju ezoteryzmu i gnozy, w szczególności sufizmu, w tym szkoły sufickiej Ryszijja (Rishian). Śiwaizm kaszmirski to duchowość i ezoteryzm śiwaicki związany z jogą i tantrą jaki od wieków rozkwitał w Kaszmirze. Kaszmirska literatura, rzeźba, muzyka, taniec i architektura wyraźnie wpłynęły na obecny kształt azjatyckiego dziedzictwa kulturowego.

Historia Kaszmiru

Kaszmir był niezależnym królestwem od VII wieku e.ch. W 1346 roku do Kaszmiru wkroczył islam — wtedy to władcą krainy został muzułmanin Szams ud-din Szach. Na początku XV wieku, za rządów Sikandara Ikonoklasty, na skutek prześladowań hinduizmu islam stał się religią wyznawaną przez większość mieszkańców Kaszmiru. W 1589 roku Kaszmir, podbity przez Akbara, stał się częścią państwa Wielkich Mogołów.

Walka o niepodległość

Po drugiej wojnie światowej, przed uzyskaniem przez Indie niepodległości z brytyjskiej okupacji kolonialnej, obszar kraju składał się z wielu drobnych państewek i regionów o wyrazistej odrębności kulturowej. Po 1947 roku doprowadziło to do sporów dotyczących podziału terytorium. Największym z problemów była sprawa przynależności państwowej Kaszmiru, do którego prawo rościł sobie także powstający Pakistan. Maharadża Hari Singh, pod którego zwierzchnością pozostawała ta prowincja, pragnął zachować niepodległość swego państwa, lecz w obliczu wkroczenia pakistańskich bojówek zdecydował się na przystąpienie do Indii. Pakistan nie uznał decyzji maharadży powołując się na niejasne okoliczności podpisania dokumentu (Dokument Akcesji) dołączającego Kaszmir do Indii oraz na słabe zakorzenienie w regionie rządzącej dynastii. Wobec takiego obrotu sprawy w 1947 roku rozpoczęła się kosztowna i wycieńczająca obie strony wojna indyjsko-pakistańska. Z pomocą ONZ udało się rok później zakończyć bratobójcze walki. Druga wojna o Kaszmir rozegrała się w 1965 roku. Walki zakończyły się równie szybko jak się zaczęły, a żadna ze stron nie odniosła zwycięstwa. Trzecia wojna o Kaszmir zaczęła się w 1971 roku. Do jej wybuchu doprowadziło powstanie Bangladeszu, które mocno poparły Indie. Pakistan wysłał armię, aby spacyfikowała buntowników. Wojna zakończyła się wygraną Indii, które zmusiły Pakistan do podpisania traktatu pokojowego, zawierającego takie punkty jak przesunięcie linii demarkacyjnej i uznanie niepodległości Bangladeszu.

Dżammu i Kaszmir

Dżammu i Kaszmir (w hindi जम्मू और कश्मीर, trb.: Dźammu aur Kaśmir, trl.: Jammū aur Kaśmīr; kaszmirski جۄم تٕ کٔشېر trl.: Jammū te Kaśmīr;; urdu مقبوضہ کشمیر trl.: Jammū wa Kaśmīr; ang. Jammu and Kashmir) – najbardziej wysunięty na północ stan w Indiach, większość jego terytorium zajmują Himalaje. Dżammu i Kaszmir sąsiaduje z Himachal Pradesh na południu, z Pakistanem na zachodzie, z Chinami na wschodzie i północy. W obrębie stanu można wyróżnić: Dżammu, Kotlinę Kaszmirską i Ladakh.

Śrinagar jest stolicą letnią stanu, a Dżammu zimową. Obszar stanu jest znany ze swojego pięknego krajobrazu i przyrody. Jest to także jedyna część Indii, gdzie muzułmanie stanowią większość, inne wyznawane religie to hinduizm, buddyzm i sikhizm.

Dżammu i Kaszmir leżą na terenie, który jest przedmiotem sporu pomiędzy Pakistanem, Chinami a Indiami. Indie traktują cały stan jako swoje terytorium, pomimo że kontrolują jedynie jego połowę. Jedna trzecia obszaru należy do Pakistanu, a suchy region na wschodzie, do którego pretensje roszczą sobie Indie, tak samo jak zresztą do części pakistańskiej, należy do Chin. Na terenie tym ciągle dochodzi do niepokojów spowodowanych działalnością terrorystyczną (głównie muzułmanów sunnickich chcących przyłączenia całego stanu do muzułmańskiego Pakistanu). Okresowo jednak dzięki działaniom armii indyjskiej sytuacja się uspokaja, ale po pewnym czasie zwykle ulega zaostrzeniu.

Stan Dżammu i Kaszmir nie dzieli się na 22 dystrykty. Gospodarka stanu opiera się głównie na rolnictwie i pasterstwie. Kaszmir jest też znany z produkcji jedwabiu oraz eksportu drewna do wyrobu kijów do krykieta, zwanego Kashmir Willow.