Akaśa

Akaśa, spolszczenie Akasza (w sanskrycie आकाश ākāśa) - światło, dżwięk, przestrzeń, substancja ponadmaterialna, duch, kosmiczny eter; przestwór, substancja ponadmaterialna, pustka, matryca; pierwsza substancja, z której wyłania się światło, energia i moc również piąty żywioł, który przenika cztery żywioły budujące plan materialny. Barwa ākāša to kolor nieba w wieczornego po zachodzie słońca, kolor nieba usianego świetlnymi punktami gwiazd i poświatą Drogi Mlecznej; promień duchowej inteligencji, wyższego rozumienia i duchowej intuicji. Żywioł eteru ducha rozpuszcza nasiona karmiczne z poprzednich wcieleń i pozwala na przeciwstawienie się temu, co może być powstrzymane siłą ducha. Eter, przestrzeń, duch czyli ākāśa - to żywioł piątego lotosu, piątej ćakry znajdującej się na poziomie podstawy szyi.

W angielskiej transliteracji "Akasha" – w sanskrycie akāśa (ākāśa आकाश) oznacza eter lub niebo albo kosmos w tradycyjnej hinduskiej kosmologii. Termin ten został również przyjęty w zachodnim okultyzmie i spirytyzmie oraz w ezoteryce pod koniec XIX wieku e.ch. W wielu współczesnych językach indoaryjskich i językach drawidyjskich odpowiednie słowo zachowuje ogólne znaczenie „eteru”. Hinduskim bogiem Akaszy jest Dyaus (Władca Świetlistego Nieba, {Bóstwo Światłości Wiekuistej). Eter, niebo, kosmos, to plan duchowych wibracji, plan światła i dźwięku, plan formy i wibracji.

Słowo w sanskrycie pochodzi od rdzenia kāś oznaczającego „być”, "istnieć". W sanskrycie wedyjskim słowo akaśa pojawia się jako rzeczownik rodzaju męskiego o ogólnym znaczeniu „eter” lub "niebo". W sanskrycie klasycznym rzeczownik przyjmuje rodzaj nijaki i może wyrażać pojęcie „eteru” (Manusmriti, Shatapatha Brahmana). W filozofii wedyjskiej słowo to przyjmuje techniczne znaczenie „eterycznego płynu wyobrażanego jako przenikający kosmos”.

Filozofia indyjska dzieli Akaszę na trzy kategorie. Pierwsza kategoria, reprezentowana przez tradycje Nyaya vaisesika, Purva Mimamsa i Jaia, uważa Akaszę za niezależną, wszechobecną i wieczną substancję niezbędną dla struktury wszechświata, dla całej Brahmandy. Druga kategoria obejmująca Samkhya-Jogę i Wedantę, postrzega Akaszę jako ewolucję czegoś innego. Trzecia kategoria traktuje Akaszę jako koncepcję mentalną – pogląd ten znalazł szczególne odzwierciedlenie w późniejszych systemach buddyjskich.

Ākāśa, आकाश, „eter”: — Jeden z pięciu grubych elementów przypisanych jako strefa (lub sfera) do ludzkiego ciała (bhūtamaṇḍala), zgodnie z Yogatattva-upaniṣad. Element eteru znajduje się między brwiami a czubkiem głowy oraz wchodzi do wibrującej mocy gardła i mowy. Eter jest reprezentowany przez okrąg (vṛtta), dymny lub szary kolor (dhūmra) i sylabę ha (ह). Bóstwem przewodniczącym temu regionowi jest Sadāśiwa.

W późniejszym od wedyzmu i braminizmu hinduizmie akaśa (aakaaśa, akasza) oznacza podstawę i esencję wszystkich rzeczy w świecie materialnym, pierwszy stworzony element, najpierwszy żywioł. Hinduska mantra „pṛthivyāpastejovāyurākāśāta” wskazuje na sekwencję początkowego pojawienia się pięciu podstawowych grubych elementów. Tak więc najpierw pojawił się eter, z którego pojawiło się powietrze, z tego ogiwń, z którego wyszła woda, a z niej ziemia (kolejność stwarzania, a w odwrotnym porządku kolejność wznoszenia Duszy ku niebiosom). Jest to jeden z Panca-mahaa-bhuta, czyli „pięciu grubych elementów”, a jego główną cechą jest Śabda (dźwięk, wibracja). Bezpośrednim tłumaczeniem pojęcia akaśa jest słowo oznaczające „eter” w hinduizmie jak i w tradycjach perskich i chaldejskich, z których słowo eter pochodzi.

Szkoły filozofii hinduskiej Nyaya i Vaisheshika twierdzą, że akasza (eter, duch, niebo) jest piątą substancją fizyczną, która jest podłożem jakości dźwięku. Jest to jedna, wieczna i wszechobecna substancja fizyczna, która jest niedostrzegalna dla zmysłów materialnych. Według szkoły Samkhya, akasza jest jednym z pięciu Mahābhūtas (wielkich elementów fizycznych) posiadających szczególną właściwość dźwięku, wibracji. W Śiva Puranam, identyfikuje się akaśam jako posiadającą „jedyny atrybut dźwięku”. W Linga Puranam (tom I, rozdział 65), akaśa jest tłumaczona jako „eter” lub "duch" i wymieniona jako jedno z 1000 imion Śiva Mahadewa, Wielkiego Boga.

Dźainam. Akaśa to przestrzeń czy kosmos, przestworza w dżinijskiej koncepcji budowy Wszechświata. Akaśa jest jedną z sześciu dravyas (substancji) i mieści pozostałe pięć, mianowicie Istoty Czujące lub Dusze (jīva), nieczułą substancję lub materię (pudgala), zasadę ruchu (dharma), zasadę odpoczynku (adharma) i zasadę czasu (kāla). Należy do kategorii Ajiva (Adźiwah), podzielonej na dwie części: Loakaśa (część zajmowana przez świat materialny) i Aloakaśa (przestrzeń poza nim, która jest absolutnie czysta i pusta, przejrzysta). W Loakaśa Wszechświat stanowi tylko część kosmosu. Akaśa jest tym, co daje przestrzeń i tworzy miejsce dla istnienia wszystkich rozciągłych substancji. Na szczycie lokākāśa znajduje się Siddhaśila (siedziba wyzwolonych Dusz, Dźiwanmuktah, Mistrzowie Duchowej Hierarchii Oświeconych).

Zobacz także: Kronika Akaszy