Ćanda

Ćanda - (sanskr. caNDa dosł. okrutny, zły, złośliwy, przemoc, miotany pasjami, pożądliwy, wybuchowy); błędne spolszczenie "Czanda"; olbrzym, gigant; demoniczny olbrzym w mitologii Wschodu; demon z rodziny czwórskrzydłych Danawów, ostatecznie pokonany i zabity przez Boginię Durga. W mitologii demonów indyjskich uważany za istotę powodującą choroby, za demona wywołującego dolegliwości i cierpienia chorobowe.

Ulubioną rozrywką demonicznych istot, asurów klasy danawów jest więzienie oraz zabijanie, wszelkie niszczenie duchowych mistrzów oraz osób podążających ku oświeceniu. Danawowie lubią pojmać w swoje sidła osoby prowadzące duchowe nauczanie, pojmać i uwięzić tak, aby uniemożliwić duchową pracę, nauczanie i wybawianie ludzi z więzów karmicznej niewoli. Jeśli ktoś uniemożliwia Mistrzowi (Guru) czy innemu nauczycielowi duchowego lub jego uczniom pracę czy misjonowanie, także uczestnictwo w praktykach duchowych w ten sposób, że osobę więzi lub mając nad osobą władzę zakazuje jej działalności wtedy można przypuszczać, że jest danawą rodzaju Ćanda lub Munda.

Bogini Kali Durga jako pogromczyni demonów, asura Ćanda i Munda nosi imię Ćamunda - ta, która zniszczyła, pokonała demona Ćanda, pogromczyni Ćanda i Munda! Walką duchową jest praca pokonania wrogów, którzy narzucają więzy uniemożliwiające duchową praktykę i duchowe nauczanie czy prowadzenie praktyk.

Podczas walki Durgi z MahishaAsurą czyli demonem-bawołem, Ćanda i Munda, dwaj dowódcy armii demona przybyli wraz z posiłkami na pomoc swemu panu. Na ten widok oblicze Durgi pociemniało mocą przybierając kolor ciemnego indygo symbolizującego moc spokoju. Z jej trzeciego oka wyskoczyła przerażająca kobieca postać z buławą w ręku (Kaaliidurgaa, Bhairavi), o wielkiej twarzy i czerwonych oczach, z językiem ociekającym krwią. Wydawszy z siebie przeraźliwy ryk, ścięła głowy obu dowódcom demonów. Czas tej potyczki znajduje odbicie w corocznym rytuale, gdy każdego roku o tej samej porze oddaje się Durdze cześć jako Ćamundzie, czyli tej która unicestwiła Ćandę i Mundę. Godzina ta jest pamiętna również dlatego, że o tej porze Rama zabił Rawanę, upełnomocniony do tego przez Durgę, która obdarzyła go swoim błogosławieństwem.