Wjana

Wjana lub wyana - w transliteracji naukowej z sanskrytu "vyāna", to jeden z pięciu głównych strumieni energii życiowej czy witalnej jak płynie w organizmach oddychających stworzeń. tantryczni jogini powszechnie nauczają, że Wjana rozprzestrzenia się i krąży po całym ciele, chociaż niektóre traktaty starożytne wspominają, że najbardziej gromadzi się w organach takich jak oczy, gardło oraz stawy. Wjana umożliwia także mowę, zatem związana z dźwiękiem. Wjana podtrzymuje także zdolność wdychania (prana) i wydychania (apana) oraz przepływ obu tych strumieni energii życiowej o czym wspomina traktat Maitrajanija Upaniszad (2.6). Zanik energii wjana to ustanie oddychania i nieuchronna śmierć. Wjana w oddychaniu porusza się w kierunkach do wewnątrz i na zewnątrz, zatem odpowiada za witalną promienność ciała.

Termin jogiczny wjana (vyāna) wywodzi od pojęcia waju (vāyu) oznaczającego "wiatr", "powietrze" lub "odddech". Ściśle związany jest z pojęciami takimi jak wata (vata), stan gazowy lub eteryczny. Wedle tantrycznej jogi oddech (waju) musi być oswajany w taki sposób jak oswaja się lwa, słonia czy tygrysa, czyli krok po kroku, gdyż w przeciwnym razie, źle praktykowane techniki praniczne mogą adepta z nagła zabić, jak dzikie zwierzę. Doskonałe opanowanie żywiołu powietrza, waju, nazywane jest waju-siddhi (vāyu-siddhi) i prowadzi między innymi do osiągnięcia mocy lewitacji. Waju (wayu, vāyu) siddhi oznacza opanowanie wszystkich pięciu energii znanych jako waju-pranah w tym prana, apana, samana, udana oraz waju. Żywioł waju, wiatr, jest związany z ćakrą anahata czyli z ośrodkiem serca o dwunastu płatkach.