Spica

Spica - Kłos, Wiecheć, Alfa Virginis, α Vir – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Panny. Odległa od Słońca o około 250 lat świetlnych. Tradycyjna nazwa gwiazdy, Spica, wywodzi się od łac. spīca virginis, co oznacza „kłos Panny” (zazwyczaj kłos pszenicy) i odnosi się do wyobrażenia postaci Panny czy Dziewicy z kłosem w dłoni. Grecy używali dla jej określenia nazwy stgr. Στάχυς Stachys, o tym samym znaczeniu. Polska nazwa Kłos (lub Kłos Panny), podobnie jak wiele innych, jest tłumaczeniem nazwy łacińskiej. Rdzenną arabską nazwą tej gwiazdy było ‏السماك الأعزل‎ al-simāk al-a‘zal, „bezbronna”, „nieuzbrojona”, co odnosi się do faktu, że na niebie w jej pobliżu nie są widoczne inne jasne gwiazdy. Od tego określenia wywodzi się m.in. nazwa Azimech. W chińskiej astronomii znana jako chiń. 角宿一; pinyin Jiǎosuyī, co oznacza „pierwszą [gwiazdę] rogu” Błękitnego Smoka. Spica wchodzi w skład małej mistycznej konstelacji czyli asteryzmu zwanego Diamentem Panny lub Diamentem Dziewicy, Bogini Dziewicy. W astronomii hinduskiej i wedyjskiej Spica odpowiada Nakszatra Chitrā (Ćitra). Spica jest jedną z beheniańskich magicznych gwiazd stałych

Spica to jedna z najjaśniejszych gwiazd na nocnym niebie, o wielkości obserwowanej 0,97m. Jej wielkość absolutna to −3,43m. Obserwacje Spiki i Regulusa przyczyniły się do odkrycia zjawiska precesji. Starożytny grecki astronom Hipparchos z Nikei, porównując swoje obserwacje z dokonanymi 150 lat wcześniej przez Timocharisa z Aleksandrii, zauważył przesunięcie gwiazd na sferze niebieskiej. Spica leży w pobliżu płaszczyzny ekliptyki i jest regularnie zasłaniana przez Księżyc czyli podlega lunarnej okultacji. Świątynia Menat (wczesnej Hathor) w Tebach została zbudowana w 3200 roku p.e.ch., zorientowana w nawiązaniu do Spiki i z biegiem czasu precesja powoli, ale zauważalnie zmieniła położenie Spica względem świątyni.

Spica znajduje się 2,06 stopnia od ekliptyki i może być zakryta czyli okultowana przez Księżyc, a czasami przez planety. Ostatnie zakrycie Spica przez planetę miało miejsce, gdy Wenus przeszła przed gwiazdą (widziana z Ziemi) 10 listopada 1783 roku. Następne zakrycie nastąpi 2 września 2197 roku, kiedy Wenus ponownie przejdzie przed Spicą. Każdego roku około 16 października Słońce przechodzi nieco dalej niż 2° na północ od gwiazdy Spica, a heliakalny wschód gwiazdy następuje około dwa tygodnie później. Co 8 lat Wenus mija Spicę mniej więcej w czasie heliakalnego wschodu gwiazdy, tak jak w 2009 roku, kiedy 3 listopada przeszła 3,5° na północ od gwiazdy.