Szechina
Szechina, Shekhina - jest to słowo hebrajskie szachan (שכינה), pochodzenia chaldejskiego oznaczające obecność, zamieszkiwanie, przebywanie, Matrona; nie występuje w Biblii, ale jest używane przez Żydów do określania widocznej obecności Boga w Przybytku (Namiocie Zgromadzenia), a następnie w Świątyni Jerozolimskiej. Według przekazu biblijnego, kiedy Pan wyprowadzał Izraela z Egiptu, szedł przed nimi w słupie obłoku (hebr. be-amud anan; Wj 13, 21). Hebrajskie anan jest wieloznaczne, bo to nie tylko chmura, ale również schronienie, ukrycie.
Szechina w Talmudzie, żeńska manifestacja Boga w człowieku, boskie zamieszkiwanie, obecność Boża; także "oblubienica Pana", porównywana z Śakti (hin. शक्टि, en. Shakti).
Wyrażenie "Szechina jest obecna" znaczy: "Bóg zamieszkuje". Określnie tego (Szechina) często używa się po prostu jako synonimu Boga, lecz niektórzy filozofowie żydowscy postrzegali ją jako odrębny, powołany do życia byt, istotę świetlistą, z którą człowiek może nawiązać kontakt.
Samo określenie, które bywa tłumaczone niezbyt trafnie jako „duch święty”, pojawia się w judaizmie jako hebrajska metafora „ruach ha-kodesz” (dosłownie: „tchnienie świętości”), ale jest ono oczywiście rozumiane nie jako osobna istota, tylko jako Boże Natchnienie (także czasami: Boża Inspiracja), które może sprawić, że człowiek (np. prorok) podejmuje niezwykłe działania. To Boże Natchnienie powodowało, iż np. prorocy ogłaszali swoje proroctwa, a król Dawid komponował Psalmy.
W judaizmie nie istnieje pojęcie „ducha świętego” w takim sensie, w jakim jest ono obecne w chrześcijaństwie. Najbliżej temu rozumieniu byłaby zapewne Szechina (Szekina) [od hebrajskiego słowa szakan, znaczącego "mieszkać"] - dosłownie „przebywanie” – czyli Boża Obecność, a - bardziej precyzyjnie – Obecność Bożej Świętości w jakimś miejscu, przedmiocie, człowieku lub w określonym czasie. Gdy jest mowa o tym, że Bóg przejawia się w konkretnym miejscu lub sytuacji – oznacza to, że w takiej sytuacji lub czasie człowiek może mieć wyjątkowe, jakby „dodatkowe” poczucie obecności Boga.
Miejscem Szechiny – według Tory – był Miszkan (Przybytek), czyli Namiot Wyznaczonych Czasów i Świątynia Jerozolimska. Dziś uważa się, że jest nim Ściana Zachodnia (HaKotel HaMaarawi) - jedyny ocalały fragment Świątyni.
Według Talmudu pojawia się ona także np. w czasie zbiorowej modlitwy (Sanhedryn 39a), gdy ferowany jest sprawiedliwy wyrok sądowy (Berachot 6a), tam, gdzie człowiek potrzebuje pomocy (”Szechina przebywa nad zagłówkiem łóżka chorego” – Szabat 12b), tam, gdzie odbywają się studia nad Torą, a także w akcie seksualnym w związku małżeńskim: "Kiedy mąż i żona łączą się ze sobą w świętości, towarzyszy im Szechina, Boża Obecność" (Sota 17a). Doświadczamy jej również wówczas, gdy kontaktujemy się z ludźmi o wyjątkowo wysokim poziomie etycznym i duchowym. Także światło chanukowe zapalane przez osiem dni trwania święta, przynosi Szechinę do każdego żydowskiego domu (Raw Joseph Baer Soloveitchik).
Dlatego też Szechina nigdy nie manifestuje się - według tradycji judaizmu - tam, gdzie panuje bylejakość, lenistwo, próżność, bezmyślność i lekceważenie wartości duchowych i etycznych.
Przykłady obecności Boga wśród narodu żydowskiego według przekazu biblijnego
A gdy się wszystko dokończyło, okrył obłok przybytek świadectwa i chwała Pańska napełniła go (Wj 40, 32) I weszli Mojżesz i Aaron do przybytku świadectwa, i znowu wyszli, i błogosławili ludowi. I ukazała się chwała Pańska wszystkiemu zgromadzeniu (Kpł 9, 23) A gdy wołało wszystko zgromadzenie i chciało ich kamieniami pobić, ukazała się chwała Pańska nad namiotem przymierza wszystkim synom Izraelowym (Lb 13, 10) Mojżesz i Aaron uciekli do przybytku przymierza. A gdy weszli, okrył go obłok i ukazała się chwała Pańska (Lb 16, 43)
Po konsekracji Świątyni przez Salomona chwała wypełniła dom Pański: I stało się, gdy wyszli kapłani z świątnicy, obłok napełnił dom Pański. I nie mogli kapłani stać i służyć z powodu obłoku, bo chwała Pańska napełniła dom Pański (1 Krl 8, 11)
Szechina po zburzeniu świątyni w Jerozolimie (70 r. n.e.)
Zgodnie z żydowską tradycją, od zburzenia Świątyni przez późniejszego cesarza rzymskiego Tytusa (70 po Chr. za panowania Wespazjana), obecność nie znajduje ukojenia i przemieszcza się po całym świecie nawiedzając poszczególnych ludzi. Według tradycji rabinicznej, Szechina pojawia się wszędzie tam, gdzie co najmniej siedmiu bogobojnych Żydów przystępuje do szczerej modlitwy.