Hiady

Z Himalaya-Wiki
Wersja z dnia 20:09, 12 lut 2008 autorstwa Kundalin (dyskusja | edycje) (Nowa strona: '''Hiady''' (gr. Ὑάδες) – nimfy w mitologii greckiej córki Atlasa i okeanidy Plejone (wg niektórych źródeł Ajtry), siostry Plejad oraz Hyasa. Nazywane czasami nimfami z gó...)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Hiady (gr. Ὑάδες) – nimfy w mitologii greckiej córki Atlasa i okeanidy Plejone (wg niektórych źródeł Ajtry), siostry Plejad oraz Hyasa. Nazywane czasami nimfami z góry Nysy. Było ich prawdopodobnie siedem: Ambrozja, Eudora, Ajsle (lub Fajsle), Koronis, Dione, Polykso, Fajo. Były piastunkami Dionizosa. Po śmierci brata Hyasa zostały przemienione z gwiazdy, na niebie sąsiadują ze swoimi siostrami Plejadami, również przemienionymi w grupę gwiazd. Wzejście Hiad zapowiadało deszcze wiosenne. Mit ma nawiązywać do wspominanej w ezoteryce dawnej emigracji ludzi do tamtych gromad gwiezdnych lub do pochodzenia ludzkości od mieszkańców tych gromad gwiazd. Hiady znane były już w starożytności, wspominali o nich m.in. Homer, Hezjod, Horacy i wielu innych twórców. W mitologii greckiej Hiady, siostry Plejad, nazywano "Płaczkami", ponieważ rozpaczały po tragicznej śmierci brata Hiasa tak bardzo, że bogowie wynieśli je między gwiazdy. Według innego mitu były piastunkami Dionizosa; Zeus przemienił je w gwiazdy, by uchronić je od gniewu Hery.

Hiady (Dżdżownice) w astronomii to gromada otwarta w gwiazdozbiorze Byka, położona 151 lat świetlnych od Ziemi. Zawiera około 300 młodych gwiazd, z których większości nie można dostrzec gołym okiem. Podobnie jak inne gromady otwarte, Hiady zajmują w przestrzeni dość duży obszar o średnicy 80 lat świetlnych. O wspólnej przynależności gwiazd świadczy jednakowy ruch w przestrzeni (ok. 43 km/s, w kierunku punktu położonego na wschód od Betelgezy), wskazujący, że wszystkie powstały z jednej mgławicy 600 do 800 milionów lat temu. Z tego samego miejsca pochodzi też prawdopodobnie gromada Messier 44. Hiady, wraz z Aldebaranem (który nie należy do gromady), tworzą na niebie charakterystyczną literę V. Można ją łatwo odnaleźć dwukrotnie przedłużając linię łączącą Syriusza i pas Oriona. Gromadę po raz pierwszy skatalogował Giovanni Hodierna w 1654 r. Uwzględniano ją w większości XVII i XVIII wiecznych atlasów nieba, jednak fizyczne związki pomiędzy gwiazdami Hiad przedstawił dopiero w 1908 roku Lewis Boss.