Ekologia

Ekologia - (gr. oíkos + lógos = dom + nauka) – nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody, zajmująca się badaniem oddziaływań pomiędzy organizmami, a ich środowiskiem oraz wzajemnie między tymi organizmami.

Termin ten wprowadził, od słowa oecologia, niemiecki biolog i ewolucjonista Ernst Haeckel w 1869 roku, by określić badania nad zwierzętami i ich relacjami z otaczającym światem nieorganicznym jak i organicznym, ze szczególnym uwzględnieniem interakcji, przyjaznych lub wrogich, z organizmami roślinnymi i zwierzęcymi, z którymi wchodzą w kontakt. Na organizmy w środowisku oddziałują czynniki abiotyczne i biotyczne.

Środowisko to skomplikowany system wzajemnych zależności i powiązań, którego człowiek jest nieodłącznym elementem. To jaką człowiek ma świadomość ekologiczną i jak się zachowuje wpływa zarówno na niego samego, na innych ludzi oraz cały ekosystem. Dlatego warto świadomie żyć i dokonywać świadomych wyborów.

Jeśli zapalasz w domu światło, włączasz piekarnik, jedziesz samochodem, kupujesz odzież i robisz wiele innych codziennych czynności, to ingerujesz w środowisko i w jakimś bardzo niewielkim ułamku (ale jednak) masz wpływ na kształtowanie życia tej planety. Dlatego warto poszerzać swoją wiedzę i świadomość ekologiczną, a także realizować swoje potrzeby wykorzystując zasoby środowiska w sposób racjonalny i z szacunkiem.

Jeśli przy kolejnej okazji zakręcisz kurek z niepotrzebnie kapiącą wodą, zgasisz zbędne światło, wykorzystasz czyste kartki papieru zamiast je wyrzucać, nie zapalisz papierosa, wybierzesz bardziej ekologiczny sposób przemieszczania się, wybierzesz zdrowsze pokarmy – to przyłączysz sie do coraz większej rzeszy ludzi, którym los Ziemi nie jest obojętny. Ludzi, którzy przez wspólne, choć z pozoru jednostkowe i niezależne działania mogą zrobić bardzo, bardzo wiele.

Ekologia zajmuje się badaniem powiązań między wspólnotą biotyczną a środowiskiem abiotycznym (układy biologiczne istnieją w sieci powiązań między sobą i otaczającym środowiskiem), opartych na różnego rodzaju interakcjach, komunikacjach i informacjach. Odkrywanie tej prawdy dokonało się od starożytności do współczesności, ale ekologia jako samodzielna nauka rozwinęłą się w zasadzie w XIX w. Ekologia nie jest nauką obojętną wobec egzystencji przyrody i człowieka. Jest to nauka o porządku i nieporządku oraz konsekwencjach wynikających dla istnienie człowieka. Ze względów zarówno filozoficznych jak i utylitarnych pojecie "ekologia" uzywane bywa w szerokim kontekscie znaczeniowym. Określenia ekologia, ekologiczny są często używane w języku potocznym w szerokim i czasem nieprecyzyjnym sensie znaczeniowym, nie zawsze związanym z ekologią jako nauką. Często odnoszą się do sozologii, tj. nauki o ochronie środowiska lub samej ochrony środowiska jako takiej, a nawet filozofii ekologicznej (ekozofia), działalności społecznej czy artystycznej.

Zazwyczaj za najważniejsze pojęcia w ekologii uważa się: populacja, biocenoza, ekosystem, krajobraz ekologiczny, biosfera, sukcesja ekologiczna.