Śaktyzm

Z Himalaya-Wiki

Śaktyzm (Śakta) - tradycyjny indyjski kult Bogini, żeńskiego aspektu Boga - Absolutu. Bogini ogólnie zwana Śakti lub Dewi stanowi podstawę zarówno ludowej jak i naukowej religijności indyjskiej. W obrębie hinduizmu istnieją trzy główne nurty religijno-duchowe, a śaktyzm jest najmniejszym z nich, słusznie kojarzonym z tantrą. Pozostałe dwa nurty to wisznuizm oraz śiwaizm. Kult Bogini, Śakti pod różnymi imionami dominuje wszystkie szkoły tantryczne, tak hinduskie jak i buddyjskie, a terminy takie jak Kundalini, Linga, Pudźa są doskonale znane osobom zajmującym się kulturą duchową Wschodu. Tantra przedstawia Absolut jako personifikację Boskiej Pary Rodzicielskiej w postaci Boga Śiwa i Bogini Śakti. Każda z form kultowych posiada kilkanaście ważniejszych odmian nazywanych osobnym imieniem i bardzo dokładnie opisywanych. Najbardziej znane imiona Bogini Śakti-Kundalini to Dewi, Kali, Durga, Parwati, Uma, Sati, Annapurna, Lalita, Kamala, Śriwidja.

Istnieje dobrze znany panteon trzech Bogiń, żeńskiej trójcy, która w hinduizmie łączy i zespala trzy największe nurty religijne. Śri Saraswati to małżonka Brahmy, Śri Lakszmi jest małżonką Boga Wisznu, a Śri Parwati to małżonka Boga Śiwa. Bogini jest ciepło i dobrotliwie nazywana Matką (Ma, Amma) lub Mateczką (Ambika) i reprezentowana przez linię Świętych Kobiet pełniących rolę Guru - mistrzyń i przewodniczek życia duchowego o wielkiej osobistej charyzmie, wiedzy i umiejętności. Kultywuje się codzienne praktyki wielbienia 108, 300 lub 1008 świętych imion - właściwości przynależnych do Bogini, które człowiek powinien rozwijać w swej drodze udoskonalania i rozwoju wewnętrznego. Najbardziej popularnym zbiorem takich cech - imion jest Lalita-Sahasra-Nama, tysiąc imion Bogini Śri Lalita Dewi. Kult i ezoteryka Bogini Lalita jest charakterystyczny dla śaktyzmu i śiwaizmu oraz ogólnie tantryzmu południowo-indyjskiego.

Pozycja Bogini jest w kulturze indyjskiej duchowości i religii generalnie równorzędna do pozycji Bóstwa w męskiej postaci. Można powiedzieć, że Bogini jest ideałem dla kobiet, a Bóg ideałem dla mężczyzn. Charakterystyczna jest szczególna cześć dla Bogiń - Wojowniczek i Bohaterek jak Durga czy Kālī. Hinduizm uważa generalnie, że sprawowanie kultu tylko jednej formy osobowej Boga czy Bogini na "dłuższą metę" jest nieefektywne i wiedzie do patologicznych odchyleń u wyznawców. Dlatego przyjmuje się kult Bóstwa, Absolutu zarówno pod postacią Boga jak i Bogini oraz Boskiej Pary Rodzicielskiej. Ideowo chodzi o jak najlepsze zrównoważenie sił i energii subtelnych w człowieku, tak aby nie popadać w skrajności ani odchylenia czy fanatyzmy. Jest to jedna z przyczyn wielkiej tolerancji i swobody religijnej panującej w obrębie kultury panindyjskiej.

Stare pisma i traktaty znane jako tantry stanowią podstawę nauczania i idei prezentowanych przez Śaktyzm, uznawany też za nurt bardzo mistyczny, ezoteryczny czy magiczny.

Przykładowe krótkie Modlitwy - Mantramy Kultu Bogini:

  • Om Śaktyai Namah! - Boskiej Mocy i Potędze Chwała!
  • Om Durgyai Namah! - Bogini Zwycięskiej Chwała!
  • Om Lalityai Namah! - Bogini Piękna Chwała!
  • Om Parwatyai Namah! - Dobrotliwej Bogini Chwała!
  • Om Kālyai Namah! - Bogini Czasu Chwała!