Surja
Surja, Surya (sanskr. सूर्य sūrya = słońce), znany także jako Wiwaswan lub Wiwaswat – w mitologii indyjskiej solarne bóstwo wedyjskie, personifikacja Słońca. W późniejszym hinduizmie nie tyle stracił na znaczeniu, jak niektórzy twierdzą, ale stał się bóstwem ezoterycznym. Znaki Boga Surya obecne są w misteriach inicjacyjnych wtajemniczeń jogi i tantry, w szkołach śiwaizmu. Wiele układów asan w jodze wykonuje się zawsze twarzą do Słońca i w stronę Słońca składa się pokłony.
Surya Deva to słoneczne bóstwo indoeuropejskie określane wieloma duchowymi przymiotami czy właściwościami jak:
- aňśumān - władca promieni;
- divākara - twórca dnia;
- jātavedas - znawca wszystkich istot;
- sahasrāñpu - władca tysiąca promieni;
- santaśva - siedmiokonny
- tamonuda - prześladowca mroku;
- tigmaňśu - władca gorących promieni;
Surya jest przedstawiany jako Oko takich Bogów jak Mitra, Waruna i Agni. Bywa też ptakiem lub latającym jeżem. Surya przemierza niebo i ziemię regulując rytm dnia i nocy. Po niebie porusza się bez zaprzegu, ale wspomina się jego siedem koni, a właściwie kobył rydwanu. Surya jako archanioł czy bostwo nieba odpędza wrogów, ciemności i choroby. Surya daje bogactwo, potomstwo i zdrowie. Surya jest synem Nieba (Djaus i Aditi stąd bywa wymieniany wśród Aditjów. Czasem podaje się,że jest synem Soma. Zwycięskim nad słońcem bóstwem bywał Indra, który w zawodach potrafił przywłaszczyć sobie rydwan Suryadeva. Indra zasłania słonce chmurą burzową. Woźnicą rydwanu boga Surya jest Aruńa, osłaniający ciałem świat przed palącymi promieniami słońca, grożącego spopieleniem wszystkiego co istnieje.
Małżonką Surya jest bogini Uszas, acz wspomina się także Lakszmi lub nimfę Suwarćala. Surya z Kunti spłodził swego najsławniejszego solarnego syna, Karna.
Surya Namaskaram
Praktyka 12 mantramów pozdrowienia słońca, surya namaskaram to praktyka jogiczna polegająca na oczyszczeniu i otwarciu dwunastu kanałów wewnętrznej solarnej energii, która zasila i odżywia duszę ludzką.
- ॐ मित्राय नमः aum mitrāya namah
- ॐ रवये नमः aum ravayé namah
- ॐ सूर्याय नमः aum sūryāya namah
- ॐ भानवे नमः aum bhānavé namah
- ॐ खगय नमः aum khagāya namah
- ॐ पुष्णे नमः aum pushné namah
- ॐ हिरण्यगर्भाय नमः aum hiranyagarbhāya namah
- ॐ मारिचाये नमः aum mārichāyé namah
- ॐ आदित्याय नमः aum ādityāya namah
- ॐ सावित्रे नमः aum sāvitré namah
- ॐ आर्काय नमः aum ārkāya namah
- ॐ भास्कराय नमः aum bhāskarāya namah