Ciało mentalne

Ciało mentalne, w sanskrycie: manas, manas-śarira, manakośa czyli umysł, intelekt. Manas to termin oznaczający umysł w tradycjach dharmicznych, w tym w jodze i tantrze. Manas to jedna z tattw w filozofii indyjskiej, pan zmysłów, najaktywniejsza część ahamkary i zarazem antahkarany. Powstaje u zwykłych ludzi z równych części sattwicznej i radźasowej jeśli o guny chodzi, u rakszasów zwykle z radźasowej i tamasowej, a u upadewów i dewów tylko z sattwicznej. Siedzibą górną manasu jest brahmarandhra czy manas-ćakra tuż nad Adźńa (trzecie oko) w głowie oraz lotos Manipura w nadbrzuszu nad pępkiem. Bóstwem ochronnym sfery manasu jest Ćandra czyli Księżyc i to energii księżycowej potrzebuje ciało mentalne dla rozwoju magicznych funkcji i mocy mentalnych.

Manas ma swą gamę kolorów uzależnionych od jakości myśli człowieka. Jest ono bardzo rozwinięte u naukowców, badaczy, wynalazców oraz ludzi, którzy pracują w obszarze wiedzy związanej z botaniką, historia i architekturą itd. Jest ono natomiast słabo rozwinięte u ludzi zajmujących się praca fizyczną. Ciało mentalne składa się z bardzo subtelnej energii planu mentalnego, z materiału będącego tworzywem myśli, wyobrażeń, idei. Podczas intensywnego myślenia ciało mentalne rozszerza się i staje się jaskrawe. W ciele tym znajdują się również kondensacje energetyczne, czyli myślokształty, które odzwierciedlają poglądy i sposób myślenia.

Ciało mentalne, manas, niższy umysł, jest nośnikiem idei oraz myśli człowieka. Określa i kształtuje zdolność racjonalnego i intuicyjnego poznawania rzeczywistości. Zazwyczaj ciało mentalne jest bladobiałe, jeśli o kolor tworzywa podstawowego chodzi. Rozwój duchowy oraz intelektualny, rozświetla ciało mentalne i powoduje, że staje się lekko żółtawe, a jak staje się naczyniem mądrości i prawdy, złociste. Ciało mentalne może kierować ciałem emocjonalnym czyli niższą częścią struktury dualnej zwanej kama-manasem lub manomaja manakośą. Nie jest jednak w stanie unieważnić zakorzenionych w ciele astralnym emocji, żądz oraz wierzeń. Przez to można zauważyć sprzeczności pomiędzy tym co deklarujemy a tym co ostatecznie czynimy.

Ciało mentalne bardzo mocno związane jest z czakrą Manipura (splot solarny) oraz ze specjalnym lotosem Manasa Ćakrą (Umysł) w strukturze Adźny czyli trzeciego oka. Rozwój ciała mentalnego na wysokim poziomie powoduje, iż ciało mentalne wykazuje cechy ciała przyczynowego, chociaż pełnia funkcji Sutrama-manas, wyższego umysłu pojawia się dopiero po przebudzeniu świadomości w niebiańskiej wyższej sferze istnienia. Aby w pełni rozwinąć niższe czy zwykłe ciało mentalne, należy prawdy duchowe i uniwersalne przyjmować nie tylko na poziomie zmysłowym ale również na intelektualnym. Należy również realizować je na płaszczyźnie czysto materialnej, nie tylko pozostawiać w sferze 'pobożnych życzeń'.

Poziom mentalny niższy (mental) - to sfera gdzie powstają myśli konkretne. Manas to myśl logiczna i analityczna. Jest to myślenie używane, na co dzień i potrzebne do normalnego funkcjonowania. Manas jest to sfera intelektu. Intelekt interpretuje dane zebrane ze środowiska w postaci bodźców zmysłowych i tworzy z nich tzw. naoczność, stąd związek manasu z oczyma i narządem zmysłu wzroku osadzonym w ośrodku Manipura. Wydarzenia naoczności systematyzuje w czasie i przestrzeni tworząc w ten sposób obraz świata, czyli przedstawienia. Gdyby nie intelekt i tworzona przez niego naoczność nie mielibyśmy takiej "ostrej" świadomości świata, jaką mamy. Świadomość bez naoczności była by mglista i niekonkretna. Poziom mentalu niższego jest jeszcze strefą formy, postaci i kształtów, obrazów i scen. Wytwory myśli układają się w obrazy i filmy, które można zobaczyć "okiem" ciała mentalnego, a sama ćakra Manasa w strukturze trzeciego oka posiada sześć płatków, sześć poziomów percepcji mentalu. Świat ten jest względnie trwały, trwalszy od świata i ciała astralnego, kamicznego. Jednak ciało mentalne umarłego człowieka przebywającego w zaświecie pomiędzy wcieleniami też w końcu się rozkłada i pozostaje tylko ciało przyczynowe, niebiańskie, sutrama-manas. To ciało jest trwałe i podlega reinkarnacji, jest najgrubszym z wyższych ciał duchowych i przenosi świadomość duszy oraz nasiona karmiczne pomiędzy wcieleniami. Do najniższych warstw tego poziomu dorastają niektóre zwierzęta, a są to zwykle ssaki, które uważamy za inteligentne np. krowy, małpy, słonie, konie, psy czy owce.

Ciało mentalne u większości ludzie jest o wiele skromniejsze, przez co nie obejmuje całego ciała astralnego a więc jest dużo niewykorzystanej energii emocjonalnej, która nie podlega kontroli myśli, manasu. Manas-śarira to powłoka intelektu, pamięci, myślenia i wyobrażeń. Jest to niższy umysł, ciało mentalne niższe, mające cztery poziomy ekspansji czy subtelności dla wzrostu czy rozwoju. Kama (ciało astralne) i manas (ciało mentalne) zwykle są u ludzie ze sobą bardzo głęboko powiązane, ale mogą być czasem mocno rozłączone, emocje sobie, a myśli to inny świat. Znaczy to, że emocja i myśl są często połączone, a poprzez trening jogi należy wysublimować i zunifikować emocje oraz myśli w jeden aparat czuciowiedzy. Kahuni nazywają konglomerat kama-manasu słowem unihipili. Jest to jakby nasze myśląco-emocjonujące się dziecko, niższe ja lub osobowość. Całość postaci linga-kama-manas z grubsza nazywamy prakryti, czyli natura, materia. Jest to całokształt psychicznej materii, cały pierwiastek niższego ego poszerzony o poziom energii i witalności względem unihipili.