Hermes

Z Himalaya-Wiki

Hermes - po gr. Ἑρμῆς Hermḗs, łac. Mercurius – w mitologii greckiej bóg dróg (w tym ścieżki duchowej), podróżnych (także pielgrzymów duchowych), kupców, pasterzy, patron umów i przymierzy, posłaniec bogów i psychopomp (przewodnik dusz), opiekun nauk hermetycznych, mistycznych i sztuk magicznych, w tym radiestezji (rabdomancji). Hermes jako bóg handlu musiał mieć opanowane techniki dobijania targu, uznano go więc za bóstwo "przekonującej wymowy". Jeden z 12 bogów olimpijskich, opiekun pasterzy i stad, wędrujący z barankiem przerzuconym przez plecy.

Hermes uchodzi za syna boga Zeusa i Plejady o imieniu Maja (Maia) - córki Atlasa i Plejone. Jest bratem Dionizosa, Hefajstosa, Ateny, Apolla, Artemidy i Aresa. Urodził się w górach Kyllene w Arkadii, gdzie były główne ośrodki jego kultu. Hymn homerowy do bóstwa Hermesa opowiada, że jako niemowlę ukradł Apollinowi stado krów, sprytnie myląc ślady. Następnie podarował bratu lirę z jelit cielęcych i skorupy żółwia, czym złagodził gniew Apollina. W zamian otrzymał jako oznakę władzy laskę herolda, zwaną kaduceuszem (kerykejonem), oplecioną dwoma wężami, (które zaprzyjaźniły się kiedy Hermes rzucił między nie kerykejonem) uśmierzającą spory i kłótnie.

Na początku swojego pobytu na Olimpie dużo psocił okradając większość bogów i bogiń nieba. Został stamtąd wypędzony, ale bóstwom zaczęło go brakować, ponieważ miał w sobie tyle młodości i wdzięku, że Olimp zdawał się bez niego pusty i smutny. Dzięki decyzji Zeusa powrócił na Olimp. Odprowadzał zmarłych do Hadesu, zsyłał ludziom marzenia senne. Był wysłańcem i ambasadorem Zeusa, posłańcem i gońcem bogów z Olimpu.

Hermes brał udział w dwóch bitwach bogów z olbrzymami (nefilim), w tytanomachii i gigantomachii. Podczas tytanomachii uwolnił, uwięzionego przez Aloadów w beczce, boga wojny Aresa. Z pomocą przyszła mu sama macocha Aloadów, Eriboja. Podczas bitwy bogów z gigantami przy użyciu hełmu bądź czapki niewidzialności boga Hadesa, pokonał Hyppolytosa. Odzyskał ścięgna Zeusa podczas tej samej wojny, co pozwoliło bogu odnieść zwycięstwo nad Tyfonem.

Atrybutami Hermesa są: kaduceusz czyli leszczynowa laska służąca do badań radiestezyjnych, podróżny kapelusz ze skrzydłami – petasos. Jego atrybutem były też sandały ze skrzydłami, dzięki którym przemieszczał się z miejsca na miejsce.

Z Afrodytą miał dziecko o imieniu Hermafrodyta. Z inną kobietą – nimfą rzeczną, spłodził stworzenie o imieniu Pan – dziwne stworzenie, o owłosionej skórze, koźlich nogach i rogach, capiej bródce i szpiczastych uszach. Jednak według niektórych podań ojcem Pana był Zeus.

Hermesowi przypisywano także wynalezienie pisma i liczb oraz numerologii, ćwiczeń gimnastycznych, jest również bóstwem opiekuńczym palestry. Jako że jest patronem podróżnych, stawiano mu przy drogach pomniki zwane hermami, tj. słupy zwieńczone rzeźbą przedstawiającą głowę Hermesa. Rzymianie od najdawniejszych czasów utożsamiali go z Merkurym.

Hermes jest Synem Bożym, synem Zeusa (Boga Ojca), archetypem dla wszystkich posłańców Boga, duszą wcielającą się jako prorok lub posłaniec Boga, awatara, dawca religii misteryjnej służącej do odnalezienia i połączenia się z Bogiem.

Bibliografia

  • Graves R., Mity greckie, Kraków 2009.
  • Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 1997.
  • Kempiński A. M., Słownik mitologii ludów indoeuropejskich, Poznań 1993.
  • Kubiak Z., Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 1997.
  • Schmidt J., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Katowice 2006.
  • Stankiewicz L., Ilustrowany słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 2008.
  • Kerényi, K., Mitologia greków", Warszawa 2002.
  • Pietrzykowski M., Mitologia starożytnej Grecji, Warszawa 1983.