Muhammad

Muhammad - arab. محمد i, [muˈħæmːæd], pełne arabskie imię: Muhammad ibn Abd Allah ibn Abd al-Muttalib - ur. tradycyjnie 570 w Mekce, zm. 8 czerwca 632 w Medynie – prorok islamu, założyciel pierwszej wspólnoty muzułmańskiej, która przeobraziła się w teokratyczne państwo religijne na Półwyspie Arabskim. Dla ogółu muzułmanów na świecie Muhammad to Święty Prorok. W Polsce funkcjonuje pod zniekształconym imieniem Mahomet, które z założenia miało formę pogardliwego zdrobnienia. Najbardziej wiarygodnym źródłem na temat działalności i treści objawienia dokonanego przez Świętego Proroka jest Koran, a w drugiej kolejności hadisy. Wiara w posłannictwo Świętego Proroka Muhammada jest podstawowym dogmatem religii islamu. Najkrótsze muzułmańskie wyznanie wiary, "szahada", zaliczana do "pięciu filarów wiary" ("Arkan ad-Din") ma postać: "Nie ma bóstwa oprócz Boga, a Muhammad jest wysłannikiem Boga" ("la ilaha ill' Allahu wa-Muhammadun-u rasulu Llahi").

Muhammad (محمد) – imię męskie pochodzenia arabskiego. Wariantami tego imienia są: Mohammed, Muammar, Mamadou, Mehmed i spolszczone Mahomet. Imię Muhammad wywodzi się od rdzenia trójspółgłoskowego Ḥ-M-D i oznacza „chwalony”. Inne imiona wywodzące się z tego samego rdzenia to: Ahmad, Mahmud i Hamid. Imię to było rzadkie w czasach dżahilijji czyli w czasach przedmuzułmańskich, jednak po upowszechnieniu się islamu zyskało na popularności i jest dziś noszone przez około 15 milionów osób na świecie, niekoniecznie Arabów.

Imię Muhammad znaczy dosłownie „wychwalany, sławiony” (w domyśle: przez Boga). Czasami Proroka Muhammada nazywano także imieniem Ahmad, „co jest przymiotnikiem w stopniu wyższym i znaczy tyle co: «jeszcze bardziej chwalony». Są to wyraźnie imiona teoforyczne, odwołujące się do Boga”. Według późniejszych autorów muzułmańskich imię Muhammad występowało wśród Arabów jeszcze przed Prorokiem Muhammadem.

Muhammad był synem Abd Allaha ibn Abd al-Muttaliba i Aminy bint Wahb. Jego ojciec należał do rodu Haszymitów, jednej ze znaczniejszych rodzin Mekki, jednak nie mogącego się równać z najpotężniejszymi rodami miasta, takimi jak Umajja i Machzum. Wszystkie te rody należały do zamieszkującego Mekkę plemienia Kurajszytów. Mekka odgrywała wówczas ważną rolę jako centrum handlowe położone na szlaku "kadzidlanym", prowadzącym z Jemenu do Palestyny, oraz miejsce pielgrzymek do świętego sanktuarium Al-Ka'by, gdzie szczególną czcią otaczano czarny kamień, pierwotnie meteoryt. Matka Proroka Muhammada należała do także kurajszyckiego rodu Banu Zuhra, poza tym jednak w nie całkiem jasny sposób była powiązana z Medyną, co miało w przyszłości odegrać swoją rolę w życiu przyszłego Proroka.

Zgodnie z muzułmańską tradycją z VIII i IX wieku Muhammad narodził się w tzw. "roku słonia", nazywanego tak od zwierzęcia, wchodzącego w skład armii władcy Jemenu Abrahy, która miała dokonać najazdu na Mekkę. Ten najazd zazwyczaj historycy datują na rok 570, jednak według współczesnych badań opierających się na niektórych źródłach literackich i epigraficznych w rzeczywistości mógł mieć on miejsce gdzieś w latach 50-tych VI wieku, zatem może się okazać, że Prorok Muhammad żył dobrych 10-20 lat więcej, niż mu się przypisuje.

Muhammad jako wysłannik i prorok Boży

W Koranie mówi się o "wysłannikach" (rasul) i "prorokach" (nabi), przy czym różnica pomiędzy nimi nie jest jasno zarysowana. Nie ulega jednak wątpliwości, że wysłannicy mają wyższy status niż prorocy, o czym świadczy choćby fakt, że ilekroć tytuły te pojawiają się razem, tytuł wysłannika wymieniany jest jako pierwszy (taka jest zasada w pismach mistycznych). Bycie wysłannikiem nie wyklucza bycia prorokiem i sam Muhammad był zarówno jednym, jak i drugim. Podstawową misją tych boskich posłańców i proroków, takich jak Adam, Abraham czy Jezus (arab. Isa), jest głoszenie monoteizmu i ostrzeganie ludzi przed dalszym popadaniem ludzkości w grzechy. Misja Proroka Muhammada jest potwierdzeniem i wypełnieniem misji jego poprzedników. Dlatego przysługuje mu tytuł "Pieczęci Proroków" ("Chatam an-nabijjin"), co oznacza że potwierdza on wszystkie poprzednie proroctwa i jednocześnie zamyka ich cykl.

Objawienia, jakie Prorok Muhammad otrzymał, były notowane już za jego życia, później zaś te zanotowane lub zapamiętane "recytacje" ("kur'an") zebrano i zredagowano, przy czym "zaczęto nazywać całość Recytacją w absolutnym tego słowa znaczeniu, po arabsku al-qur'an", stąd polskie Koran. Koran jest dla wyznawców religii islamu Słowem Boga, Słowem Bożym i podobnie jak wszystkie poprzednie objawienia ma jedno źródło: Księgę Matkę ukrytą w niebie (Koran, LVI, 77-78; LXXXV, 21-22). Stąd wzięła swój początek nazwa "ludzie Księgi" ("ahl al-kitab"), odnoszona do wyznawców religii monoteistycznych (zaratusztrianizmu, judaizmu, chrześcijaństwa, manicheizmu i islamu). Między Koranem a wcześniejszymi księgami objawionymi, takimi jak Tora ("at-Tawrat") czy Ewangelia ("al-Indżil"), "występują jednak istotne różnice, nie tylko liczne punkty wspólne. We wcześniejszych księgach objawionych pojawiają się wedle islamu także poważne zniekształcenia objawienia Boskiego. Natomiast Święty Koran - najnowsze Słowo Boże - jako ostatnie objawienie zawiera w sobie ostateczną jego wersję i poprawę wszystkich błędów".