Dźjotisz
Dźjotisz (Dźjotisza, Sanskryt: ज्योतिष , angielski zapis: jyotisha) - systemem astrologii i astronomii praktykowany od czasów starożytnych w Indiach a obecnie na całym świecie. Dźjotisz/a jest różnie nazywana w języku angielskim, określa się ten system jako:
- hinduska astrologia i astronomia,
- indyjska astrologia i astronomia,
- wedyjska astrologia i astronomia.
W hinduiźmie dźjotisz/a jest okiem w symbolicznym ciele Boga. Dźjotisza jest nazwą piątej Wedy napisanej podczas Treta jugi. Jest nauką postrzegania wpływu indywidualnych układów, oraz innych punktów horoskopu, na istotę ludzką i Wszechświat. Wedy, nazwane są: Śruti, czyli są przekazane ustnie przez Maha Ryszich z ust Brahmy. Dźjotisz/a jest jednym z sześciu gałęzi Wed - Wedanga. Historycznie stanowi integralną część życia Hindusów. Pierwsze cztery Wedy to:
Dźjotisz/a ściśle odnosi się do stosowania kalendarza panchanga - hinduskiego systemu astronomicznego i astrologicznego. Każdy rok ma określoną nazwę w cyklu 60 letnim. Każdy rok ma 12 nazw miesięcy. Miesiące są podzielone na dwa 15 dniowe okresy przybywającego lub zanikającego Księżyca - "śukla paksza" pełnia, księżyc przybierający oraz "kryszna paksza" czyli nów, księżyc odbierający. Każdy dzień określa się odpowiednim "tithi". Każdy dzień jest podzielony na muhurty, okresy związane ze wschodem i zachodem Słońca.
Zobacz też: Astrologia wedyjska