Gayatri
Gayatri, w spolszczeniu Gajatri (w transliteracji IAST Gāyatrī Mantra, dewanagari गायत्री मंत्र) - hinduistyczna mantra czyli wibracyjna modlitwa będąca wersetem z Rygwedy (3.62.10). Mantra Gajatrī jest uważana za jedną z najświętszych modlitw wedyjskiej tradycji duchowej, czyli różańcowych modlitw hinduizmu, a także wczesnego buddyzmu. Hinduiści wiedzą z doświadczenia pokoleń, że Gayatri ma moc niweczenia karmy. Jest to praktyka codzienna wszystkich wedyjskich (aryjskich) uczniów bramińskich w Indiach, recytowana trzy razy dziennie (sandhya) po 108 razy z użyciem mali (różańca).
Gayatri Mantra została przekazana ludzkości przez Ryszi Viśvāmitra. Jako, że pierwszy wers inwokuje Savitra Dewa, mantra ta nazywana jest również Sāvitrī. Początkowa formuła "Bhurbhuvah Svah" nazywana jest mahāvyāhṛti czyli wielkim wezwaniem. Gayatri Mantra jest polecana w takich klasycznych traktatach jak Manusmrti, Harivamsa oraz Bhagawad Gita. Kto podąża za naukami zawartymi w Bhagawad Gicie, ten oczywiście recytuje Gayatri Mantram. Gayatri Mantra jest pierwszą i stałą praktyką inicjacji wedyjskiej, przepasania świętym sznurem wiedzy zwanym w sanskrycie Upanayanam. Indyjska tradycja duchowa czasem nazywa Gayatri po prostu Mahamantrą. Jeśli w naukach wedyjskich pisze się Mahamantra, nie cytując początku mantry, wtedy wiadomo, że odnosi się to do Gayatri Mantry.
Gayatri jest starożytną jogiczną modlitwą do Sawitara (postaci Boga opiekującej się Słońcem), akcentującą medytację nad jego doskonałym Światłem z prośbą o Oświecenie intelektu. Istnieje wiele dobrych przekładów znaczenia, które się uzupełniają lub zawierają dodatkowe objaśnienia modlitwy Gayatri. Jeden z typowych przekładów to: "Oto Światłość ogarniamy (przenikamy); Cali światłością niebios przeniknięci; Światłem wszystko umacniamy!"
Zapis Gayatri w Dewanagari
ॐ भूर्भुवः स्वः ।
तत् सवितुर्वरेण्यं भर्गो देवस्य धीमहि ।
धियो यो नः प्रचोदयात् ॥
Transliteracja w IAST:
oṃ bhūr bhuvaḥ svaḥ |
tat savitur vareṇyaṃ bhargo devasya dhīmahi |
dhiyo yo naḥ pracodayāt ||
Nazwa Gāyatrī ma podwójne znaczenie, raz jest to miara rytmu mająca 24 sylaby (tutaj 16 plus 8), nie licząc początku przed sylabą Tat, który jest dodatkiem. Dwa, Gāyatrī to Bogini Matka Ziemia, od którego to imienia zresztą pochodzi greckie słowo "Gaia". Bogini Gāyatrī żywi się promieniami wszystkoożywiającego aspektu słonecznego Boga, zwanego Sawitr. Jest też częścią Bogini Słońca Sawitri, czyli umiłowaną przez solarne Bóstwo.
W Sanskryce "Ga" oznacza "śpiewać", a "Yatri" oznacza "ochronę". Gayatri to rodzaj żeński od słowa gāyatra oznaczającego w sanskrycie pieśń lub hymn. Gayatri nazywana jest Tripada, ponieważ łączy cechy Weda Mata (Matki Pisma Świętego), Dewa Mata (Matki czy Macierzy Bogów, Aniołów) oraz Wiszwa Mata (Wszech-Matki, Matki Wszystkiego). Trzy części Gayatri Mantry odpowiednio odnoszą się do Światła Wiedzy, Światła Bogów oraz Światła Wszechrzeczy.
Gayatri jest podstawową modlitwą duchowej kultury wedyjskiej, praktyką duchową rodzin i klanów bramińskich, a także, co warto pamiętać podstawą całej kultury aryjskiej (Arya). Jeśli ktoś uważa się związanym z tradycjami aryjskimi, to oczywiście praktykuje Gayatri Mantram trzy razy dziennie po 108 razy, inaczej bowiem nie ma prawa nazywać się Aryjskim (Szlacheckim). Arya, Szlachta, ma Braminów za Kapłanów i Mędrców, a Gayatri czci oraz praktykuje każdego dnia odmawiając mantram trzy razy dziennie po 108 razy lub także 1008 razy dziennie, szczególnie w święta i dni wolne od pracy.
W potocznym rozumieniu jest to zasadnicza dla tradycji hinduistycznych modlitwa o światło i oświecenie, zrozumienie i wyzwolenie. Hinduscy Guru (mistrzowie) uważają wręcz, że ktoś kto nie praktykuje Gāyatrī Mantry nie może być ani oświecony ani wyzwolony. Nie jest to pogląd odosobniony, a doktrynalne spory z buddystami dotyczą także konieczności praktykowania tej mantry dla wyzwolenia. Tym bardziej, że Gautama Buddha osiągnął Oświecenie praktykując z ascetami w wedyjskiej linii jogi znanej jako siddhartha. Nawiązując do miary rytmu 24 sylab, zasada ta może dotyczyć praktykowania wszystkich mantr Rygwedy o takim metrum. Często poleca się początkującym adeptom jogi recytować Gayatri chociaż 24 razy, ale za to powoli i dokładnie, dbając o poprawną wymowę i melorecytację.
W starożytnych Guru-Kula, czyli dawnych Aśramach praktykowano solarną jogę, w tym ćwiczenia Surya Namaskaram oraz Gayatri Mantram.
Usuwanie Złych Omenów
Jeśli na początku jakiejś poważnej pracy czy zajęcia pojawiają się jakieś złe oznaki, złowróżbne omeny, wtedy należy natychmiast usiąść do praktyki i recytować Gayatri Mantram jedenaście razy. Jeśli ponownie rozpoczynając jakieś ważne zajęcie czy istotną pracę, pojawią się ponownie złe oznaki, złowróżbne omeny, wtedy należy wykonać Gayatri ponownie, ale tym razem recytujemy Mantram szesnaście razy. Takie praktyki służą dobrze usunięciu złowróżbnych znaków dla każdego rodzaju działalności. Gayatri oczyszcza drogę do spełniania naszej pracy i prowadzenia codziennej działalności. Szczególnie, jeśli przed zajęciami duchowymi, praktykami jogi czy tantry pojawią się złowróżbne znaki, należy się oczyścić intensywnie z pomocą Gayatri Mantry.
Bogini Gayatri
Gajatri odnosi się do wszystkich bóstw (dewów) i zawiera w sobie wszystkie mantry. Mówi się, że jest matką Wed; kto ją powtarza, nie musi intonować żadnych innych mantr. Mantra ta posiada trzy nazwy, zależnie od zadania jakie spełnia: Gajatri, Sawitri i Saraswati. Gajatri jest panią zmysłów, Sawitri natomiast boginią życia. Kiedy mantra Gajatri działa jako obrończyni sił życiowych, nazywamy ją Sawitri. Być może słyszeliście o Sawitri, kobiecie czystego serca, która siłą swej modlitwy przywróciła życie zmarłemu mężowi. Właśnie takie jest działanie mantry Sawitri, chroniącej ludzi żyjących w prawdzie. Natomiast Saraswati jest boginią mowy. Człowiek musi uzyskać łaskę Gajatri, Sawitri i Saraswati, aby jego życie stało się święte.
Bogini Gayatri to druga małżonka Brahma Boga, poślubiona dla celów religijnych, celem odprawiania rytuału ofiary ogniowej, Yajńa. Indra - Król Aniołów i Niebiańskich Rycerzy - wyszukał odpowiednią kandydatkę z dusz narodu Gurjara, z którą Brahma Bóg mógł odprawiać ceremonie Yajńa. Pięć głów Bogini Gayatri reprezentuje cztery wedy oraz wiedzę samego Boga (głowa w środku).
Bogini Gayatri uznawana jest powszechnie za Veda Mata, czyli Matkę wszelkiej Wedy, Matkę Tradycji Wedyjskiej, a także za ucieleśnienie Parama Brahmana, Najwyższego Wszechducha. Wielu hinduistów uważa Gayatri nie tylko za Boginię, ale za żeńskie ucieleśnienie czy zobrazowanie samego Brahmana Boga. Gayatri jest często czczona jako ucieleśnienie całej indyjskiej Trimurti, Trójcy Bogów: Brahma, Wisznu i Śiwa. Gayatri bywa często utożsamiana z Aditi i czczona jako Matka Bogów, także jako najwyższa postać Trzech Bogiń: Saraswati, Lakszmi i Parwati.
Gayatri obrazowana jest jako siedząca na kwiecie lotosu, co oznacza dobrobyt i powodzenie, ale także jako siedzącą na białym łabędziu lub na pawiu. Posiada pięć głów oraz dziesięcioro oczu, co oznacza panowanie nad pięcioma żywiołami oraz dziesięcioma kierunkami wszechświata. Dziesięcioro oczu oznacza także biegłość w dzieisęciu mandalach (częściach) Rygwedy. Dziesięć rąk trzyma także wszystkie bronie Zbawiciela jakim jest Wisznu. Symbolizuje to także wszystkie Dziesięć Awatar (Zstąpień) Bogini Gayatri. Jako Bogini Wiedzy i Edukacji trzyma Księgę (Wedę), podróżuje na białym łabędziu jako swym pojeździe.