Śiwa

Śiva Bóg w postaci Jogina

Śiwa, Śiva, w spolszczeniu Sziwa, a po staropolsku Siwa; w sanskr. शिव – łaskawy, przychylny, życzliwy, miłosierny, sprzyjający – jeden z najistotniejszych dewów, anielskich bóstw w hinduizmie. Poprawna transliteracja naukowa pisana jest w formie Śiva. Tworzy Trimurti Świętą Trójcę hinduistyczną razem z Brahmą i Wisznu, w której symbolizuje unicestwiający i odnawiający aspekt boskości. Przez śiwaitów, w tym joginów i tantryków, uważany jest za Boga Najwyższego i Jedynego, tożsamego z bezpostaciowym wszechprzenikającym Brahmanem.

Bóg, Śiwa nosi 1008 świętych imion i przedstawiany jest najczęściej jako Nataradża – mistrz i władca tańca, ale także jako Jogeśwara - jogin i asceta, jako dobroczyńca, głowa rodziny oraz jako niszczyciel zła o imieniu Hara. Wśród hinduistów Śiwę czczą głównie śiwaici i smartyści. Imię Boga Śiva, zwykle nie odmienia się, pozostawiając jego brzmienie w oryginalnej formie. Część śiwaitów uważa,że odmienianie tego imienia, kiedy jest wymawiane ma charakter profanacji, z wyjątkiem gramatyki sanskryckiej stosowanej w mantrach.

Śiwa jest jedną z najbardziej misteryjnych istot boskich w hinduizmie i mitologii indyjskiej. Jego rozmaite przedstawiania zawierają w sobie bowiem wiele pozornych sprzeczności. Hinduizm mówi o licznych dobrodziejstwach, jakich ludzie doznali od Boga Śiwa i o czynach, których dokonał w trosce o nich. Na przykład, gdy rozlała się trucizna mogąca zniszczyć wszystkie trzy wszechświaty, Śiwa ją wypił. Przed śmiercią uchroniła go jego żona, obejmując jego szyję tak mocno, że trucizna nie mogła się rozejść dalej po jego ciele.

Inna historia opowiada o tym, jak Dewi Ganga personifikacja Duszy Gangesu spadała z nieba, a Śiwa ją schwycił, chroniąc przed potłuczeniem, a jej wody stały się długimi włosami Śiwa. Ganga symbolizuje rzekę duchowej inspiracji jaka ciągle spływa z Najwyższej Świadomości Boga do ludzkości w postaci duchowej wiedzy i mądrości, ale tylko nieliczni potrafią ją spożywać i udzielać dalej innym.

Śiva Baba-Dźi - Bóg Ojciec Wszystkich Dusz

Śiwa przedstawiany jest jako Boski Ojciec, Baba-Dżi, Sziw-Baba, Bóg-Mężczyzna o czterech ramionach i trzech oczach, gdzie środkowe jest okiem mistycznym, położonym na środku czoła i zamkniętym. Niektóre rzadsze wizerunki ukazują go z różną liczbą głów większą niż jeden. Trzy głowy symbolizyją trzy guny, a pięć głów symbolizuje pięć żywiołow, władzę joginów nad materią. Charakterystyczne dla niego są też włosy spięte w kok nad jego głową. Jego najbardziej znaczącym atrybutem jest trójząb, czyli Triśula.

Małżonką Śiwa jest Śakti znana pod postacią Durgi, Kali, Parwati i Uma Devi, czasem też z nim przedstawiana. Zgodnie z Brahma Waiwarta Puraną (2.6.13-95) drugą żoną Śiwa jest święta rzeka Ganga. Zwierzęciem związanym z Śiwą jest wąż mądrości, owinięty wokół jego szyi.

Synami Boga Śiwa są Ganeśa i Karttikeja znany również jako Sanat Kumara, Muruga/n, Skanda. We wczesnym średniowieczu i starożytności Karttikeja występuje jednak czasem jako jedyny syn Śiwa. Idea ta została zapożyczona przez pierwszych chrześcijan dając idee Syna Bożego. Czasami Bóg Śiwa ukazywany jest jako jeżdzący na swoim anielskim białym byku – Nandi Dewa. Powszechne jest też przedstawianie Śiwa jako kochającego ojca i męża, w towarzystwie jego żony Parwati i syna Ganeśa, czasem też drugiego syna – Murugana (Sanat Kumara). Takie przedstawienia, znajdujące się głównie na kolorowych obrazach, ukazują szczęśliwą i radosną rodzinę - Świętą Rodzinę.

Jak podaje legenda, Ganeśa urodził się pod nieobecność ojca. Dorastał więc, wychowywany przez Parwati. Pewnego razu matka poprosiła go, by pilnował drzwi w czasie kąpieli. Nagle pojawił się Śiwa i chciał się dostać do środka, lecz Ganeśa odmówił nieznajomemu. Rozwścieczony Śiwa odrąbał mu głowę. Gdy Śiwa dowiedział się, że był to jego syn, postanowił naprawić wyrządzoną krzywdę i nadał Ganeśi głowę pierwszego napotkanego zwierzęcia, które napotkał, a był nim słoń. Od tego czasu indyjski patron mędrców, wiedzy i nauki Ganeśa przedstawiany jest jako mężczyzna z głową słonia.

Śiwa - Jogin i Asceta

Popularne jest w Indii przedstawienie Śiwa jako himalajskiego ascetycznego jogina, bez majątku i odzienia: pogrążonego w medytacji, siedzącego na wysokim szczycie na górze Kailaśa w pozycji lotosu, a obok niego z reguły stoi wbity w ziemię atrybut – trójząb, siedzącego na skórze tygrysa bądź wędrującego po górach. Tu sławiony jest jako Mistrz joginów-ascetów, Iśvara Guru. Wokół jego ramion owinięte są święte węże naga-kundala. W hinduizmie wąż symbolizuje m.in. opiekę boską, a hinduiści wierzą, że zwierzęta te gromadzą się przy świętych. Jego ciało nasmarowane jest świętym popiołem, a jego rozpuszczone włosy symbolizują wody Gangesu. W wędrówkach tych czasem towarzyszy mu jego małżonka – Parwati.

Najpopularniejszym przedstawieniem Boga, Śiwa jest Nataradźa – Śiwa jako mistrz i władca tańca. Prawie każdy element tej postaci Śiwa coś symbolizuje. Śiwa-Nataradźa tańczy z prawą nogą stojącą na zabitym demonie co oznacza, że Bóg zwycięża nad niewiedzą, ciemnotą i złem. Trzymany w jednej z rąk bęben symbolizuje akt tworzenia, jedność pierwiastka męskiego i żeńskiego. Ogień w drugiej ręce oznacza, że gdy nastanie odpowiedni moment, świat zostanie przez Boga zniszczony. Pozostałe dwie ręce stanowią symbol opieki, jaką Bóg otacza swych bhaktów oraz możliwości dostąpienia mokszy. Cały zaś taniec to alegoria nieustannego niszczenia i tworzenia się wszechświata, a otaczający Śiwę krąg płomieni świadczy o tym, że prawdziwa natura boska jest tymczasowo niedostępna dla ludzi. Wyznawcami Boga Śiva byli awatarowie jak Kryszna i Rama.

Śiwa - Ponadosobowy Absolut

Oprócz antropomorficznych wizerunków Śiwa istotną rolę odgrywa ponadosobowy kult Śiwa symbolizowanego przez Lingam (lingę). Lingam ma kształt pionowej zaokrąglonej kolumny lub bryły o kształcie owalnym, pierwotnego jaja z którego zrodził się wszechświat. Lingam jest Bindu, pierwszym punktem skupienia i pierwszą kroplą energii. Linga charakteryzuje się niezwykle symbolicznym charakterem. Na ogół uważa się, że stanowi symbol nieskończoności Boga. Lingam czasem kojarzony jest na zachodzie z fallusem i niekiedy uważa się, że stanowi pozostałość nie-aryjskiego kultu fallusa – jeden z niewielu niearyjskich elementów odciśniętych w hinduizmie. Większość śiwaitów czczących lingam jednak nawet nie kojarzy lingamu z fallusem ani tym bardziej nie utożsamia go z tym narządem, toteż nazywanie lingamu symbolem fallicznym jest niepoprawne, a nawet bluźniercze!

Filozofia tantry rozumie Śiwę metaforycznie - jako męski aspekt wszechświata i każdego człowieka. Żeńskim natomiast jest Śakti. Śiwa i Śakti to dwa pierwiastki z których się składa świat. Jest to podobne do chińskiej koncepcji jin i jang.

Kailaśa to góra na granicy indyjsko-nepalsko-chińskiej. Uważa się, że tam medytował Śiwa jako awatara, a jego wpływ ogarnia całe Indie, Tybet oraz Chiny.

Om Namah Śiwāya - najbardziej znana i najważniejsza śiwaicka mantra wyrażająca ubóstwienie dla Boga Śiwa. Nazywana jest Panćakszara co oznacza "pięć liter". Śiwaici uważają, ze zawiera ona całą mądrość ich religii. Mantram Śiwo-Ham - oznacza dosłownie Jestem Śiwą, Jam Jest Śiwa, jest to wyraz myśli monistycznej i monoteistycznej.

Maha-Śiwa-Ratri to najważniejsze święto ku czci Boga Śiwa, obchodzone przed nowiem księżyca na przełomie lutego i marca każdego roku. Zwykłe święto Śiwa-Ratri, Noc Boża obchodzona jest przed każdym nowiem księżyca. Podobnie jak religia semicka, śiwaizm (sziwaizm) uważa Nów Księżyca, Amawasja za główne święto poświęcone Bogu Stwórcy, Ojcu Niebiańskiemu. Uroczyście obchodzone poprzez medytację, nocne czuwanie, powtarzanie mantr ku czci Śiwa, wyśpiewywanie pieśni ku jego chwale. Sama Amawasja (Amavasya) czyli dzień Nowiu jest dniem kontemplacji i studiowania nauk duchowych, także w buddyzmie, nie tylko w śiwaizmie.

We wszystkich religiach i we wszystkich czasach istnieli ludzie posiadający odmienne stanowisko niż oficjalne kierownictwo kościoła, co szczególnie odnosi się do kultury Zachodu. Doświadczeni mędrcy, jogini, prorocy, mistycy. Z autorytetem, jakim cieszyli się niektórzy z nich, liczyła się nawet oficjalna religia, lecz w większości przypadków prześladowano ich, a nawet pozbawiano życia. Tak było w Egipcie, Izraelu, Rzymie czy Persji. Każda religia posiada dwa podejścia: drogę zewnętrzną – naśladującą określone dogmaty i rytuały, oraz drogę wewnętrzną – poszukującą bezpośredniego, osobistego obcowania z Bogiem. Pierwszą drogą kroczy ponad 90 procent wierzących. Niewielu jest takich, którzy ryzykują podążenie drugą, wyższą drogą. Jest to droga oświecenia, wiedzy tajemnej, osobistych doświadczeń mistycznych, gnozy.

W różnych czasach historycznych Ziemi istniały tajemne szkoły oświeconych. Wiemy o pitagorejczykach, esejach, o misteriach Starożytnego Egiptu. Pod koniec XIX wieku uczyniono próby udostępnienia części wiedzy tajemnej większemu audytorium. Uczyniono to przez Helenę Bławatską i ruch Teozoficzny. Później wiedzę tę udostępniano poprzez Helenę i Mikołaja Roerichów. Jeszcze później poprzez Alicję Bailey czy Elizabet C. Prophet, ale wszystko to były i są jedynie częściowe przekazy Misterium Wiedzy. W krajach słowiańskich, jak wiadomo indoeuropejskich nastaje czas odnowienia duchowości śiwaickiej, objawienia Boga. Trochę nauk kierowanych przez posłańców bezpośrednio do Słowian, w tym Polek i Polaków zostało tu zebranych dla podniesienia ogólnej wiedzy duchowej o Bogu i Niebiańskiej Drodze Duchowego Rozwoju.

We wszystkich religiach i we wszystkich czasach istnieli ludzie posiadający odmienne stanowisko niż oficjalne kierownictwo kościoła, co szczególnie odnosi się do kultury Zachodu. Doświadczeni mędrcy, jogini, prorocy, mistycy. Z autorytetem, jakim cieszyli się niektórzy z nich, liczyła się nawet oficjalna religia, lecz w większości przypadków prześladowano ich, a nawet pozbawiano życia. Tak było w Egipcie, Izraelu, Rzymie czy Persji. Każda religia posiada dwa podejścia: drogę zewnętrzną – naśladującą określone dogmaty i rytuały, oraz drogę wewnętrzną – poszukującą bezpośredniego, osobistego obcowania z Bogiem. Pierwszą drogą kroczy ponad 90 procent wierzących. Niewielu jest takich, którzy ryzykują podążenie drugą, wyższą drogą. Jest to droga oświecenia, wiedzy tajemnej, osobistych doświadczeń mistycznych, gnozy.

Posłannicy, aćarjowie Boga Śiwa są zwykle kierownikami aśramów, skupisk praktykujących na zasadach Świątyni Boga, czasem są ascetami żyjącymi wysoko w Himalajach lub w puszczach. Często pozostają w swej pracy ukryci lub anonimowi, reprezentując jedynie tego, który ich posłał, Boga. Całkiem wyjątkowo bywają z pozoru zwyczajnymi ludźmi pośród zgiełku tego materialistycznego świata. Nauki dawane przez posłanników Boga Sziwa udzielane są bezpłatnie i swobodnie rozpowszechniane do wszystkich zainteresowanych duchowym poszerzeniem świadomości i oświeceniem.

Dziesięć form manifestacji Śiwa Awatara

Daśa-Śiva-Mandala

Mahākāla - Śiwa Wielkich Cykli Czasu, najwyższa manifestacja osobowa Śiwa Boga, Władca Czasu.
Tāra (TāraŚiwa) - Gwiezdny, Kosmiczny Śiwa, ucieleśnienie głębokiej mądrości i mocy.
Bāla, Bhuvaneśa - BālaŚiwa czyli władca siły, mocy i potęgi, Siddhawatara, forma jogina cudotwórcy.
Vidyeśa, Śrī Vidyeśa, Śoḍaśa - Śiwa jako młodzieńczy jogin mędrzec, Awatara wiedzy i mądrości.
Bhairava - Śiwa Bhairawa, groźna forma, postać mistrza wojowników, mistrz sztuk walki, poskromiciel zła.
Ćinnamasta, Ćinnamastaka - Awatara czystej świadomości, klejnot spełniający życzenia jogów wielbicieli.
Dhūmavān, Dhūmravāna - Śiwa jako ideał leśnych pustelników i ascetów, wanów.
Bagalāmukha - Śiwa dający szczęście i błogość joginom.
Mātaṅga - Śiwa opiekun i obrońca, Awatara Boga w formie ochronnej.
Kamala - Śiwa jako jogin ideał za którym tęsknią wszystkie dusze, ideał miłości i człowieczeństwa.

Tych dziesięć rodzajów Śiwa Awatarów wymieniają Śiwapurany. Jest to mandala form manifestacji Śiwa Boga. Dziesięć stopni natężenia boskości w postaci Jogina-Boga. Najczęściej można spotkać Kamala-Śiwa jako rodzaj Awatara. Wokół Manifestacji czy Zstąpień Boga, Śiwa Awatara gromadzą się Gaṇikas - gaṇadewas - anielskie dusze podążające ku Bogu bez przeszkód. Prawidłowe rozpoznawanie awatarów jest solidnym działem wiedzy duchowej w śiwaizmie i śaktyzmie (tantryzmie). Ganeśa - Syn Boga Śiwa jest przełożonym Ganów.

Śiwa Mantramy - Modlitwy i Pieśni Duchowe

Pańćakszara Mantram - Modlitwa Pięciu Sylab:

ॐ नम: शिवाय: Om Namah Śivāyah! Znaczenie: Chwała Bogu Najwyższemu, Miłosiernemu i Łaskawemu!

Mahadewa Mantram:

Mrutyunjayāya Rudrāya
Nîlakantāya Śambhave;
Amrteśāya Sarvāya
Mahādevāya Te Namah!

Znaczenie: Bóg Mahadeva (Śiva) pokonał śmierć. Jest On mocą unicestwiającą zło we wszechświecie. Ma On błękitną szyję i daje szczęście wszystkim dobrym istotom. Wzywamy całym sercem Boga Śiwa Śambhu (Śambhali)!

Śiwa Gayatri Mantram:

Om Bhur Bhuvah Swāh!

Om Tatpurushāya Vidmahe,
Mahādevāya Dhîmahi
Tanno Rudra Praćodayāt.

Znaczenie: Tatpurusza, wszechduszę uświadamiamy sobie i ogarniamy. Jednoczymy się z wielkim światłem Mahadewa, Wielkiego Boga. Mocy przyrody Rudrowej pozwalamy aby nas oczyszczała i uświęcała.

Maha Mrityunjaya Mantra - Wielkie Zwycięstwo nad Śmiercią:

ॐ त्रियम्बकं यजामहे, सुगन्धिं पुष्टिवर्धनं
उर्वारुकमिव बन्धनान् मृत्योर्मोक्षिय मामृतात्

Om tryambakam yajāmahe sugandhim pushTivardhanam;
urvārukamiva bandhanān mrtyormukshiya māmrtāt!

Znaczenie: Modlitwa intonowana w celu uzdrowienia i uwolnienia od zagrożeń ze strony śmierci, ostatecznie dla pokonania śmierci dla uwolnienia z więzów śmierci i osiągnięcia nieśmiertelności.

Linki zewnętrzne