Bhakti marga
Bhakti Marga, Bhaktimarga, Bhakti Mārgaḥ (sanskr. ścieżka oddania, ścieżka poświęcenia) - klasycznie wedle nauk wtajemniczonych mistrzów królewskiej jogi jest to drugi od dołu z dwunastu kręgów czy poziomów rozwoju duchowego. Pierwszą jogą z trzech podstawowych ścieżek czy kręgów rozwoju duchowego jest karma joga, drugą bhakti, a trzecią dżńana joga. Wedle nauk Wschodu, bhakti marga jest niemożliwa bez wcześniejszego praktykowania i umocnienia się w kręgu karma jogi (Karma Marga).
Podstawową aktywnością Bhakti Margi - ścieżki oddania jest śpiewanie Bhadżanów (Bhajana) tradycyjnych pieśni wielbiących Boga i rozmaite jego aspekty czy przejawienia. Bhadżany to ludowe pieśni indyjskie, często w lokalnych językach narodowych Indii oddające całą ekstatyczną i pełną poświęcenia pobożność wielbicieli Boga. Bhadżany mają jeden wymóg, muszą zawierać sanskryckie Imiona Boże, Imię któregoś Bóstwa, Guru oraz słowa Mantry czyli istotne dla praktyki słowa w Sanskrycie, świętym języku bogów!
Bhakti Marga opisana jest doskonale w klasycznym traktacie Bhagawad Gita, a Śri Kriszna uwypukla znaczenie Bhaktimargi pośród Karma i Jñāna (Dżńana) Margam. Ścieżka Bhakti, Bhaktimarga najlepiej znana jest na Zachodzie z przekazu Śrila Prabhupada pod zamienną nazwą Hare Kriszna. W odniesieniu do aspektów służebnych, synonimem Bhakti Margi jest Sewa. Bhakti Marga w odniesieniu do Śiwa Boga i śiwaizm|śiwaizmu]] dokładnie opracowana jest w traktacie Śvetaśvatara Upanishad.
Bhakti Marga na Zachodzie najczęściej opisywana jest jako Ścieżka Oddania lub Pobożności, jednak praktycy ze wschodu najczęściej mówią o Ścieżce Uczestniczenia, gdyż dla przybliżania do Brahmana Boga czy jednego z osobowych ucieleśnień najistotniejsze jest ufne i szczere UCZESTNICTWO we wszelkich duchowych praktykach, pracach i aktywnościach. Uczestniczenie i współuczestniczenie, aktywność wspólnotowa jest zasadniczą kwestią dla postępów w rozwoju wielbicieli i uczniów na Ścieżce Bhakti.
Bhakti Marga istnieje od zawsze, wyłania się z Wieczności, z Brahmana jako cykl ewolucyjnego rozwoju dusz i wzrostu świadomości ćittam, nie ma założyciela, nie ma początku ani końca, jest ciągle obracającym się kołem, które tych, którzy dokonają przynajmniej jednego obrotu, wynosi na wyższy krąg ku Ścieżce Wiedzy i Madrości jaką jest Dżńana Marga (Jñāna Marga).
Bhakti Marga uwypukla i podkreśla albo praktykę duchowego oddania ponad wyznaniami i podziałami religijnymi albo pobożne poświęcenie w każdym możliwym rytuale religijnym czy nabożeństwie bez względu na rodzaj kultu na jaki trafimy.
Bhakti Marga jest podstawą religijności indyjskiej, zarówno wisznuickiej jak i śiwaickiej czy śaktyjskiej (tantrycznej). Bez praktykowania Bhakti nie ma możliwości być wisznuitą (krysznaitą), śiwaitą czy śaktystą (tantrykiem). Oznacza to, że osoby odrzucające praktyki w Kręgu Bhakti Margi na pewno nie są ani joginami ani tantrykami ani nie obudziły mocy kundalini (śakti)!
Marga rozumiana jest jako droga, ścieżka, cykl pracy wymagający przejścia określonych doświadczeń oraz procesów treningowych w jodze. Marga odpowiada popularnym ideom Drogi znanym z taoistycznych Chin jako Tao (Dao) a z Japonii jako Do - także w sztukach walki.
Najlepiej znani mistrzowie Bhakti margi
- Śri Śiva
- Śri Rama
- Śri Kryszna
- Narada
- Nayanars 3 - 10 wiek e.ch.
- Alvarowie od około 6-ty to 9-ty wiek e.ch.
- Adi Shankara 788 e.ch. do 820 e.ch. - reformator braminizmu, formalnie założyciel współczesnego hinduizmu i bhaktyzmu
- Ramanuja 1017 e.ch. 1137 e.ch.
- Shri Madhvacharya 1238 e.ch. do 1317 e.ch.
- Peepanand Ji 1238 e.ch. do 1317 e.ch.
- Dnyaneshwar 1275 e.ch. do 1296 e.ch.
- Jayadeva 12th w e.ch.
- Nimbarka 13th w e.ch.
- Kabīr 1398 e.ch. to 1518 e.ch.
- Sri Tallapaka Annamacharya (శ్రీ తాళ్ళపాక అన్నమాచార్య) or Annamayya (May 9, 1408-February 23, 1503)
- Tulsidas 1497 e.ch. do 1623 e.ch.
- Kancherla Gopanna (Telugu: కంచెర్ల గోపన్న) (1620 e.ch. - 1680 e.ch.), potocznie znany jako Bhadradri Ramadasu lub Bhadrachala Ramadasu (Telugu: భద్రాచల రామదాసు)
- Chaitanya Mahaprabhu 1486 e.ch. do 1533 e.ch.
- Tyāgarāja zm. 1847 e.ch.
- Vallabha Acharya 1479 e.ch. do 1531 e.ch.
- Poonthanam 16-ty w e.ch.
- Melpathur Narayana Bhattathiri 1559 e.ch. do 1632 e.ch.
- Ramakrishna Paramahamsa 1836 e.ch. do 1886 e.ch.
- Bhaktivedanta Swami Prabhupada 1896 e.ch. do 1977 e.ch.
- Shirdi Sai Baba 19-ty w e.ch.
- Sathya Sai Baba (ur.1926) - najlepiej znany wielki Mistrz Bhakti Margi oraz Bhakti Jogi z XX wieku, często naśladowany i małpowany przez żądnych sławy, czci i uwielbienia liderów zachodniego New Age powszechnie uważanych za imitatorów autentycznej Bhakti Margah w Indii. Satha Sai Baba jest mistrzem Bhakti Jogi dla około 70-100 milionów wielbicieli z Indii oraz innych krajów. Sathya Sai Baba w XX wieku i z początkiem XXI wieku najbardziej przyczynił się do rozwinięcia Ścieżki Bhakti i stał się Mistrzem o najszerszym oddziaływaniu jeśli o praktyczne nauczanie Bhakti Margi chodzi.
Bhakti Marga, a seksualizm
Autentyczna Bhakti Marga - Ścieżka Oddania i Poświęcenia Bogu z Indii oraz Tybetu posiada szereg rygorystycznych zasad moralnych na których się opiera, a które znane były już za czasów Śri Rama oraz Śri Kryszna (5-7 tysięcy lat temu). Mamy tutaj uczciwość i wierność w związku miłosnym, wykluczenie zdrad małżeńskich, życie tylko w związku miłosnym legalnie zawartym poprzez ślub wedyjski, utrzymywanie czystości seksualnej jeśli nie jest się w związku małżeńskim, nie są tolerowane związki homoseksualne, zakazana jest zoofilia, sodomia i wiele innych zachowań określanych potocznie jako dewiacyjne. Zakazane jest uwodzenie jedynie w celach zaspokojenia seksualnego, cudzołóstwo, wszeteczeństwo, wszelka niemoralność seksualna. Bez zastosowania się do obostrzonych norm moralnych w dziedzinie życia seksualnego w sposób szczery, nikt nie może powiedzieć o sobie, że praktykuje Bhakti Margę. Nawet ślad zdrady i niewierności zasadniczo wyklucza zainteresowanych praktykowaniem Bhakti, która w swej istocie jest metaforą związku miłosnego, chociaż w odniesieniu do bóstwa czy guru nie może zawierać cieni seksualizmu ani nie może być projekcją swoich potrzeb miłosno-erotycznych na bóstwa czy guru!
Bhakti musi być podwójnie czyste, tak od projekcji intymno-seksualnych w stronę bóstwa jak i od zdrady oraz niewierności we własnym związku miłosno-seksualnym z drugą osobą. Bhakti Marga całkowicie wyklucza związki seksualne międzygatunkowe oraz jednopłciowe. Opanowanie żądz seksualnych i ukierunkowanie ich tak, aby pracowały w pożądany przez Brahmana Boga sposób jest jednym z bodaj najtrudniejszych dla ludzi Zachodu filarów praktykowania na Ścieżce Bhakti!
Niektóre Nauki w Ruchu Bhakti
Bhakti joga, to droga wzywająca do pełnej emocjonalizmu czci dla osobowego Boga (Iśvara), poprzez praktykowanie wiary, miłości i oddania serca Bogu. Rozwój ruchu bhakti, szczególnie w Indiach północnych, gdzie kładziono i kładzie się nacisk na jedyność Brahmana Boga i wyłączność miłości czy oddania ku niemu, a także na równość wielbicieli Boga (Bhaktów) i na rozwój ludzkich cnót, można próbować łączyć z przenikaniem wątków islamskich dotyczących monoteizmu. Równowaga między personalizmem teistycznej bhakti a monizmem mistyki identyfikującej istotę indywidualnej duszy z Bytem Absolutnym, z Brahmanem, wymaga więcej subtelności w sformułowaniach. Można powiedzieć, że z jednej strony „u Śankara jest obecna bhakti-marga, czyli droga zbawienia polegająca na osobistej czci oddawanej Bogu przez kult, modlitwę, wychwalanie w osobowym oddaniu, miłości i zaufaniu do osobowego i zbawiającego Boga”, z drugiej strony jednak „uczniowie Śankara czują się wyniesieni «ponad» upasana [czyli ponad cześć dla osobowego Boga (Pana), Iśvara]; nie czują potrzeby osbistej więzi z jakimkolwiek transcendentnym przedmiotem (obiektem)”. Tradycyjnie tak jest, że ścieżka bóstw osobowych, mających formę i postać jest w północnej Indii uważana za niższą, przeznaczoną dla konkretnych i prostych umysłów, a ścieżka istoty bezforemnej, absolutnej, ponadosobowej jest przeznaczona dla osób zdolnych do kosmicznej percepcji tego, co nieograniczone i nieskończone.
Hinduizm – w opinii Swami Chinmayananda – dysponuje czterema metodami rozwoju duchowego czy mistycznego. Karma joga służy do redukcji ilości myśli u osób o harmonijnie rozwiniętej sferze emocjonalnej i intelektualnej. Bhakti joga prowadzi do poprawiania jakości myśli u ludzi o naturze emocjonalnej, a celem jnana jogi jest nadanie myślom odmiennego kierunku, zwłaszcza u takich osób, które są z natury intelektualistami. Istnieje jeszcze ścieżka mistyczna, hatha joga, ale w opinii Swami Chinmayananda jest ona przeznaczona dla osób o niedostatecznie rozwiniętym sercu i umyśle. Polega ona na zharmonizowaniu za pomocą ćwiczeń fizycznych ciała i jego zmysłów tak, aby wpłynęły korzystnie na stan umysłu. Jeden z tych typów religijności hinduskiej – bhakti-marga, jest wybitnie teistyczny, najczęściej monoteistyczny, często o podkreślanej niezbywalnej różnicy między Jedynym, Panem i Bogiem a człowiekiem. Podczas gdy znamienici jogini Indii i Tybetu usiłują pogrążyć się w promieniowaniu Iśwara (Pana, Bóstwa) «tak jak kropla rosy wchłonięta przez ocean blasku», bhakti jogin w zwykle nie jest jeszcze zainteresowany doświadczeniem czy pogrążeniem się w «białym świetle» Iśwara (Pana). Ujrzenie pięknej transcendentalnej formy Iśwara (Pana, Bóstwa, Doskonałości) i świadczenie miłosnej służby dla Niego jest po prostu wszystkim, czego pragnie taki wielbiciel, bhakta.
Najbardziej popularna religijna księga hinduizmu, Bhagavadgita, rozwija teistyczne wątki upaniszady Iśa. Kriszna jako Bóg osobowy i źródło prawdziwie mistycznych doznań (bhakti) zostaje utożsamiony z Brahmanem Bogiem ezoteryzmu i mistyki starszych Upaniszad. Bhakti to życie w nieustannej relacji z osobowym Bogiem (Iśwarą). W komentarzu do Bhagavadgity(3, 13) możemy przeczytać: „Osoby świadome Kriszny, będąc zawsze w miłosnym związku z Najwyższą Osobą Boga, Kriszną (wszechatrakcyjną osobą), nie mogą przyjąć niczego, nie ofiarowując tego wpierw Najwyższej Osobie”. W Bhagavadgicie zalecona jest pobożność mistyczna (bhakti), której przedmiotem jest Kriszna. Jogin uzyskuje nirvanę, która jest stanem doskonałej unii mistycznej między duszą a Bogiem. Czciciel Wisznu, zwany bhaktą Wisznu, zna wszystkie odcienie miłości, od pełnego szacunku uwielbienia sługi dla Iśwara (Pana, Bóstwa), poprzez czułą relację, taką jak między rodzicami a dziećmi, aż do pełnego emocji erotyzmu Kriszny i Radhy. Można znaleźć nawet zadziwiające podobieństwa pobożności bhakti do niektórych fragmentów Biblii. Podobnie jak w Księdze Psalmów (por. Ps 63), także u bhaktów „tęsknota za Panem (Iśwarą) z całego serca jest drogą do nieśmiertelności”. Nie wystarczy też sama religijna wiedza: podobnie jak czytamy w nowotestamentowym Liście św. Jakuba (por. Jk 2, 19), „ci, co nienawidzą Pana, też mają wiedzę, ale brakuje im miłosnego oddania się Panu”.
Do tradycji Bhakti Margi na pewno nie należą rozmaite powstające na Zachodzie ruchy kultowe, które mieszają ze sobą rozmaite religie jak np. hinduizm i chrześcijaństwo, próbując w ten sposób zjednać sobie więcej zwolenników i sponsorów. W swej istocie nie ma Bhakti Margi bez wielu pokoleń przekazujących ją mistrzów i trwającej tysiące lat sukcesyjnej tradycji nauczania oraz inicjacji. Mistrz Bhakti Margi nie jest powołany przez kogoś dawno już nieżyjącego, nie może być samozwańcem z nagła powołującym się np. na przekaz z wyższych światów czy od dawno zmarłych mistrzów takich jak Kabir czy Mahavatar Babaji, który uczył Krija Jogi, a nie Bhakti Jogi. Bhakti Marga posiada dobrze znane w Indii korzenie i linie nauczania, tak wisznuickie, jak śiwaickie i tantryczne (śaktyjskie).
Najpopularniejsze Mantramy Bhakti
- Om Namah Shivāya! (Śivaya) - Chwała Śiwa Bogu!
- Hare Krishna Hare Rama - Chwała Kryszny, Chwała Rama
- Om Gurave Namah! - Chwała Guru!
Zobacz także: Bhakti joga, Bhakti