Samospalenie

Samospalenie - określane również jako samozapłon, (ang. Spontaneous human combustion, skrót SHC) – zjawisko polegające na samozapłonie ludzkiego ciała z przyczyn wewnętrznych. Istnienie zjawiska nie zostało zbadane naukowo, gdyż z tych, którzy ulegli samospaleniu zwykle zostaje jedynie kupka prochu w postaci popiołu.

Tapas – w sanskrycie dosłownie "żar". W mistycznej tradycji wedyjskiej oraz religiach dharmicznych typ bardzo archaicznej praktyki ascetycznej polegającej na wznieceniu "wewnętrznego ognia". W dharmicznej religii wedyjskiej typ bardzo archaicznej praktyki ascetycznej polegającej na wznieceniu "wewnętrznego ognia", także możliwość samospalenia. Początkowo idea "gorąca", "rozgrzewania" rozumiana była bardzo dosłownie, jednym z rodzajów ćwiczeń był tzw. pańća-tapas (pięcio-tapas), praktyka polegająca na siedzeniu pod palącym słońcem pomiędzy czterema wielkimi ogniskami. Wewnętrzny żar dawał moce magiczne (siddhi), był również mocą stwórczą. Tapas pojmowano trojako, jako posty, kontrolę oddychania i recytację wedyjskich hymnów, w połączeniu z bardzo silną i zdeterminowaną, bardzo skupioną praktyką. Sam termin pochodzi od rdzenia tap-, etymologicznie tożsamego chociażby z polskim pierwiastkiem "ciep-" w słowie "ciepły". Jako czasownik √tap posiada znaczenia dawać ciepło, grzać, palić się, żarzyć się.

Zdaniem osób, które naocznie widziały zjawisko samospalenia innej osoby, typowymi zjawiskami zachodzącymi w jego trakcie są jasnoniebieski kolor płomieni oraz gęsty gryzący dym wydobywający się z ciała. Do tego dochodzi jeszcze syk do złudzenia przypominający syk ulatniającego się gazu. Z ciała pozostają tylko popioły - nawet kości ulegają spaleniu, co może świadczyć o olbrzymiej temperaturze ognia albo długim czasie spalania.

Jedna z współczesnych osób szeroko rekomendująca konieczność rozwoju badań naukowych nad energią kundalini, Indus Gopi Krishna, doświadczający w swoim ciele przez okres kilku miesięcy szczególnie silnego źródła ciepła (od środka trawił go ogień, jakby w jego wnętrzu buchał piec) wspomina przestrogę wypowiedzianą przez guru jego szwagra. Hinduistyczny guru przestrzegał iż w przypadku, gdy zajdzie rozbudzenie i przesunięcie kundalini śakti z poziomu muladhara ćakry w górę ciała kanałem nazywanym w fizjologii mistycznej hathajogi i tantryzmu jako pingala nadi (kanał słoneczny, przeciwległy dla ida nadi - kanału księżycowego),można spłonąć na śmierć z powodu nadmiernego wewnętrznego żaru (tumo, tapas, agni).

O odczuwaniu gorąca, wypalającego od wewnątrz ciało i powodującego utratę wagi , podczas praktykowania zaleconej przez swojego guru sadhany, wspomina w autobiograficznej książce Swami Muktananda Paramahansa: "It grew so hot that it started to burn me everywhere..., it went on burning as if on fire." Bhagawan Nityananda objaśniał mu: "It is the burning radiance of yoga!", i dla ulgi polecał stosować substancję z rośliny khus. Muktananda wiąże te doznania z oczyszczaniem drugiego z czterech subtelnych ciał istoty ludzkiej (linga śarira, prana kośa), postrzeganego przez mistyków indyjskich w wizjach w formie białego płomienia. Ciału temu patronuje biała bogini Sweteśwari, a jaźń związana z tym ciałem nazywana jest tajdźasa.

Bhagawatapurana przedstawia boginię Sati Dewi świadomie rezygnującą z życia, jako siedzącą twarzą na północ i obejmowaną przez ogień palący jej ciało fizyczne, będący celowym następstwem jej wejścia w stan medytacji z Kundalini. "Zapowiedziała, że nie będzie dłużej używać powłoki fizycznej otrzymanej od Dakszy. Siadła na ziemi z twarzą skierowaną na północ i wkrótce jej ciało objął ogień zrodzony z głębokiej medytacji." Informacja o takiej genezie ognia i samozapłonu oraz samospalenia pojawia się również w poemacie Ćandimangal (59-63) Mukundaramy Ćakrawartiego: "w ciele Sati dzięki mocy jogi zapłonął ogień". Zdaniem autorów hinduistycznych, wewnętrzny ogień pochodzący z sat nie powoduje bólu fizycznego podczas rytualnego samospalenia wdowy (sati), analogicznie jak wewnętrzny ogień jogi (trl. yogāgni) w opowieści o samospaleniu się Sati, żony ascetycznego Rudra-Śiwa. Prawdziwy rytuał Sati jest możliwy jedynie w wypadku świętej kobiety, która samozapłonu dokona siłą woli i żarem ascezy, wzniecając rytualnie ogień wewnętrzny, a nie z pomocą spalenia się na stosie w procesie zwykłego samobójstwa, jak to miewa miejsce we współczesnej Indii.

Intensywny proces przepływu prany, odbywający się w sposób niekontrolowany i przez kanały (nadi) drugorzędne zamiast przez kanał centralny suszumna nadi, może być przyczyną szaleństwa, samospalenia lub śmierci. Swami Rama w swej książce: "Żyjąc wśród himalajskich mistrzów" wymienia wśród sposobów osiągania mahasamadhi również samospalenie w ciągu ułamka sekundy, poprzez medytację na manipura ćakrze (ćakrze splotu słonecznego), gdzie jest siedziba zasady ogniowej, Agni Tattwy.

Samozapłon – to samorzutne zapoczątkowanie reakcji spalania. Termin ten jest zwykle stosowany w odniesieniu do określonych materiałów, paliw i związków chemicznych. Wiele substancji ma określoną temperaturę samozapłonu. Substancje o temperaturze samozapłonu niższej od temperatury pokojowej nazywa się materiałami samozapalnymi. Samorzutne zapalenie się węgla składowanego w hałdach może nastąpić pod wpływem nagrzania przez słońce w upalne dni. Zjawisko jest bardzo niebezpieczne, dlatego temperatura hałd węgla musi być stale monitorowana. Niektórzy podejrzewają, że samozapłon i samospalenie się człowieka może mieć związek z jakimiś zdolnymi do samozapłonu substancjami, które wytwarzają się w organizmie człowieka lub zostały wcześniej spożyte.