Aldebaran

Aldebaran (Alfa Tauri, α Tau) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Byka, o jasności 0,98 magnitudo (czternasta na liście najjaśniejszych gwiazd na niebie), która jest oddalona o około 67 lat świetlnych od Słońca. Jest to układ podwójny, dyskutowane jest istnienie w nim planet. Tradycyjna nazwa tej gwiazdy, Aldebaran, wywodzi się od arabskiego ‏الدبران‎ al-dabarān, „podążający” (za Plejadami). Dawniej odnosiła się do gromady Hiad, na tle której widoczna jest ta gwiazda. Tablice alfonsyńskie nazywają tę gwiazdę łac. Cor Tauri („serce Byka”), chociaż znajduje się daleko od tego położenia w wyobrażonej figurze zwierzęcia; trafniej bywał on nazywany „okiem Byka”. W starożytnej Grecji Aldebaran znany jest jako Λαμπαδίας - Lampadias czyli nosiciel pochodni albo ten kto zapala pochodnię.

Na niebie Aldebaran jest widoczny na tle gromady Hiad, jednak nie jest jej członkiem. Gwiazda znajduje się w połowie odległości tej gromady od Słońca. Aldebaran leży w pasie okultacyjnym Księżyca, 5 stopni 47 minut od Ekliptyki, zatem może być okresowo zakrywany przez Księżyc. W latach 2015-2018 zdarzło się 49 okultacji czyli zaćmień Aldebarana przez Księżyc, co znacznie nasiliło przejawy światowego zła, zaciemniło ludzkość, która nieomal utraciła swoje niebiańskie i boskie Oko popadając w ściemnienie. Aldebaran jest w koniunkcji ze Słońcem około 30 maja każdego roku. Aldebaran jest najjaśniejszą gwiazdą w konstelacjach pasa ekliptyki Zodiaku znaczonego drogą księżycową, zatem posiada wybitnie wielkie znaczenie w astrologii.

W dniu 11 marca 509 roku w Atenach zaobserwowano okultację czyli zakrycie Aldebarana. Angielski astronom Edmond Halley badał okres wystąpienia tego zdarzenia i w roku 1718 wywnioskował iż od tamtej pory Aldebaran zmienił swoją pozycję na niebie, przemieszczając się o kilka minut łuku na północ. Ta obserwacja – oraz badanie zmieniających się pozycji Syriusza i Arktura – doprowadziły do zachodniego odkrycia zjawiska ruchu własnego gwiazd. Na podstawie współczesnych obserwacji, pozycja gwiazdy w ciągu ostatnich 2000 lat zmieniła się o 7 minut łuku, co jest w przybliżeniu jedną czwartą średnicy tarczy Księżyca w pełni.

W astrologii Aldebarana łączy się z pomyślnością, fortuną, odwagą i wytrzymałością, zauważając, że właścicielom horoskopów z prominentnym położeniem tej gwiazdy przynosi ona bogactwa. 5000 lat temu punkt równonocy wiosennej znajdował się w pobliżu Aldebarana i w Persji gwiazda ta była jedną z czterech „Królewskich Gwiazd” lub „Strażników Nieba”. Camille Flammarion zapisał jej perską nazwę jako „Taschter”. Heliakalny zachód Aldebarana, 21 kwietnia, był dla Starożytnych Rzymian momentem gdy obchodzono święto Parilia – z tego powodu nazywali oni Aldebarana Parilicium. W hinduskiej astrologii dźjotisz i nakszatr Aldebaran znajduje się w granicach nakszatry Rohini, grasniczącej także z Kryttika. W języku chińskim Aldebaran jest znany jako chiń. 畢宿五; pinyin Bìxiùwŭ, czyli „piąta gwiazda sieci”.

W 2015 udało się oddzielić sygnały powodowane przez wewnętrzną aktywność gwiazdy od wywołanego przez oddziaływanie towarzysza i potwierdzić istnienie planety Aldebaran b, będącej olbrzymem 6,5 razy masywniejszym od Jowisza, okrążającym Aldebarana co 1,7 roku ziemskiego w odległości około 1,5 au. Wedle starożytnych kultur miejsce położenia Aldebarana na niebie uważane jest za święte, zatem święty jest stopień na jakim spoczywa gwiazda Oko Byka czyli Aldebaran na niebie. Miejscem świętym często jest nie tylko sam Aldebaran, Rohini, ale także całe Hiady aż do Plejad. Aldebaran to także gwiazda oświecenia obdarzająca inspiracjami do zamieniania marzeń w rzeczywistość.

W astrologii Aldebaran jest również uważany za Portal Srebrnej Bramy, przez którą przedostają się dusze reinkarnujące z powrotem na Ziemię. Każdego roku pomiędzy 28 a 31 maja Słońce przecina gwiazdę Aldebaran, aktywując jej energię i pozwalając nam skąpać się w jej blasku. Pierwsza rzecz, o której większość miłośników astronomii i astrologii zwykle nie wie, to fakt że Aldebaran był kiedyś najjaśniejszą gwiazdą nocnego nieba, a w swojej „najlepszej formie” to najjaśniejsza gwiazda widoczna z Ziemi przez ostatni milion lat (-1,54 mag). Aldebaran oddala się od nas o wiele szybciej niż jakakolwiek inna gwiazda do 1 magnitudo i znajduje się w czołówce pod tym względem nawet wśród trzystu najjaśniejszych gwiazd na naszym niebie. Niespodzianką może też być fakt, że Aldebaran ma na niebie swojego niemal „bliźniaka” umieszczonego w gwiazdozbiorze Smoka znanego jako Eltanin czyli gamma Draconis, gwiazdę, która w dalszej przyszłości będzie najjaśniejszą gwiazdą na niebie.

Obok gwiazd Spicy, Regulusa i Antaresa, Aldebaran jest jedną z zaledwie czterech gwiazd w okolicach powyżej 1 magnitudo, które mogą zostać zasłonięte przez Księżyc w naszych czasach. Aldebaran jest najjaśniejszą z tych czterech gwiazd, co sprawia, że jest drugą najjaśniejszą gwiazdą, która może zostać zakryta przez Księżyc. Linia ekliptyki przechodzi w gwiazdozbiorze Byka między formacją Plejad, a „głową byka”.