Indeks Haseł: Różnice pomiędzy wersjami
(→K) |
Nie podano opisu zmian |
||
(Nie pokazano 208 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
===Ezoteryczny | ===Alfabet Ezoteryczny i Hermetyczny=== | ||
Oto lista pojęć związanych z | Oto lista pojęć związanych z [[medytacja|medytacją]], [[joga|jogą]], [[dharma|dharmą]], [[tantra|tantrą]], [[wedyzm|wedyzmem]], [[hinduizm|hinduizmem]], [[kultura wedyjska|kulturą wedyjską]], [[ezoteryka|ezoteryką]], [[magia|magią]], [[okultyzm|okultyzmem]], [[astrologia|astrologią]], które znajdują się ('''niebieskie''') lub powinny się znaleźć ('''czerwone''') w polskiej '''[[Himalaya-Wiki]]'''. Oczywiście listę tę można, a nawet trzeba rozszerzać o nowe pojęcia. Bóstwa i Bogowie czy Anioły oraz Nazwiska, Miejsca, Artykuły znajdują się w osobnych kategoriach pojęć! | ||
'''Ostatnio edytowane i uzupełniane Hasła na Himalaya-Wiki:''' | |||
''' | <DynamicPageList> | ||
< | category = Hasło | ||
ordermethod = lastedit | |||
count = 7 | |||
</DynamicPageList> | |||
</ | |||
===Skocz do hasła na literkę=== | ===Skocz do hasła na literkę=== | ||
[[#A|A]] | [[#A|A]] – [[#B|B]] – [[#C|C]] – [[#Ć|Ć]] - [[#D|D]] – [[#E|E]] – [[#F|F]] – [[#G|G]] – [[#H|H]] – [[#I|I]] – [[#J|J]] – [[#K|K]] – [[#L|L]] – [[#M|M]] – [[#N|N]] – [[#O|O]] – [[#P|P]] – [[#Q|Q]] – [[#R|R]] – [[#S|S]] – [[#Sz|Sz]] - [[#Ś|Ś]] – [[#T|T]] – [[#U|U]] – [[#V|V]] - [[#W|W]] – [[#X|X]] - [[#Y|Y]] - [[#Z|Z]] - [[#Ż|Ż]] - [[#Ź|Ź]] | ||
---- | ---- | ||
===A=== | ===A=== | ||
*[[abhajamudra]] - sanskr. abhaya-mudră; gest mistrza rozpraszający obawy i wątpliwości ucznia | *[[abhajamudra]] - sanskr. abhaya-mudră; gest mistrza rozpraszający obawy i wątpliwości ucznia | ||
*[[abhawa]] - stan mistycznej śmierci, unicestwienie błędów, grzechów i żądz | |||
*[[abhjasa]] - wyższy stopień sadhany, praktyki jogi, regularna długotrwała praktyka inicjanta | |||
*[[aćarja]] - aćarya, acharya, wysłannik, posłannik, apostoł, nauczyciel duchowy | |||
*[[Adept]] - Mistrz Mądrości, istota przekraczająca ponadludzki stan | *[[Adept]] - Mistrz Mądrości, istota przekraczająca ponadludzki stan | ||
*[[Adibuddha]] - najwyższy przebudzony, oświecony mistrz duchowy, pierwszy oświecony mistrz | |||
*[[adiguru]] - najwyszy mistrz i przewodnik duchowy, Śiwa jako mistrz założyciel jogi | |||
*[[advaita]] – indyjska filozofia niedualna, doktryna, główna szkoła wedanty | *[[advaita]] – indyjska filozofia niedualna, doktryna, główna szkoła wedanty | ||
*[[adźapa]] - patrz [[ajapa]] techniczna metoda praktyki himalajskiej laja jogi | *[[adźapa]] - patrz [[ajapa]] techniczna metoda praktyki himalajskiej laja jogi | ||
Linia 27: | Linia 28: | ||
*[[Agni]] – Ogień, Płomień; żywioł ognia; bóstwo czy anioł Ognia | *[[Agni]] – Ogień, Płomień; żywioł ognia; bóstwo czy anioł Ognia | ||
*[[agnihotra]] – wedyjski rytuał ogniowy | *[[agnihotra]] – wedyjski rytuał ogniowy | ||
*[[Agni Joga]] - starożytny wedyjski system praktyki jogi wewnętrznego ognia (tumo) | |||
*[[ahamkara]] - praktykowanie osiągania prawdziwej jaźni | |||
*[[Ahi Bundhnja]] lub Ahi Budhnja - mityczny wąż głębiny, często utożsamiany z Lewiatanem | |||
*[[ahinsa]] – zasada niekrzywdzenia i niezabijania stworzeń | *[[ahinsa]] – zasada niekrzywdzenia i niezabijania stworzeń | ||
*[[ajapa]] - adźapa joga, metoda praktyki lajów z siddhaśramu w Himalajach rozpowszechniona przez Purnananda | *[[ajapa]] - adźapa joga, metoda praktyki lajów z siddhaśramu w Himalajach rozpowszechniona przez Purnananda | ||
Linia 33: | Linia 37: | ||
*[[ajurweda]] - indyjska medycyna naturalna, formalnie akceptowana przez WHO | *[[ajurweda]] - indyjska medycyna naturalna, formalnie akceptowana przez WHO | ||
*[[Akaśa]] - światło, dżwięk, przestrzeń, duch, kosmiczny eter | *[[Akaśa]] - światło, dżwięk, przestrzeń, duch, kosmiczny eter | ||
*[[ | *[[Aladyn]] - arab. mityczny właściciel zaczarowanej lampy | ||
*[[Allahabad]] - święte miasto w środk.-półn. Indii gdzie co 12 lat obchodzi się Kumbhamella | *[[Allahabad]] - święte miasto w środk.-półn. Indii gdzie co 12 lat obchodzi się Kumbhamella | ||
*[[Amarnath]] - święta jaskinia himalajska w Kaszmirze koło Śrinagaru | *[[Amarnath]] - święta jaskinia himalajska w Kaszmirze koło Śrinagaru | ||
*[[Amba]] - indyjska bogini wojowniczka, patronka rycerzy i wojowników, bogini z Plejad, Alcyone | |||
*[[Ambara]] - niebiańskie bóstwo, dewa, strażnik ściezki duchowej na poziomie lotosu Wiśuddha | |||
*[[amryta]] – nektar nieśmiertelności, boski napój | *[[amryta]] – nektar nieśmiertelności, boski napój | ||
*[[anahata]] - Czwarty ośrodek energii w okolicy serca; Lotos o dwunastu płatkach | *[[anahata]] - Czwarty ośrodek energii w okolicy serca; Lotos o dwunastu płatkach | ||
Linia 41: | Linia 47: | ||
*[[Ananta]] – nieskończoność; imię węża w mitologii Indii | *[[Ananta]] – nieskończoność; imię węża w mitologii Indii | ||
*[[anava]] – egotyzm, złudna niższa jaźń w naukach jogi | *[[anava]] – egotyzm, złudna niższa jaźń w naukach jogi | ||
*[[ | *[[angelizacja]] - proces przemienienia człowieka świętego w anioła Bożego | ||
*[[antahkarana]] - wewnętrzny instrument, troisty lub poczwórny opis pierwiastków duszy (dźiwy) czy jaźni | |||
*[[apana]] - jeden z pięciu rodzajów subtelnej energii vayu ożywiającej ciała żyjacych istot, rodzaj oddychania | |||
*[[aranjaki]] - traktaty leśne, teksty pustkowia, dzieła ustelnicze, leśne rozważania, rodzaj pism wedyjskich | |||
*[[Arati]] - hinduistyczny rytuał | *[[Arati]] - hinduistyczny rytuał | ||
*[[arhat]] - oświecony mistrz duchowy | *[[arhat]] - oświecony mistrz duchowy | ||
*[[Arunachala]] - święta góra południowych śiwaitów, joginów i tantryków w Tiruvannamalai w stanie Tamil Nadu w Indii | *[[Arunachala]] - święta góra południowych śiwaitów, joginów i tantryków w Tiruvannamalai w stanie Tamil Nadu w Indii | ||
*[[artha]] - druga faza rozwoju duchowego w tantrach; powodzenie, dobrobyt; radzenie sobie w życiu; | *[[artha]] - druga faza rozwoju duchowego w tantrach; powodzenie, dobrobyt; radzenie sobie w życiu; | ||
*[[Aryman]] - zły duch, demon, biegunowe ucielesnienie wszelkiego zła, chaosu, ciemności i głupoty | |||
*[[Asana]] - Siad Medytacyjny skrzyżny lub klęczny, popularne Siedzenie buddyjskie, jap. Zazen | *[[Asana]] - Siad Medytacyjny skrzyżny lub klęczny, popularne Siedzenie buddyjskie, jap. Zazen | ||
*[[ascendent]] - znak zodiaku który wschodził nad horyzontem w momencie urodzin czy innej badanej daty | *[[ascendent]] - znak zodiaku który wschodził nad horyzontem w momencie urodzin czy innej badanej daty | ||
*[[asmita]] - jaźniość, egotyzm, jestestwo, jestem - stan identyfikowania się istnieniem egotycznym | |||
*[[astrologia]] - podstawowy przedmiot każdej ezoterycznej szkoły, wiedza o wpływie gwiazd i planet | *[[astrologia]] - podstawowy przedmiot każdej ezoterycznej szkoły, wiedza o wpływie gwiazd i planet | ||
*[[astrologia wedyjska]] - zachowana na wschodzie starożytna szkoła boskiej astrologii | *[[astrologia wedyjska]] - zachowana na wschodzie starożytna szkoła boskiej astrologii | ||
*[[asura]] - demon, nienaturalny, anty-sura, sztuczny, czort, diabeł, anty-boski | *[[asura]] - demon, nienaturalny, anty-sura, sztuczny, czort, diabeł, anty-boski | ||
*[[Asztawakra Gita]] - Pieśń Asztawakry jest traktatem prezentującym Adwaita Wedanty | |||
*[[Atlantyda]] - wspominana historycznie przez Platona wielka wyspa i kraina na Oceanie Atlantyckim | *[[Atlantyda]] - wspominana historycznie przez Platona wielka wyspa i kraina na Oceanie Atlantyckim | ||
*[[atman]] - dusza, jaźń, mieszkaniec serca, istota, rdzeń, ten który jest | *[[atman]] - dusza, jaźń, mieszkaniec serca, istota, rdzeń, ten który jest | ||
Linia 56: | Linia 68: | ||
*[[Avatar]] - film twórcy Titanica - James'a Camerona - z gatunku science fiction[[Category:Hasło]] | *[[Avatar]] - film twórcy Titanica - James'a Camerona - z gatunku science fiction[[Category:Hasło]] | ||
*[[avatara|awatara]] - zstąpienie, wcielenie, emanacja Bóstwa, deva lub devi, żywy anioł Boży | *[[avatara|awatara]] - zstąpienie, wcielenie, emanacja Bóstwa, deva lub devi, żywy anioł Boży | ||
*[[awadhuta]] - posłaniec z niebios, święty wieszcz, mistyk i mag działający z mocy ducha | |||
*[[Awesta]] - natchnione Pismo Święte wyznawców mazdaizmu i zaratusztrianizmu (zoroastryzmu) | *[[Awesta]] - natchnione Pismo Święte wyznawców mazdaizmu i zaratusztrianizmu (zoroastryzmu) | ||
===B=== | ===B=== | ||
*[[ | *[[bajat]] - arab. bayat, duchowa inicjacja, przyjęcie ucznia w sufizmie | ||
*[[bandha]] - związanie, ściśnięcie, wycisnięcie, naprężenie, jeden rodzaj ćwiczeń jogicznych | |||
*[[ban-guru]] - fałszywy, zły guru, bez mistrza i tradycyjnej linii przekazu, samozwaniec | *[[ban-guru]] - fałszywy, zły guru, bez mistrza i tradycyjnej linii przekazu, samozwaniec | ||
*[[ | *[[baraka]] - błogosławieństwo, moc Boża, łaska przekazywana uczniom przez mistrza sufickiego | ||
*[[batin]] - sufickie: tajemny, ezoteryczny, wewnętrzny przekaz nauk mistycznych w islamie | |||
*[[Bektaszijja]] - suficka droga duchowa z Anatolii łącząca rozmaite tradycje religijne | |||
*[[Bhagawad Gita]] – święta księga hinduizmu; traktat 18 lekcji jogi | *[[Bhagawad Gita]] – święta księga hinduizmu; traktat 18 lekcji jogi | ||
*[[bhagawan]] – pan, władca, mistrz, błogosławieństw dawca | *[[bhagawan]] – pan, władca, mistrz, błogosławieństw dawca | ||
*[[Bhagawata Purana]] - jedna z wisznuickich [[Purany|Maha Puran]] | *[[Bhagawata Purana]] - jedna z wisznuickich [[Purany|Maha Puran]] | ||
*[[bhakta]] – wielbiciel, ofiarnik, czciciel | *[[bhakta]] – wielbiciel, ofiarnik, czciciel | ||
*[[bhakti]] – oddanie duchowe, uwielbienie, żarliwość, adoracja bóstwa | *[[bhakti]] – oddanie duchowe, uwielbienie, żarliwość, adoracja bóstwa | ||
*[[bhakti joga]] – joga duchowego oddania i wielbienia | *[[bhakti joga]] – joga duchowego oddania i wielbienia | ||
*[[ | *[[bhakti marga]] - ścieżka oddania Bogu, ścieżka duchowego wielbienia Boga | ||
*[[bhikshu]] - mnich buddyjski | |||
*[[bharatanatiam]] – klasyczny taniec indyjski | *[[bharatanatiam]] – klasyczny taniec indyjski | ||
*[[bhawana]] - boskie zamierzenie, stwarzanie, istnienie, odczuwanie | *[[bhawana]] - boskie zamierzenie, stwarzanie, istnienie, odczuwanie | ||
Linia 77: | Linia 93: | ||
*[[bindu]] - dosł. "kropla", "punkt", "nasienie", "ziarno"; jeden punkt, brama transcendencji | *[[bindu]] - dosł. "kropla", "punkt", "nasienie", "ziarno"; jeden punkt, brama transcendencji | ||
*[[biofizyka]] - dziedzina naukowa z pogranicza fizyki i biologi, bada też [[aura|aury]] | *[[biofizyka]] - dziedzina naukowa z pogranicza fizyki i biologi, bada też [[aura|aury]] | ||
*[[biopole]] - inaczej [[aura]], eteryczna czy energetyczna otoczka żywej istoty | *[[biopole]] - inaczej [[aura]], eteryczna czy energetyczna otoczka żywej istoty | ||
*[[bliźniacze płomienie]] - bliźniacze dusze, dwie połówki tej samej hermafrodycznej superduszy, mąż i żona, boska para rodzicielska | |||
*[[Bollywood]] - największa na świecie wytwórnia filmowa w Bombaju (Mumbai) w Indii | *[[Bollywood]] - największa na świecie wytwórnia filmowa w Bombaju (Mumbai) w Indii | ||
*[[bodhi]] – oświecenie, ucieleśnienie światłości | *[[bodhi]] – oświecenie, ucieleśnienie światłości | ||
Linia 83: | Linia 100: | ||
*[[Bóg]] - Absolut, Najwyższa Istota, Wszechduch, [[Brahman]], [[Śiwa]], [[El]], [[Elohim]], [[Allah]] | *[[Bóg]] - Absolut, Najwyższa Istota, Wszechduch, [[Brahman]], [[Śiwa]], [[El]], [[Elohim]], [[Allah]] | ||
*[[brahmaćarja]] – wstrzemięźliwość, celibat, boskie przewodnictwo, posłannictwo | *[[brahmaćarja]] – wstrzemięźliwość, celibat, boskie przewodnictwo, posłannictwo | ||
*[[Brahmany]] – komentarze objasniające rytuały wedyjskie i sens ofiary | *[[Brahmany]] – komentarze objasniające rytuały wedyjskie i sens ofiary | ||
*[[Brahmaputra]] - rzeka w Indii, Syna Boży | *[[Brahmaputra]] - rzeka w Indii, Syna Boży | ||
*[[Brahmarakszas]] - demon, istota upadła, zła istota udająca bóstwo, boga, uduchowienie; demoniczny oszust duchowy; | |||
*[[Brahmawidja]] - sanskr. Brahma-Vidyā, Boska Wiedza, Mądrość Boża; | *[[Brahmawidja]] - sanskr. Brahma-Vidyā, Boska Wiedza, Mądrość Boża; | ||
*[[braminizm]] – powedyjski nurt religijny kasty braminów | *[[braminizm]] – powedyjski nurt religijny kasty braminów | ||
Linia 92: | Linia 108: | ||
===C=== | ===C=== | ||
*[[channeling]] - astralna metoda kontaktu z duchami zmarłych ludzi, zwierząt oraz z demonami (asurami) | |||
*[[chiromancja]] -system analizowania osobowości oraz odczytywania możliwości kształtowania losu, czytanie karmana z dłoni | *[[chiromancja]] -system analizowania osobowości oraz odczytywania możliwości kształtowania losu, czytanie karmana z dłoni | ||
*[[czakra/m]] ---> zobacz [[ćakram]] | *[[ciało astralne]] - kama-śarira, w teozofii i okultyzmie ciało planu astralnego przechowujące wrażenia i żądze emocjonalne | ||
*[[czintamani]] ---> zobacz [[ćintamani]] | *[[ciało eteryczne]] - ciało energetyczne, ciało praniczne, linga-śarira, ciało aury i kanałów energetycznych | ||
*[[ciało mentalne]] - ciało myśli, wyobrażeń, wspomnień, niższe ciało mentalne, manas, mana-śarira | |||
*[[czakra/m]] ---> zobacz [[ćakram]] - ośrodek świadomości służący koncentracji w praktykach jogi i tantry | |||
*[[czintamani]] ---> zobacz [[ćintamani]] - klejnot świadomości | |||
*[[czart]] - rodzaj demona czy diabła w mitologii słowiańskiej | *[[czart]] - rodzaj demona czy diabła w mitologii słowiańskiej | ||
*[[czisztijja]] - ćiśti, chishty; najstarsza z istniejących wielkich szkół sufizmu | |||
===Ć=== | ===Ć=== | ||
*[[Ćanda]] - bł. spolszcz. Czanda; olbrzym, gigant; demoniczny olbrzym w mitologii Wschodu; | *[[Ćanda]] - bł. spolszcz. Czanda; olbrzym, gigant; demoniczny olbrzym w mitologii Wschodu; | ||
*[[ćandala]] - wyrzutek, banita, złoczyńca, zabójca, morderca ludzi lub krów | |||
*[[ćakram]] - dysk, krąg, okrąg, wirujący dysk, ośrodek energii duchowej, organ duszy | *[[ćakram]] - dysk, krąg, okrąg, wirujący dysk, ośrodek energii duchowej, organ duszy | ||
*[[ | *[[Ćakry transpersonalne]] - kilka ćakr znajdujących się ponad głową, włącznie z sahasrarą | ||
*[[Ćandra]] - księżyc, bóstwo księżyca, anioł księżyca | |||
*[[Ćarća Joga]] - system praktykowania jogi oparty na powtarzaniu i recytowaniu, joga modlitwy i szeptunku | |||
*[[ćaru]] - piękny, przyjemny, ukochany, promienny; słodka ofiara składana jako ahuti | |||
*[[ćaturaśrama]] - cztery etapy życia w wedyjskim i hinduistycznym systemie społecznym | |||
*[[ćela]] - sługa, służebnik, wierny uczeń Mistrza, adept Drogi, sewaka | *[[ćela]] - sługa, służebnik, wierny uczeń Mistrza, adept Drogi, sewaka | ||
*[[Ćidambaram]] - święte miasto śiwaitów w południowej Indii w stanie Tamil Nadu | *[[Ćidambaram]] - święte miasto śiwaitów w południowej Indii w stanie Tamil Nadu | ||
Linia 112: | Linia 138: | ||
*[[darpana]] - sanskr. darpańa; zwierciadło dharmy; lustro guru; umysł mistrza jest zwierciadłem, lustrem dla ucznia | *[[darpana]] - sanskr. darpańa; zwierciadło dharmy; lustro guru; umysł mistrza jest zwierciadłem, lustrem dla ucznia | ||
*[[darśan]] (darśana) – widzenie bóstwa lub guru | *[[darśan]] (darśana) – widzenie bóstwa lub guru | ||
*[[derwisz]] - mistyk, błazen, poeta, uczony, tancerz, wędrowiec, nędzarz, bogacz, asceta, sufi | *[[derwisz]] - mistyk, błazen, poeta, uczony, tancerz, wędrowiec, nędzarz, bogacz, asceta, sufi | ||
*[[dewa]] – Bóg, Anioł, Świetlista Istota, Niebianin | *[[dewa]] – Bóg, Anioł, Świetlista Istota, Niebianin | ||
Linia 119: | Linia 144: | ||
*[[Dharani]] - dosł. "skoncentrowana", "skupiona"; pieśń uzdrowienia; Bogini w lotosie [[Adżna]] | *[[Dharani]] - dosł. "skoncentrowana", "skupiona"; pieśń uzdrowienia; Bogini w lotosie [[Adżna]] | ||
*[[dharma]] – prawo, zasady duchowe, nauka i praktyka, reguły drogi | *[[dharma]] – prawo, zasady duchowe, nauka i praktyka, reguły drogi | ||
*[[dhjana]] (dhyāna) – medytacja, płynięcie ku światłu, pojazd światła | *[[dhjana]] (dhyāna) – medytacja, płynięcie ku światłu, pojazd światła | ||
*[[dhikr]] - zikr, zikar, praktyka duchowego rozwoju u sufich, modlitwa z ruchami głowy | |||
*[[dikszan]], diksza - inicjacja, błogosławieństwo, wtajemniczenie, przekaz nauk i praktyk dla ucznia duchowego | |||
*[[diabeł]] - zły duch, szatan, demon | *[[diabeł]] - zły duch, szatan, demon | ||
*[[digambara]] - jeden z głównych nurtów dżinizmu | *[[digambara]] - jeden z głównych nurtów dżinizmu | ||
*[[Djuloka]] - sanskr. Dyuloka; Niebiosa; patrz [[Dewaczan]] | *[[Djuloka]] - sanskr. Dyuloka; Niebiosa; patrz [[Dewaczan]] | ||
*[[Dogoni]] - Dogonowie, lud w Mali znany z tajemniczej wiedzy o Syriuszu | *[[Dogoni]] - Dogonowie, lud w Mali znany z tajemniczej wiedzy o Syriuszu | ||
*[[ | *[[Dhrupad]] - jedna z najstarszych odmian indyjskiej muzyki klasycznej | ||
*[[Dwaraka]] - miasto w Indii mające ponad 5 tysięcy lat historii, historyczna siedziba Gopala Kryszna | *[[Dwaraka]] - miasto w Indii mające ponad 5 tysięcy lat historii, historyczna siedziba Gopala Kryszna | ||
*[[dwapara juga]] – trzeci okres Mahajugi, wiek brązowy w hinduizmie | *[[dwapara juga]] – trzeci okres Mahajugi, wiek brązowy w hinduizmie | ||
*[[Dźapa]] - powtarzanie, recytowane; odmawianie różańca | *[[Dźapa]] - powtarzanie, recytowane; odmawianie różańca | ||
*[[Dźapamala]] - sanskr. Japamãlã; różaniec zwykle z ziarenek drzewa [[Rudraksza]] | *[[Dźapamala]] - sanskr. Japamãlã; różaniec zwykle z ziarenek drzewa [[Rudraksza]] | ||
*[[dżina]] – zwyciężca, adept hatha jogi, mistrz [[dżinizm|dżinizmu]] | *[[dżina]] – zwyciężca, adept hatha jogi, mistrz [[dżinizm|dżinizmu]] | ||
*[[dżinny]] - rodzaj demonicznych duchów z ognia stworzonych, dobrych i złych | |||
*[[dżinizm]] - jedna z najstarszych i najważniejszych religii Indii | *[[dżinizm]] - jedna z najstarszych i najważniejszych religii Indii | ||
*[[dźiwa]] – dusza, jaźń żyjąca wewnątrz cielesnej powłoki | *[[dźiwa]] – dusza, jaźń żyjąca wewnątrz cielesnej powłoki | ||
*[[dźjotisz]] – światło, blask, [[astrologia wedyjska]] | *[[dźjotisz]] – światło, blask, [[astrologia wedyjska]] | ||
*[[dźniana]] – cudowny dar Bożej mądrości, przenikliwe zrozumienie boskich spraw i zasad | *[[dźniana]] – cudowny dar Bożej mądrości, przenikliwe zrozumienie boskich spraw i zasad | ||
*[[dźnianajoga]] - dżnianajoga, dźńanajoga czyli zjednoczenie wiedzy w mądrości Brahmana Boga | |||
*[[dźnianamudra]] - sanskr. Jñãnamudrã; gest mądrości; postawa przekazywania wiedzy i mądrości | *[[dźnianamudra]] - sanskr. Jñãnamudrã; gest mądrości; postawa przekazywania wiedzy i mądrości | ||
===E=== | ===E=== | ||
*[[egregor]] - zbiorowa, podświadoma jaźń jakiejś grupy, wyznania czy plemienia | *[[egregor]] - zbiorowa, podświadoma jaźń jakiejś grupy, wyznania czy plemienia | ||
*[[ | *[[ejn sof]] - także ejnsof, ainsof, ein sof, to w filozofii hebrajskiej Nieskończoność | ||
*[[ekadaśi]] - jedenasty dzień (tithi) cyklu księżycowego, dzień postu w jodze | |||
*[[ekagrata]] – jednolitość, zwartość, stały stan skupienia w jodze | *[[ekagrata]] – jednolitość, zwartość, stały stan skupienia w jodze | ||
*[[ekologia]] - nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody | *[[ekologia]] - nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody | ||
*[[eksterioryzacja]] - OBE, podróżowanie świadomości poza ciałem fizycznym | *[[eksterioryzacja]] - OBE, podróżowanie świadomości poza ciałem fizycznym | ||
*[[Elefanta]] - wyspa u zatoce Mumbajskiej w Indii znana z kultu Śiwa Trójgłowego | *[[Elefanta]] - wyspa u zatoce Mumbajskiej w Indii znana z kultu Śiwa Trójgłowego | ||
*[[elfizm]] - pejoratywne zjawisko w okultyzmie uważania się za istotę duchową lub boską w oszukańczy lub złudny sposób | *[[elfizm]] - pejoratywne zjawisko w okultyzmie uważania się za istotę duchową lub boską w oszukańczy lub złudny sposób | ||
*[[Elim]] - Bogowie, bóstwa, anioły w językach semickich | *[[Elim]] - Bogowie, bóstwa, anioły w językach semickich | ||
*[[Elil]] - hebrajskie 'elijl' to bóstwo, bożek, bożyszcze, idol | *[[Elil]] - hebrajskie 'elijl' to bóstwo, bożek, bożyszcze, idol | ||
*[[Elura]] - zespół świątynny hinduski, buddyjski i dżinijski w stanie Maharashthra w Indii | *[[Elura]] - zespół świątynny hinduski, buddyjski i dżinijski w stanie Maharashthra w Indii | ||
*[[emet]] - hebr. prawda, rzeczywistość, realność, | *[[emet]] - hebr. prawda, rzeczywistość, realność, | ||
Linia 156: | Linia 181: | ||
*[[enosz]] - hebr. człowiek, istota ludzka | *[[enosz]] - hebr. człowiek, istota ludzka | ||
*[[enoszut]] - hebr. ludzkość, rodzaj ludzki | *[[enoszut]] - hebr. ludzkość, rodzaj ludzki | ||
*[[eremita]] - pustelnik, mnich żyjący w odosobnieniu, [[sannjasin]], wyrzeczeniec | |||
*[[ezoteryka]] - wiedza wewnętrzna, sekretna, tajemna | *[[ezoteryka]] - wiedza wewnętrzna, sekretna, tajemna | ||
Linia 161: | Linia 187: | ||
*[[fakir]] - suficki i muzułmański święty, cudotwórca, charyzmatyk w islamie | *[[fakir]] - suficki i muzułmański święty, cudotwórca, charyzmatyk w islamie | ||
*[[fana]] - proces rozpuszczania ego; oczyszczanie, obmywanie się | *[[fana]] - proces rozpuszczania ego; oczyszczanie, obmywanie się | ||
*[[fusho]] - jap. czytane fuszou, nienarodzone, określenie świata absolutnego w zen, bez narodzin i bez śmierci | |||
===G=== | ===G=== | ||
*[[Ganga (hinduizm)|Ganga]] – sposzcz. Ganges, święta rzeka w Indii | *[[Ganga (hinduizm)|Ganga]] – sposzcz. Ganges, święta rzeka w Indii | ||
*[[gatha]] – duchowe nauki i instrukcje podane rytmicznym wierszem do recytacji | *[[gatha]] – duchowe nauki i instrukcje podane rytmicznym wierszem do recytacji | ||
*[[Gayatri]] - mantra wedyjska i solarna bogini aryjskiej tradycji baraminów | |||
*[[gematria]] - numerologia oparta na języku hebrajskim i świętej geometrii; miara liczby i znaków | *[[gematria]] - numerologia oparta na języku hebrajskim i świętej geometrii; miara liczby i znaków | ||
*[[geomancja]] - sztuka wyboru lokalizacji odpowiedniej do życia i działalności | |||
*[[ghana]] - Himalajskie misy, gongi, dzwonki używane do terapii dźwiękiem w Indii, Nepalu, Tybecie | *[[ghana]] - Himalajskie misy, gongi, dzwonki używane do terapii dźwiękiem w Indii, Nepalu, Tybecie | ||
*[[Elefanta|Gharapuri]] - inaczej Elefanta wyspa w zatoce Mumbajskiej znana z posągów Śiwa | *[[Elefanta|Gharapuri]] - inaczej Elefanta wyspa w zatoce Mumbajskiej znana z posągów Śiwa | ||
*[[ghul]] - arab. rodzaj demonicznego dżinna o złośliwej naturze | |||
*[[gnoza]] - poznanie; scieżka poznawania wyższej wiedzy; odpowiada [[dźniana]] jodze | *[[gnoza]] - poznanie; scieżka poznawania wyższej wiedzy; odpowiada [[dźniana]] jodze | ||
*[[Godawari]] - jedna z siedmiu świętych rzek matek w Indii | *[[Godawari]] - jedna z siedmiu świętych rzek matek w Indii | ||
Linia 179: | Linia 206: | ||
*[[guna]] – więź, związanie, połączenie, zasada twórcza | *[[guna]] – więź, związanie, połączenie, zasada twórcza | ||
*[[guru]] - mistrz i przewodnik duchowy, nauczyciel duchowy, awatara | *[[guru]] - mistrz i przewodnik duchowy, nauczyciel duchowy, awatara | ||
*[[Guru Purnima]] - pełnia Księżyca na przełomie czerwca i lipca, dzień mistrzów i przewodników | |||
*[[guru-dakśina]] – datek na rzecz mistrza i jego świątyni czy szkoły religijnej | *[[guru-dakśina]] – datek na rzecz mistrza i jego świątyni czy szkoły religijnej | ||
*[[Gurugita]] - traktat tantrycznej jogi o podstawach duchowego rozwoju | |||
*[[Gurujoga]] - praktyka Iśwara-prani-dhanah w wersji rozbudowanej, tantrycznej | |||
*[[gurukula]] – dom guru, aśrama, stała rezydencja mistrza, centrum duchowe | *[[gurukula]] – dom guru, aśrama, stała rezydencja mistrza, centrum duchowe | ||
Linia 187: | Linia 217: | ||
*[[Harappa]] - miasto w Pakistanie (dawniej India Zachodnia) zniszczone w dawnych czasach przez wybuch atomowy | *[[Harappa]] - miasto w Pakistanie (dawniej India Zachodnia) zniszczone w dawnych czasach przez wybuch atomowy | ||
*[[Hare Kryszna]] – potoczna nazwa organizacji wisznuickiej; znana [[mantra]] indyjska | *[[Hare Kryszna]] – potoczna nazwa organizacji wisznuickiej; znana [[mantra]] indyjska | ||
*[[harmonium]] - ind. Peti, indyjski instrument muzyczny sprowadzony z Europy | *[[harmonium]] - ind. Peti, indyjski instrument muzyczny sprowadzony z Europy | ||
*[[Hatha Joga]] - Hathajoga to joga siły, ćwiczeń ciała fizycznego i energetycznego (prana kośa lub linga śarira) | |||
*[[Hiady]] - gromada gwiazd w gwiazdozbiorze byka; nimfy w mitologii greckiej | *[[Hiady]] - gromada gwiazd w gwiazdozbiorze byka; nimfy w mitologii greckiej | ||
*[[hinduista]] – specjalista z zakresu religii lub wyznawca hinduizmu | *[[hinduista]] – specjalista z zakresu religii lub wyznawca hinduizmu | ||
*[[hinduizm]] - wierzenia i praktyki religijne na Półwyspie Indyjskim | *[[hinduizm]] - wierzenia i praktyki religijne na Półwyspie Indyjskim | ||
*[[holi]] – indyjskie święto wiosny w pełnię Księżyca | *[[holi]] – indyjskie święto wiosny w pełnię Księżyca | ||
*[[Homa]] - rodzaj ofiary, której centralnym elementem jest święty ogień i karmienie ognia | |||
*[[Hurufijja]] - hurufici, szyicka szkoła mistyki sufickiej oparta na znaczeniach liter | |||
===I=== | ===I=== | ||
*[[ida]] - lewy kanał czy przewód energii, strumień księżycowy, lewe nozdrze | |||
*[[ifrit]] - arab. rodzaj olbrzymiego złego ducha, dżinna | |||
*[[Imiona Indyjskie - Hindi]] - spis częściej używanych indyjskich imion męskich i żeńskich w języku Hindi | *[[Imiona Indyjskie - Hindi]] - spis częściej używanych indyjskich imion męskich i żeńskich w języku Hindi | ||
*[[Indus]] - święta rzeka Indii i Pakistanu wzdłuż której powstała cywilizacja wedyjska; nazwa mieszkańca Indii | *[[Indus]] - święta rzeka Indii i Pakistanu wzdłuż której powstała cywilizacja wedyjska; nazwa mieszkańca Indii | ||
*[[inkarnacja]] – wcielenie duszy indywidualnej w materialną postać bytu | *[[inkarnacja]] – wcielenie duszy indywidualnej w materialną postać bytu | ||
*[[itihasy]] – legendy, bohaterskie sagi, opowieści mitologiczne jak [[Mahabharata]] czy [[Ramajana]] | *[[itihasy]] – legendy, bohaterskie sagi, opowieści mitologiczne jak [[Mahabharata]] czy [[Ramajana]] | ||
*[[Iyengar]] - jedna z podkast bramińskich występująca na południu Indii | *[[Iyengar]] - jedna z podkast bramińskich występująca na południu Indii | ||
Linia 208: | Linia 240: | ||
*[[Jama]] – zakazy moralne; anielskie Bóstwo śmierci i krainy zmarłych | *[[Jama]] – zakazy moralne; anielskie Bóstwo śmierci i krainy zmarłych | ||
*[[Jamuna]] - święta rzeka w Indii | *[[Jamuna]] - święta rzeka w Indii | ||
*[[jasnowidzenie]] - zdolność nadprzyrodzona pozwalająca postrzegać ponad czasem i przestrzenią | |||
*[[Jaszczury]] - mityczne istoty gadzie z konstelacji Oriona, zagrażające ziemi i ludzkości, szaraki | *[[Jaszczury]] - mityczne istoty gadzie z konstelacji Oriona, zagrażające ziemi i ludzkości, szaraki | ||
*[[jantra]] - yantra, znak, symbol, diagram; używany do medytacji i skupienia oraz w rytuałach S | *[[jantra]] - yantra, znak, symbol, diagram; używany do medytacji i skupienia oraz w rytuałach S | ||
*[[joga]] – zjednoczenie, unia, połączenie, jedność; zbiór dyscyplin duchowych z Indii | *[[joga]] – zjednoczenie, unia, połączenie, jedność; zbiór dyscyplin duchowych z Indii | ||
*[[joganidra]] - mudra wyciszania pięciu zmysłów w jodze | *[[joganidra]] - mudra wyciszania pięciu zmysłów w jodze | ||
*[[Jogasutry]] – księga jogi | *[[Jogasutry]] – księga jogi Ryszi Patandźali, zwięzły podręcznik dla nauczycieli jogi | ||
*[[Jogeśwara]] - tytuł doskonałego mistrza joginów jakim obdarzony jest założyciel jogi Śiwa | |||
*[[jogging]] - swobodne, luźne bieganie, amerykański bieg transowy wzięty z Tybetu | *[[jogging]] - swobodne, luźne bieganie, amerykański bieg transowy wzięty z Tybetu | ||
*[[jogin]] – adept jogi, który osiąga zjednoczenie, czwarty etap rozwoju, kaiwalin – wyzwolony | *[[jogin]] – adept jogi, który osiąga zjednoczenie, czwarty etap rozwoju, kaiwalin – wyzwolony | ||
Linia 218: | Linia 252: | ||
===K=== | ===K=== | ||
*[[kahin]] - arab. rodzaj danego kapłana, wieszcza i szamana w tradycjach przedmuzułmańskich | |||
*[[kahuna]] - kapłan tradycyjnej szamańskiej religii z Hawajów znanej jako Huna | |||
*[[Kailaśa]] - leżąca w Tybecie po stronie chińskiej najświętsza góra hinduizmu i śiwaizmu oraz buddyzmu | *[[Kailaśa]] - leżąca w Tybecie po stronie chińskiej najświętsza góra hinduizmu i śiwaizmu oraz buddyzmu | ||
*[[kaivalya]] - kaiwalja, stan jedyności, pełnego zjednoczenia z boskością, wyzwolenie | *[[kaivalya]] - kaiwalja, stan jedyności, pełnego zjednoczenia z boskością, wyzwolenie | ||
*[[kalaripayat]] - indyjska sztuka walki, pierwotna dla szkół całej Azji | |||
*[[kali juga]] – epoka bogini, wyzwolenia kobiety, panowania nad materią, wiek żelazny | *[[kali juga]] – epoka bogini, wyzwolenia kobiety, panowania nad materią, wiek żelazny | ||
*[[kalpa]] – okres, epoka, wielki cykl czasu, większy niż [[juga]] | *[[kalpa]] – okres, epoka, wielki cykl czasu, większy niż [[juga]] | ||
*[[Kamasutra]] - święta księga Indii o życiu erotycznym dla tantryków | *[[Kamasutra]] - święta księga Indii o życiu erotycznym dla tantryków | ||
*[[Kańćipuram]] - spol. Kanczipuram; śiwaickie święte miasto w stanie Tamil Nadu | *[[Kańćipuram]] - spol. Kanczipuram; śiwaickie święte miasto w stanie Tamil Nadu | ||
*[[karańaśarira]] - spolszcz. karana śarira, ciało subtelne | *[[karańaśarira]] - spolszcz. karana śarira, ciało subtelne | ||
*[[karin]] - kusiciel inspirujący ludzi do porzucenia duchowej drogi, czynienia zła, błędnych poglądów | |||
*[[karma]], [[karman]] – czyn, akcja, los, przeznaczenie, skutek | *[[karma]], [[karman]] – czyn, akcja, los, przeznaczenie, skutek | ||
*[[Karmajoga]] - joga czynu, joga działania, podstawowy stopień indyjskiej jogi | |||
*[[karuna]] - empatia, współczucie, współodczuwanie, miłosierdzie, litość, zmiłowanie, druga zasada bodhićitta w jodze, | |||
*[[kasta]] – grupa społeczna w kulturze Indii | *[[kasta]] – grupa społeczna w kulturze Indii | ||
*[[Kaweri]] - jedna ze świętych rzek matek w Indii | *[[Kaweri]] - jedna ze świętych rzek matek w Indii | ||
Linia 233: | Linia 272: | ||
*[[klasyczne tańce hinduskie]] – opis typowych stylów indyjskiego tańca | *[[klasyczne tańce hinduskie]] – opis typowych stylów indyjskiego tańca | ||
*[[klątwa]] - rytualny urok lub czar sprowadzający nieszczęścia lub śmierć | *[[klątwa]] - rytualny urok lub czar sprowadzający nieszczęścia lub śmierć | ||
*[[kodźagara]] - kojagara, kodżagara, święto oświecenia, długiego życia, zdrowia i bogactwa | |||
*[[Konarak]] – miasto w Indii | *[[Konarak]] – miasto w Indii | ||
*[[Kośa]] - ciało, powłoka, sfera świadomości | *[[Kośa]] - ciało, powłoka, sfera świadomości | ||
*[[Krama]] - jedna z głównych jogicznych szkół śiwaizmu kaszmirskiego | *[[Krama]] - jedna z głównych jogicznych szkół śiwaizmu kaszmirskiego | ||
*[[Krija]] - rodzaj praktyk rozwoju wewnętrznego w tradycyjnej indyjskiej jodze i tantrze | |||
*[[Krijajoga]] - jedna z głównych linii nauczania autentycznej jogi z Himalajów | |||
*[[kripa]] - krpa, łaska, błogosławieństwo, moc duchowa udzielana tylko w obecności guru | *[[kripa]] - krpa, łaska, błogosławieństwo, moc duchowa udzielana tylko w obecności guru | ||
*[[krodha]] - gniew, złość, irytacja, jedna z sześciu bram piekielnych | *[[krodha]] - gniew, złość, irytacja, jedna z sześciu bram piekielnych | ||
Linia 241: | Linia 283: | ||
*[[Ku-Jogin]] - zły jogin, fałszywy jogin, jogoszust, źle praktykujący, zwiedziony | *[[Ku-Jogin]] - zły jogin, fałszywy jogin, jogoszust, źle praktykujący, zwiedziony | ||
*[[Kula]] - rodzina duchowego nauczyciela w sensie jego uczniów, pokrewieństwo duchowe | *[[Kula]] - rodzina duchowego nauczyciela w sensie jego uczniów, pokrewieństwo duchowe | ||
*[[ | *[[Kularnawa tantra]], kularnawatantra - krótki tekst ezoteryczny szkoły Kula czy Kaula Tantry | ||
*[[Kumbhaka]] - wstrzymywanie oddechu po wdechu dla napełnienia energią życia | *[[Kumbhaka]] - wstrzymywanie oddechu po wdechu dla napełnienia energią życia | ||
*[[Kumbhamela]] - Święto Dzbanu, zlot joginów i ascetów odbywany co 3 lata w Indii | *[[Kumbhamela]] - Święto Dzbanu, zlot joginów i ascetów odbywany co 3 lata w Indii | ||
Linia 248: | Linia 290: | ||
*[[Kunti]] – matka pięciu braci Pandawa znanych z eposu [[Mahabharata]] | *[[Kunti]] – matka pięciu braci Pandawa znanych z eposu [[Mahabharata]] | ||
*[[Kurukszetra]] - równina w okolicy Delhi, miejsce bitwy Kryszny i Ardźuny z Kaurawami; miejsce powstania Bhagawad Gity | *[[Kurukszetra]] - równina w okolicy Delhi, miejsce bitwy Kryszny i Ardźuny z Kaurawami; miejsce powstania Bhagawad Gity | ||
*[[kutrub]] - arab. [[ghul]] rodzaju męskiego lub ludożerca | |||
*[[Kutub]] - w sufizmie mistrz mistrzów, najwyższy mistrz duchowy swoich czasów | |||
===L=== | ===L=== | ||
* [[laja]] - laya, stan rozpuszczenia, roztopienia, wchłonięcia, charakterystyczny dla zjednoczenia z Brahmanem Absolutem | |||
* [[Laja Joga]] – medytacyjna szkoła jogi oparta na pracy z ćakramami i mocy Kundalini | * [[Laja Joga]] – medytacyjna szkoła jogi oparta na pracy z ćakramami i mocy Kundalini | ||
* [[Lakszman]] – brat króla [[Rama]] | * [[Lakszman]] – brat króla [[Rama]] | ||
* [[Lalla]] (sanskr. ''Lalāsa'') – śiwaicka mistrzyni Laja Jogi z XIV wieku | * [[Lalla]] (sanskr. ''Lalāsa'') – śiwaicka mistrzyni Laja Jogi z XIV wieku | ||
* [[Lemuria]] - wspominana historycznie w Ramajanie kraina demonów, dawna Wielka Lanka na Oceanie Indyjskim | * [[Lemuria]] - wspominana historycznie w Ramajanie kraina demonów, dawna Wielka Lanka na Oceanie Indyjskim | ||
* [[ | * [[Lewiatan]] - wężowy demon wodny, potwór z głębi mórz i oceanów, demon kabalistów i judaistów | ||
* [[linga]] – śiwaicki symbol Boga-Absolutu, znak prapoczątku stworzenia; linga-śarira to ciało lustrzane, eteryczne | |||
* [[lotos]] - kwiat lotosu oraz ośrodek świadomości duchowej, ćakram | |||
* [[Lucyfer]] - upadły anioł światłości, który stał się demonem udającym oświecenie, demon fałszywego oświecenia | |||
===M=== | ===M=== | ||
*[[mag]] - kapłan szamańskich religii, w tym zaratusztrianizmu czy polinezyjskiej Huny | |||
*[[magia]] - najwyższy poziom praktycznej realizacji ezoteryzmu, okultyzmu, hermertyzmu i boskiej religii | *[[magia]] - najwyższy poziom praktycznej realizacji ezoteryzmu, okultyzmu, hermertyzmu i boskiej religii | ||
*[[Mahabharata]] – epopeja opisująca dawne dzieje narodu indyjskiego | *[[Mahabharata]] – epopeja opisująca dawne dzieje narodu indyjskiego | ||
*[[maha juga]] – czterowiecze, epoka trwająca 4 miliony 320 tysięcy lat | *[[maha juga]] – czterowiecze, epoka trwająca 4 miliony 320 tysięcy lat | ||
*[[Mahabalipuram]] - święte miasto w Indii w stanie Tamil Nadu znane z kompleksu starożytnych świątyń Boga Śiwa | *[[Mahabalipuram]] - święte miasto w Indii w stanie Tamil Nadu znane z kompleksu starożytnych świątyń Boga Śiwa | ||
*[[mahamantra]] - maha mantram, wielka mantra, wielka recytacja, wielki dźwięk, wielkie słowo | |||
*[[mahasamadhi]] - świadome odejście jogina czyli duszy zaawansowanej | |||
*[[mahatma]] – wielka dusza, tytuł wzniosłego mistrza duchowej hierarchii | *[[mahatma]] – wielka dusza, tytuł wzniosłego mistrza duchowej hierarchii | ||
*[[maja (religia)|maja]] – iluzja, złuda, zaćmienie | *[[maja (religia)|maja]] – iluzja, złuda, zaćmienie | ||
*[[Majapur]] - święte miasto w Indii gdzie ma siedzibę ruch krysznaitów | *[[Majapur]] - święte miasto w Indii gdzie ma siedzibę ruch krysznaitów | ||
Linia 274: | Linia 319: | ||
*[[mantra]] – słowo, wibracja, dźwięk; ochrona umysłu; fraza modlitewna | *[[mantra]] – słowo, wibracja, dźwięk; ochrona umysłu; fraza modlitewna | ||
*[[manipura]] - Trzeci ośrodek energii w okolicy splotu słonecznego; Lotos o dziesięciu płatkach | *[[manipura]] - Trzeci ośrodek energii w okolicy splotu słonecznego; Lotos o dziesięciu płatkach | ||
*[[manusmryti]] – traktat wieszcza [[Manu]], księga braminów | *[[manusmryti]] – traktat wieszcza [[Manu]], księga braminów | ||
*[[manwantara]] – cykl czasu dłuższy niż [[juga]], krótszy niż [[kalpa]] | *[[manwantara]] – cykl czasu dłuższy niż [[juga]], krótszy niż [[kalpa]] | ||
*[[Mara (religie Wschodu)|Mara]], [[Marya]] – iluzja, koszmar, Zły Duch | *[[Mara (religie Wschodu)|Mara]], [[Marya]] – iluzja, koszmar, Zły Duch | ||
*[[Marga]] - Mistyczna Droga, Duchowa Ścieżka | *[[Marga]] - Mistyczna Droga, Duchowa Ścieżka | ||
*[[ | *[[marid]] - rodzaj demona o olbrzymiej posturze znanego w mitach arabskich i sufickich | ||
*[[marman]] - punkt lub obszar do akupresury w metodach ajurwedy, wrażliwy punkt na ciele | |||
*[[Mathura]] - święte miasto znane jako miejsce narodzin Awatara Kryszna | *[[Mathura]] - święte miasto znane jako miejsce narodzin Awatara Kryszna | ||
*[[Matsja]] – ryba, imię jednej z awatar, wcieleń Boga [[Wisznu]]; także [[asana]], pozycja w jodze | *[[Matsja]] – ryba, imię jednej z awatar, wcieleń Boga [[Wisznu]]; także [[asana]], pozycja w jodze | ||
*[[medium]] - osoba kontaktująca się z duchami w sposób paranormalny | *[[medium]] - osoba kontaktująca się z duchami w sposób paranormalny | ||
*[[Medjugorie]] - miejsce kontrowersyjnego objawienia maryjnego z lat 80-tych XX wieku w dawnej Jugosławii | *[[Medjugorie]] - miejsce kontrowersyjnego objawienia maryjnego z lat 80-tych XX wieku w dawnej Jugosławii | ||
*[[ | *[[Medytacja Transmisyjna]] - jogiczna praktyka Lajów polegająca na przekazywaniu Światła Bożego potrzebującym | ||
*[[ | *[[Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny]] - współczesna międzynarodowa amerykańska organizacja krysznaitów | ||
*[[mitologia indyjska]] – lista wedyjskich i hinduistycznych Bogów oraz Bogiń | *[[mitologia indyjska]] – lista wedyjskich i hinduistycznych Bogów oraz Bogiń | ||
*[[mistyka]] - ezoteryczna dziedzina wiedzy o bezpośredniej łączności człowieka z bóstwem | *[[mistyka]] - ezoteryczna dziedzina wiedzy o bezpośredniej łączności człowieka z bóstwem | ||
*[[misy tybetańskie]] - rodzaj instrumentu muzycznego do terapii dźwiękiem w ajurwedzie | *[[misy tybetańskie]] - rodzaj instrumentu muzycznego do terapii dźwiękiem w ajurwedzie | ||
*[[mithuna]] - tworzenie par miłosnych męsko-damskich, bliźniacze płomienie | |||
*[[moksza (hinduizm)|moksza]] – wyzwolenie, ekstaza; skupienie mądrości; czwarty etap praktyki [[tantra|tantry]] | *[[moksza (hinduizm)|moksza]] – wyzwolenie, ekstaza; skupienie mądrości; czwarty etap praktyki [[tantra|tantry]] | ||
*[[Moria]] lub [[Moria|Morya]] - Ojciec Mistrzów Duchowych (Ryszich); znany jako Mistrz [[Himalaya]] lub [[Hermes]] | *[[Moria]] lub [[Moria|Morya]] - Ojciec Mistrzów Duchowych (Ryszich); znany jako Mistrz [[Himalaya]] lub [[Hermes]] | ||
*[[mudra]] – pieczęć, pozycja i gest; zaawansowana praktyka [[joga|jogi]] lub tantry | *[[mudra]] – pieczęć, pozycja i gest; zaawansowana praktyka [[joga|jogi]] lub tantry | ||
*[[Muhurta]] | *[[Muhurta]] - wedyjska godzina, 48 minut, jedna trzydziesta doby; miara czasu praktyki w jodze | ||
*[[muladhara]] - lotos podstawy o czterech płatkach | *[[muladhara]] - lotos podstawy o czterech płatkach | ||
*[[mumukszu]] – tęsknota za Bogiem, pragnienie połączenia z Najwyższym | *[[mumukszu]] – tęsknota za Bogiem, pragnienie połączenia z Najwyższym | ||
*[[murti]] - wizerunek niebiańskiej istoty lub oświeconego mistrza duchowego | |||
===N=== | ===N=== | ||
*[[nabhi]] - pępek, czesto w jodze kojarzony z lotosem [[manipura]] lub [[bindu wisarga]] | |||
*[[nadi]] – strumień, subtelny przewód dla energii duchowej; w jodze uczy się o 14 nadi podstawowych | *[[nadi]] – strumień, subtelny przewód dla energii duchowej; w jodze uczy się o 14 nadi podstawowych | ||
*[[nada]] – Boski Głos wewnątrz, wibracja Wszechświata, "dźwięk" ciszy, wibracja Najwyższych, Bezforemnych Niebios | *[[nada]] – Boski Głos wewnątrz, wibracja Wszechświata, "dźwięk" ciszy, wibracja Najwyższych, Bezforemnych Niebios | ||
*[[ | *[[Nada Joga]] - zbiór metod praktyki słuchania dźwięków wewnętrznych zwanych nadą, joga pomocnicza | ||
*[[ | *[[nakszatra]] - w indyjskiej astrologii stacja księżycowa lub dom Księżyca | ||
*[[ | *[[Nakszibandijja]] lub Naqszbandi - suficka tarika, tradycja mistyczna w formie organizacji zakonnej | ||
*[[Namaskar]] - hinduskie pozdrowienie: bądź pochwalony, także hołd z pokłonem jako [[Padnamaskar]] | |||
*[[natjaśastra]] – klasyczny traktat o indyjskim tańcu duchowym | *[[natjaśastra]] – klasyczny traktat o indyjskim tańcu duchowym | ||
*[[nawiedzenie]] - stan bycia pod wpływem szkodliwego ducha lub demona | *[[nawiedzenie]] - stan bycia pod wpływem szkodliwego ducha lub demona | ||
*[[Nashik]] - święte miasto kultury duchowej ramaitów w Indii | *[[Nashik]] - święte miasto kultury duchowej ramaitów w Indii | ||
*[[Natha]] - adept Hathajogi, inicjowany uczeń szkoły Hatha Jogi, w linii Natha Sampradaya | |||
*[[neohinduizm]] - ruch odrodzenia starej duchowości hinduistycznej | *[[neohinduizm]] - ruch odrodzenia starej duchowości hinduistycznej | ||
*[[New Age]] - ruch na rzecz złotego wieku, lepszego życia i postępu | *[[New Age]] - ruch na rzecz złotego wieku, lepszego życia i postępu | ||
*[[ney]] - rodzaj instrumentu muzycznego używanego na środkowym wschodzie, także przez sufich | |||
*[[nidra]] – jogiczny stan świadomości, sen jogiczny bez zjawisk sennych | *[[nidra]] – jogiczny stan świadomości, sen jogiczny bez zjawisk sennych | ||
*[[Nijama]] - reguły czystości w tradycyjnej jodze, wskazania dla życia duchowego, nadetyka, nadmoralność | |||
*[[numerologia]] - wiedza o liczbach i ich interpretacji; wiedza z daty urodzenia, wartości imion i nazw | *[[numerologia]] - wiedza o liczbach i ich interpretacji; wiedza z daty urodzenia, wartości imion i nazw | ||
===O=== | ===O=== | ||
*[[odźas]] - także odżas, siła, siła życiowa, witalność, najwyższa forma energii w ciele ludzkim | |||
*[[okultyzm]] - wiedza tajemna, tajemnica, sekretność; ezoteryka; mistyka | *[[okultyzm]] - wiedza tajemna, tajemnica, sekretność; ezoteryka; mistyka | ||
*[[ | *[[Om]] – Om-kara, święte słowo mocy rozpoczynające praktykę [[mantra|mantramów]], inaczej [[pranawa]] | ||
*[[opętanie]] - owładnięcie człowieka lub zwierzęcia przez demona, złego ducha czyli asura | *[[opętanie]] - owładnięcie człowieka lub zwierzęcia przez demona, złego ducha czyli asura | ||
*[[oświecenie (religie Wschodu)|oświecenie]] – podstawowy duchowy cel adeptów jogi i tantry, po którym zaczyna się prawdziwa praktyka | *[[oświecenie (religie Wschodu)|oświecenie]] – podstawowy duchowy cel adeptów jogi i tantry, po którym zaczyna się prawdziwa praktyka | ||
Linia 318: | Linia 371: | ||
*[[orgazm]] - w mistyce Wschodu stan seksualnego spełnienia i błoga ekstaza świętego seksu | *[[orgazm]] - w mistyce Wschodu stan seksualnego spełnienia i błoga ekstaza świętego seksu | ||
*[[orgon]] - podstawowa energia kosmiczna w odkryciach Wilhelma Reicha | *[[orgon]] - podstawowa energia kosmiczna w odkryciach Wilhelma Reicha | ||
*[[oświecenie]] - bodhi, kenśo, satori, sanmai, samadhi, stan wewnętrznej jasności i przytomności | |||
===P=== | ===P=== | ||
*[[Padanamaskara]] - dotknięcie stóp guru lub świętego | *[[Padanamaskara]] - dotknięcie stóp guru lub świętego | ||
*[[pandawowie]] – pięciu bohaterów eposu [[Mahabharata]], symbol zwycięstwa zła nad dobrem | *[[pandawowie]] – pięciu bohaterów eposu [[Mahabharata]], symbol zwycięstwa zła nad dobrem | ||
*[[paramahansa]] - wedyjski tytuł dharmiczny, stosowany wobec wysoce zrealizowanych mistrzów (guru) | |||
*[[paramatma]] – wyższa jaźń, wyższa dusza, nadjaźń lub naddusza, dusza wszechrzeczy, jaźń wszystkich istot | *[[paramatma]] – wyższa jaźń, wyższa dusza, nadjaźń lub naddusza, dusza wszechrzeczy, jaźń wszystkich istot | ||
*[[parias]] – członek społeczności pozakastowej; najemnik, parobek, niewolnik | *[[parias]] – członek społeczności pozakastowej; najemnik, parobek, niewolnik | ||
*[[pingala]] - energia słoneczna, prawe nozdrze, prawy kanał czy przewód energii | |||
*[[Pir]] - starszy mistrz, tytuł duchowy w tradycjach sufickich oraz w zakonach nathów | |||
*[[piśaća]] - diabeł, upiór, zły, czort czyli najbardziej zezłośliwiona istota w materii mroku | *[[piśaća]] - diabeł, upiór, zły, czort czyli najbardziej zezłośliwiona istota w materii mroku | ||
*[[Plejadanie]] - wspominani w ezoteryce mieszkańcy planet z gromady Plejad, niepoprawnie znani jako Plejadianie, Plejaranie | *[[Plejadanie]] - wspominani w ezoteryce mieszkańcy planet z gromady Plejad, niepoprawnie znani jako Plejadianie, Plejaranie | ||
Linia 332: | Linia 387: | ||
*[[Plejaranie]] - właściwie [[Plejadanie]], hipotetyczni mieszkańcy Plejad | *[[Plejaranie]] - właściwie [[Plejadanie]], hipotetyczni mieszkańcy Plejad | ||
*[[Patańdźali]] – Patańdźali, indyjski [[Ryszi]], autor traktatu [[Jogasutry]] | *[[Patańdźali]] – Patańdźali, indyjski [[Ryszi]], autor traktatu [[Jogasutry]] | ||
*[[pradżnia]] (prajńa) – prawiedza, mądrość, wszechwiedza, pierwotna zdolność zrozumienia | *[[pradżnia]] (prajńa) – prawiedza, mądrość, wszechwiedza, pierwotna zdolność zrozumienia | ||
*[[pramana]] - miary poznawcze w klasycznej jodze indyjskiej | |||
*[[prana]] – siła, energia witalna, moc życia i oddechu, energia słoneczna | *[[prana]] – siła, energia witalna, moc życia i oddechu, energia słoneczna | ||
*[[pranajama]] - czwarta grupa ćwiczeń w klasycznej jodze, metody oddechowej kontroli energii życiowej | |||
*[[pranawa]] - pranava, wibracja AUM, Om, starożytny pierwotny dźwięk, wibracja Boga | *[[pranawa]] - pranava, wibracja AUM, Om, starożytny pierwotny dźwięk, wibracja Boga | ||
*[[prasadam]] – wegetariański pokarm ofiarowany w czasie pudźy do spożycia, komunia | |||
*[[pratjaja]] – odczuwanie, odbiorczość, intuicyjna percepcja, czujność | *[[pratjaja]] – odczuwanie, odbiorczość, intuicyjna percepcja, czujność | ||
*[[prema]] – duchowy dar Bożej Miłości, najwyższa i najczystsza postać Miłości | *[[prema]] – duchowy dar Bożej Miłości, najwyższa i najczystsza postać Miłości | ||
*[[pudźa]] – msza, nabożeństwo, rytuał religijny, ceremonia | *[[pudźa]] – msza, nabożeństwo, rytuał religijny, ceremonia | ||
*[[Purany]] – rodzaj świętych pism indyjskich | *[[Purany]] – rodzaj świętych pism indyjskich | ||
*[[Puri]] – miasto w Indii, jedna z czterech siedzib [[ | *[[Puri]] – miasto w Indii, jedna z czterech siedzib [[Adi Śankara]] aćarja hinduizmu | ||
*[[purnima]] - pełnia Księżyca, dzień dochodzenia Księżyca do pełni, doba do pełni | |||
*[[Purusza]] - dusza, jaźń, czysta istota, wnętrze, mieszkaniec wnętrza, człowiek | *[[Purusza]] - dusza, jaźń, czysta istota, wnętrze, mieszkaniec wnętrza, człowiek | ||
*[[Puszkar]] - miasto w Indii koło Ajmer słynne z głównej świątyni Boga Stwórcy, Brahma | *[[Puszkar]] - miasto w Indii koło Ajmer słynne z głównej świątyni Boga Stwórcy, Brahma | ||
*[[Puttaparthi]] - miejscowość w południowych Indiach, główna siedziba awatara Śri Sathya Sai Baba | *[[Puttaparthi]] - miejscowość w południowych Indiach, główna siedziba awatara Śri Sathya Sai Baba | ||
Linia 353: | Linia 408: | ||
===R=== | ===R=== | ||
*[[ | *[[Radża Joga]] - starożytna droga duchowego rozwoju, ścieżka królewska, sztuka królewska, synteza jogi | ||
*[[radźas]] – druga z trzech [[guny|gun]], pasja, ambicja, namiętność | *[[radźas]] – druga z trzech [[guny|gun]], pasja, ambicja, namiętność | ||
*[[raga]] – przywiązanie lub rodzaj muzyki indyjskiej | *[[raga]] – przywiązanie lub rodzaj muzyki indyjskiej | ||
*[[rakszas]] - rodzaj bardziej złośliwego i podłego demona jaszczurowego, asura | *[[rakszas]] - rodzaj bardziej złośliwego i podłego demona jaszczurowego, asura | ||
*[[Ramajana]] – epos opisujący dzieje króla [[Rama]] i zwycięstwo dobra nad złem | *[[Ramajana]] – epos opisujący dzieje króla [[Rama]] i zwycięstwo dobra nad złem | ||
*[[rasa (hinduizm)|rasa]] – smak; w wisznuizmizmie rodzaj związku | *[[rasa (hinduizm)|rasa]] – smak; w wisznuizmizmie rodzaj związku | ||
*[[ratha]] - architektoniczna forma śwątyń budowanyc na kształt starożytnych rydwanów | *[[ratha]] - architektoniczna forma śwątyń budowanyc na kształt starożytnych rydwanów | ||
*[[Ratha Jatra]] – wisznuickie Święto Rydwanu | *[[Ratha Jatra]] – wisznuickie Święto Rydwanu | ||
*[[Rawana]] - demon, który porwał [[Sita|Sitę]] i został zabity przez [[Rama|Ramę]] | *[[Rawana]] - demon, który porwał [[Sita|Sitę]] i został zabity przez [[Rama|Ramę]] | ||
*[[reiki]] - japoński system medycyny tradycyjnej bazujący na przykładaniu rąk i bioenergoterapii oraz akupresurze | |||
*[[reinkarnacja]] – ponowne wcielanie żyjącej duszy (jaźni), atmana | *[[reinkarnacja]] – ponowne wcielanie żyjącej duszy (jaźni), atmana | ||
*[[Reptilianie]] - rasa istot gadzich, jaszczurów z Oriona próbująca skolonizować ziemię i zniewolić ludzkość | *[[Reptilianie]] - rasa istot gadzich, jaszczurów z Oriona próbująca skolonizować ziemię i zniewolić ludzkość | ||
*[[ | *[[Rinpocze]] - pisane też Rinpoche to po tybetańsku Guru, mistrz duchowy | ||
*[[Rok 2012]] - teorie na temat końca świata, zagłady i katastrofizmu w ezoteryce | |||
*[[Roszi]] - Roshi, w języku japońskim mistrz oświeconyc, straszy mistrz, mistrz mądrości, ryszi | |||
*[[Rudraksza]] - mala, różaniec służący do recytowania modlitw i formuł magicznych, mantramów | *[[Rudraksza]] - mala, różaniec służący do recytowania modlitw i formuł magicznych, mantramów | ||
*[[runy]] - pierwotne pismo magiczne Skandynawii, Celtów, Germanów, a nawet Ormian, dane przez Odyna | *[[runy]] - pierwotne pismo magiczne Skandynawii, Celtów, Germanów, a nawet Ormian, dane przez Odyna | ||
*[[Rygweda]] – jedna z Wed – Świętych Ksiąg Starożytnej Indii | *[[Rygweda]] – jedna z Wed – Świętych Ksiąg Starożytnej Indii | ||
*[[ryta]] – prawo i porządek boski we wszechświecie, zasada ładu i harmonii | *[[ryta]] – prawo i porządek boski we wszechświecie, zasada ładu i harmonii | ||
Linia 378: | Linia 432: | ||
*[[sadhana]] – dyscyplina praktyki duchowej, która prowadzi do realizacji | *[[sadhana]] – dyscyplina praktyki duchowej, która prowadzi do realizacji | ||
*[[sadhu]] – święty asceta, mistyk | *[[sadhu]] – święty asceta, mistyk | ||
*[[Sahadźa Joga]] - ang. Sahaja Yoga, joga naturalnego zrodzenia się wewnętrznej istoty | |||
*[[sahasrara]] - Siódmy ośrodek energii; [[lotos]] korony o tysiącu płatków ponad głową | *[[sahasrara]] - Siódmy ośrodek energii; [[lotos]] korony o tysiącu płatków ponad głową | ||
*[[samadhi]] – ekstaza, stan świadomości w którym ustaje myślenie, zjednoczenie | *[[samadhi]] – ekstaza, stan świadomości w którym ustaje myślenie, zjednoczenie | ||
*[[sampradaja]] – stowarzyszenie, zrzeszenie, zbór, zgromadzenie, braterska wspólnota joginów | *[[sampradaja]] – stowarzyszenie, zrzeszenie, zbór, zgromadzenie, braterska wspólnota joginów | ||
*[[samourzeczywistnienie]] – w jodze niższy stopień duchowego oświecenia | *[[samourzeczywistnienie]] – w jodze niższy stopień duchowego oświecenia | ||
*[[samospalenie]] - zjawisko polegające na samozapłonie ludzkiego ciała z przyczyn wewnętrznych | |||
*[[samana]] - jeden z pięciu rodzajów energii życiowej stworzeń, także rodzaj oddychania | |||
*[[Samaweda]] – święta księga ekstatycznych pieśni, trzecia [[Wedy|Weda]] | *[[Samaweda]] – święta księga ekstatycznych pieśni, trzecia [[Wedy|Weda]] | ||
*[[Samsara]], [[sansara]] – cierpienie, kołowrót narodzin i śmierci | *[[Samsara]], [[sansara]] – cierpienie, kołowrót narodzin i śmierci | ||
*[[ | *[[Samyama]] - Samjama to zjednoczna moc dharan, dhyan i samdhi | ||
*[[sangha]] – wspólnota, bractwo, zbór; grupa praktykujących jogę regularnie | *[[sangha]] – wspólnota, bractwo, zbór; grupa praktykujących jogę regularnie | ||
*[[sankhja]] – klasyczna filozofia indyjska mająca podstawy w traktacie [[Bhagawad Gita]] | *[[sankhja]] – klasyczna filozofia indyjska mająca podstawy w traktacie [[Bhagawad Gita]] | ||
*[[sannjasa]] – wyrzeczenie, najwyższy inicjacyjny stopień ucznia w jodze i tantrze, faza życia; życie mnicha lub mniszki, | |||
*[[sannjasin]] - wyrzeczeniec, eremita, pustelnik, mnich lub mniszka w odosobnieniu | |||
*[[sanskryt]] – starożytny alfabet indoeuropejski | *[[sanskryt]] – starożytny alfabet indoeuropejski | ||
*[[saptasindhawa]] – siedem świętych rzek w tradycji indyjskiej | *[[saptasindhawa]] – siedem świętych rzek w tradycji indyjskiej | ||
*[[Saraswati (rzeka)]] - jedna z siedmiu świętych rzek matek płynąca z Himalajów poprzez Zachodnie Indii | *[[Saraswati (rzeka)]] - jedna z siedmiu świętych rzek matek płynąca z Himalajów poprzez Zachodnie Indii | ||
*[[Sati]] – Bogini, pierwsza małżonka Boga Śiwa i córka Dakszy; [[Sati (ceremonia)|ceremonia pogrzebowa]] | *[[Sati]] – Bogini, pierwsza małżonka Boga Śiwa i córka Dakszy; [[Sati (ceremonia)|ceremonia pogrzebowa]] | ||
*[[satja juga]] – epoka prawdy, złoty wiek, pierwsza część czterowiecza | *[[satja juga]] – epoka prawdy, złoty wiek, pierwsza część czterowiecza | ||
*[[sattwa]] – najszlachetniejsza z trzech gun, określająca równowagę wewnętrzną, prawość, zgodność i spokój ducha | *[[sattwa]] – najszlachetniejsza z trzech gun, określająca równowagę wewnętrzną, prawość, zgodność i spokój ducha | ||
*[[sektofobia]] - zaburzenie psychiczne w postaci poczucia zagrożenia przez sekty | *[[sektofobia]] - zaburzenie psychiczne w postaci poczucia zagrożenia przez sekty | ||
*[[sennik]] - podręcznik interpretacji snów; opis symboliki i znaczenia snów | *[[sennik]] - podręcznik interpretacji snów; opis symboliki i znaczenia snów | ||
*[[seremetyzm]] - brak kompetencji w zakresie ezoteryki | *[[seremetyzm]] - brak kompetencji w zakresie ezoteryki | ||
*[[sewa]] - sanskryckie seva, służba, praca duchowa, oddanie, ofiara | |||
*[[sewaka]] - służebnik, ofiarnik, osoba poświęcona służbie Bogu, Guru i Aszaramowi; Bhakta | |||
*[[Shirdi]] - święte miasto znane z wielkiej świątyni awatara Boga Śiwa, Bhagawana Śri Sainatha (Shirdi Sai Baba) | *[[Shirdi]] - święte miasto znane z wielkiej świątyni awatara Boga Śiwa, Bhagawana Śri Sainatha (Shirdi Sai Baba) | ||
*[[siddha]] – cudotwórca, doskonały, rodzaj półboskich istot | *[[siddha]] – cudotwórca, doskonały, spełniony, rodzaj półboskich istot | ||
*[[siddhi]] – charyzmatyczna moc duchowa, owoc duchowej realizacji; często dar duchowy, oznaka uświęcenia | *[[siddhanta]] - zbiór śiwaickich nauk jogi pozostawionych przez siddhów | ||
*[[Siddha joga]] - ogół metod jogicznych praktykowanych przez rasę siddhów | |||
*[[siddhi]] – charyzmatyczna moc duchowa, owoc duchowej realizacji; często dar duchowy, oznaka uświęcenia | |||
*[[siddhowie]] - w naukach jogi tantrycznej jest to wyższa klasa boskich istot używających cudownych mocy siddhi | |||
*[[siedem matek]] – idea pochodzenia ludzkości od siedmiu Matek-Bogiń; Plejady | *[[siedem matek]] – idea pochodzenia ludzkości od siedmiu Matek-Bogiń; Plejady | ||
*[[ | *[[sila]] - arab. rodzaj demonicznej istoty, dżinna płci żeńskiej | ||
*[[silsila]] - łańcuch duchowego przekazu z mistrza na ucznia, sukcesja zakonów sufickich | |||
*[[sitar]] - indyjski i perski instrument muzyczny | *[[sitar]] - indyjski i perski instrument muzyczny | ||
*[[soma]] – święty napój mający na celu pojednanie z bóstwami niebios | *[[soma]] – święty napój mający na celu pojednanie z bóstwami niebios | ||
*[[Styks]] - główna z pięciu rzek mitycznej krainy Hades przez którą dusze przeprawiają się do Zaświatów | |||
*[[Subhadra]] – siostra awatara Kryszny | *[[Subhadra]] – siostra awatara Kryszny | ||
*[[Sufi]] - święty, czysty, mądry; mistyk | *[[Sufi]] - święty, czysty, mądry; mistyk | ||
*[[Sufizm]] - mistyczny nurt filozoficzny | *[[Sufizm]] - mistyczny nurt filozoficzny | ||
*[[ | *[[suszumna]] - centralny przewód, kanał czy meridian energii w ciele człowieka, związany z kręgosłupem, tyb. Tummo | ||
*[[sutra]] – zwięzły aforyzm służący jako środek do zapamiętania świętych nauk | *[[sutra]] – zwięzły aforyzm służący jako środek do zapamiętania świętych nauk | ||
*[[swami]] – Święty, Czcigodny, Dostojny; tytuł świętej osoby; Ojciec Święty | *[[swami]] – Święty, Czcigodny, Dostojny; tytuł świętej osoby; Ojciec Święty | ||
Linia 416: | Linia 479: | ||
*[[swastyka]] – wedyjski symbol pomyślności i powodzenia w formie indyjskiego krzyża | *[[swastyka]] – wedyjski symbol pomyślności i powodzenia w formie indyjskiego krzyża | ||
*[[system kastowy]] – naturalny system podziału ról społecznych w kulturze wedyjskiej | *[[system kastowy]] – naturalny system podziału ról społecznych w kulturze wedyjskiej | ||
===Sz=== | ===Sz=== | ||
*[[Szachy]] - Królewska gra indyjskiego pochodzenia mająca wiele wariantów | *[[Szachy]] - Królewska gra indyjskiego pochodzenia mająca wiele wariantów | ||
*[[Szadanga Joga]] - sześcioczłonowa joga opisana w Maitrajanija-Upaniszadzie | |||
*[[Szajtan]] - arab. zły duch, przywódca złych dżinnów, hebr. satan, szatan | |||
*[[Szatan]] - przywódca demonów lub rodzaj złego ducha wspominanny w Biblii | |||
*[[szaman]] - mistyk, mag, kapłan i czarodziej pełniący rolę przywódcy duchowego dawnych społeczności | |||
*[[szambala]] - shambala, śambhala, mityczna kraina świetlistych wojowników strzegących Ziemię przed inwazją zła | |||
*[[Szastra]] - zobacz [[śastra]] | *[[Szastra]] - zobacz [[śastra]] | ||
*[[ | *[[szatćakrabheda]] - szat ćakra bheda/na, przeciąganie sześciu ośrodków, praca z sześcioma ćakrami ciała | ||
*[[szatkarman]] - poszóstne uzdatnienie; sześć ćwiczeń oczyszczających z Hatha Jogi | |||
*[[szatkasampatti]] - składający się z sześciu (szatka) osiągnięć czy udoskonaleń (sampatti) | |||
===Ś=== | ===Ś=== | ||
*[[ | *[[śabda]] - dźwięk, wibracja, dźwięk mowy, pieśni, szeptu, odgłosy przyrody, dźwięki wewnętrzne | ||
*[[śakti]] – moc i potęga boskiej natury, żeński aspekt Boga, Boskość; także siła czy energia udzielająca wszelkich charyzmatów, duchowych darów (siddhi). | *[[śakti]] – moc i potęga boskiej natury, żeński aspekt Boga, Boskość; także siła czy energia udzielająca wszelkich charyzmatów, duchowych darów (siddhi). | ||
*[[śaktyzm]] – kult Bogini i żeńskiej mocy w hinduizmie, podstawa [[tantra|tantry]] | *[[śaktyzm]] – kult Bogini i żeńskiej mocy w hinduizmie, podstawa [[tantra|tantry]] | ||
*[[Śankara]] – reformator hinduizmu | *[[Śankara]] – reformator hinduizmu | ||
*[[śastra]] - starożytny indyjski traktat poruszający tematy filozoficzno-religijne | *[[śastra]] - starożytny indyjski traktat poruszający tematy filozoficzno-religijne | ||
*[[Śikhara]] – typ północnoindyjskiej świątyni | *[[Śikhara]] – typ północnoindyjskiej świątyni | ||
*[[Śiwa]] – Najświętsze Imię; Łaska, Przychylność, Trzecia Osoba Stwórcy niszcząca grzech, cierpienie, błędy i zło | *[[Śiwa]] – Najświętsze Imię; Łaska, Przychylność, Trzecia Osoba Stwórcy niszcząca grzech, cierpienie, błędy i zło | ||
*[[śiwaizm]] - indyjski i nepalski kult Boga Śiva w hinduizmie | *[[śiwaizm]] - indyjski i nepalski kult Boga Śiva w hinduizmie | ||
*[[śiwaizm kaszmirski]] - jedna z sześciu głównych znanych szkół ezoteryczno-duchowych śiwaizmu | *[[śiwaizm kaszmirski]] - jedna z sześciu głównych znanych szkół ezoteryczno-duchowych śiwaizmu | ||
*[[Śiwa Purana]] - Śiwapurana, jeden z najważniejszych traktatów o rozwoju duchowym oraz wcieleniach Boga na ziemi | |||
*[[Śiwasamhita]] - traktat Śiwa Boga zawierający wskazówki dla rozwoju duchowego ludzkości | |||
*[[śrawaka]] – uczeń słuchający nauk [[guru]] na własne uszy | *[[śrawaka]] – uczeń słuchający nauk [[guru]] na własne uszy | ||
*[[Śri jantra]] - wzorzec świętej geometrii przywołujący energię ezoterycznej bogini Śri Lalita Tripurasundari | *[[Śri jantra]] - wzorzec świętej geometrii przywołujący energię ezoterycznej bogini Śri Lalita Tripurasundari | ||
*[[święta krowa]] – o indyjskim szacunku do matki krowy | *[[święta krowa]] – o indyjskim szacunku do matki krowy | ||
Linia 442: | Linia 511: | ||
===T=== | ===T=== | ||
*[[tabli]] - hinduski instrument muzyczny (bębenek) | *[[tabli]] - hinduski instrument muzyczny (bębenek) | ||
*[[tamas]] – trzecia z trzech [[guna|gun]]; ciemność, zaślepienie, niewiedza | *[[taixi]] - chiń. oddychanie embrionalne, taoistyczna praktyka oddychania jak embrion w łonie matki | ||
*[[tala]] - stan ciemności, samozasłonięcia, samowypaczenie, stany i światy demoniczne, sfery piekielne | |||
*[[taluka]] - obszar podniebienia lub górnej części szyi, także ćakra siddhów w tym obszarze | |||
*[[tamas]] – trzecia z trzech [[guna|gun]]; ciemność, zaślepienie, niewiedza, bezwład | |||
*[[tandawa]] - boski taniec Pana Śiwa | *[[tandawa]] - boski taniec Pana Śiwa | ||
*[[tanpura]] - tambura, tamboora, zwykle czterostrunowy śiwaicki instrument muzyczny, służący uzdrawianiu | *[[tanpura]] - tambura, tamboora, zwykle czterostrunowy śiwaicki instrument muzyczny, służący uzdrawianiu | ||
*[[tantra]] - tkanina, spoistość, kontinuum, kultywowanie boskiej energii i Mocy, Śaktyzm | |||
*[[Tantra Joga]] - ogół praktyk tantrycznych, synonim Kundalini Jogi | |||
*[[tantryzm]] ([[śaktyzm]]) – religijna filozofia i kultura, siła seksualna łącząca pierwiastek żeński i męski | *[[tantryzm]] ([[śaktyzm]]) – religijna filozofia i kultura, siła seksualna łącząca pierwiastek żeński i męski | ||
*[[ | *[[taoizm]] - tradycyjna chińska droga bóstw nieba, chińskie shinto, odpowiednik jogi i tantry | ||
*[[tapas]] - żar, gorąco, asceza, umartwianie, żarliwość w ascezie mistyczno-ascetycznej | |||
*[[tarot]] - w kabale wróżebna czy dywinacyjna talia kart na których są znaki alfabetu hebrajskiego lub ich symboliczne obrazy | |||
*[[tat]] - to, tym, owo, wedyjskie określenie nieskończonego absolutu | |||
*[[tattwa]] – prawda, prawdziwa istota, podstawowa zasada, prawdziwy byt | *[[tattwa]] – prawda, prawdziwa istota, podstawowa zasada, prawdziwy byt | ||
*[[tedźas]] - blask, żar, światło promienne wokół głowy jogina, aureola, ognisty duch | |||
*[[Tengri]] - główne bóstwo nieba szamańskich kultur plemion ałtajskich, ludów tureckich, mongolskich i tunguskich oraz Hunów | |||
*[[tengrianizm]] - tengryzm, tengriaństwo, szamańska religia ludów ałtajskich, tureckich, mongolskich i tunguskich, szamanizm, huna, hunowie | |||
*[[telepatia]] - odczuwanie na odległość; komunikacja pomiędzy umysłami | *[[telepatia]] - odczuwanie na odległość; komunikacja pomiędzy umysłami | ||
*[[tilaka]] (bindi) – kropka z pasty sandałowej malowana na czole hinduskich kobiet lub znak malowany na ciele typowy dla danej sampradaji | *[[tilaka]] (bindi) – kropka z pasty sandałowej malowana na czole hinduskich kobiet lub znak malowany na ciele typowy dla danej sampradaji | ||
*[[Tiruvannamalai]] - święte miasto śiwaitów w Indii u stóp góry Arunachala, celu pielgrzymujących joginów | *[[Tiruvannamalai]] - święte miasto śiwaitów w Indii u stóp góry Arunachala, celu pielgrzymujących joginów | ||
*[[tithi]] – jednostka czasu równa jednemu dniu księżycowemu | *[[tithi]] – jednostka czasu równa jednemu dniu księżycowemu | ||
*[[tjaga]] - zaniechanie, pozostawienie, wyrzeczenie, bezinteresowność, wyrzeczenie owoców czynu | |||
*[[Towarzystwo Teozoficzne]] - stowarzyszenie ezoteryczne zajmujące się propagowaniem królewskiej jogi i filozofii wschodu | |||
*[[trataka]] - skoncentrowanie wpatrywanie, przygladanie w skupieniu uwagi, wpatrywanie bez mrugania w jodze | |||
*[[treta juga]] – druga część czterowiecza, wiek srebrny w naukach hinduizmu | *[[treta juga]] – druga część czterowiecza, wiek srebrny w naukach hinduizmu | ||
*[[trika]] - trójtworzenie, misteryjna nauka siwaizmu kaszmirskiego | |||
*[[trimarga]] - trójdroga, potrójna droga, trzy ścieżki: karma, bhakti i dźńana joga | |||
*[[trimurti]] – Trójca Święta – Brahma (Kreacja), Wisznu (Utrzymanie), Śiwa (Niszczenie) | *[[trimurti]] – Trójca Święta – Brahma (Kreacja), Wisznu (Utrzymanie), Śiwa (Niszczenie) | ||
*[[triratna]] - trzy klejnoty, trzy drogocennosci, trzy skarby; Guru, Dharma i Sangha | |||
*[[Triśanku]] - król, dla którego [[Wiśwamitra]] stworzył własne niebo | *[[Triśanku]] - król, dla którego [[Wiśwamitra]] stworzył własne niebo | ||
*[[triśula]] - trójząb, atrybut trzymany przez | *[[triśarana]] - potrojne oddanie, potrójne schronienie, trójoddanie guru, dharmie i sandze | ||
*[[triśiksza]] - potrójne szkolenie; trening moralny, mentalny i mądrościowy | |||
*[[triśula]] - trójząb, atrybut trzymany przez Mistrza Śiwa, założyciela wszelkiej jogi | |||
*[[tryszna]] - pragnienie, żądza, pożądanie, roszczenie, pożądanie życia i obiektów zmysłowych | |||
*[[Trzecie Oko]] - szósty ośrodek rozwoju wyższej świadomości; punkt jasnowidzenia; źródło magicznych mocy | *[[Trzecie Oko]] - szósty ośrodek rozwoju wyższej świadomości; punkt jasnowidzenia; źródło magicznych mocy | ||
*[[trzech ojców]] – doktryna wisznuicka | *[[trzech ojców]] – doktryna wisznuicka | ||
*[[tulasi]] – rodzaj kwiatu używanego w ceremoniach religijnych typu "puja" | *[[tulasi]] – rodzaj kwiatu używanego w ceremoniach religijnych typu "puja" | ||
*[[tulku]] - tybet. ciało przemiany, inkarnacja, emanacja, wcielenie dawnego lamy, awatara lub awadhuta | |||
*[[tummo]], tumo - tybet. wewnętrzny żar, ogień kundalini, wzmaganie gorąca | |||
*[[turija]] – stan ciągłej świadomości | *[[turija]] – stan ciągłej świadomości | ||
*[[ | *[[tuszita]] - zadowolenie, błogi spokój i rozkosz, niebiosa spokojnych i zadowolonych bóstw | ||
===U=== | ===U=== | ||
* [[ | * [[udana]] - jeden z pięciu rodzajów energii życiowej stworzeń, także rodzaj oddechu | ||
* [[ | * [[Uddiyana bandha]] - uddijana bandha, jedna z trzech najważniejszych bandh w Hatha jodze | ||
* [[udgatar]] - kapłan wedyjski wygłaszający modlitwy oraz śpiewający hymny z Samawedy | |||
* [[upanajana]] - wyświęcenie, przyjęcie, wedyjska ceremonia inicjacyjna, nałożenie świętego sznura | |||
* [[Upaniszady]] – sanskrycki gatunek literacki | * [[Upaniszady]] – sanskrycki gatunek literacki | ||
* [[ | * [[upasana]] - siedzenie, praktykowanie, oddawanie czci bóstwu i guru, modlitwa i medytacja | ||
* [[upeksza]] - niezważanie, niedbanie, ostracyzm, skarcenie, stoicyzm, czwarta brahma-wihara | |||
* [[utsaha]] - siła, witalność, wytrwanie, stałe czuwanie, gotowość, czujność, wytężony trud | |||
===V=== | ===V=== | ||
Linia 476: | Linia 571: | ||
===W=== | ===W=== | ||
*[[wadźra]] - piorun, diament, ostrze piorunowe, diamentowa świadomość, krzyż | |||
*[[wairagja]] - vairagya, beznamiętność, bezpożądliwość, wolność od żądz i namiętności | |||
*[[Wairoćana]] - Wiroćana, porównujący się ze słońcem, asura, stary demon z mitów indrowych | |||
*[[wahana]] – nosiciel, pojazd; zwierzę na którym w ikonografii hinduistycznej podróżuje Bóstwo | *[[wahana]] – nosiciel, pojazd; zwierzę na którym w ikonografii hinduistycznej podróżuje Bóstwo | ||
*[[ | *[[wahdat-ul-wudżud]] - suficka nauka duchowa o jedności rzeczywistości w Allah Bogu | ||
*[[Wamana]] – czwarta inkarnacja Boga Wisznu w postaci karła, pogromcy demona Bali | *[[Wamana]] – czwarta inkarnacja Boga Wisznu w postaci karła, pogromcy demona Bali | ||
*[[Wampiry]] - istoty żywiące się cudzą energią życia, a także wysysaną krwią | *[[Wampiry]] - istoty żywiące się cudzą energią życia, a także wysysaną krwią | ||
*[[wanaprastha]] – faza życia, jedna z czterech aśram | *[[wanaprastha]] – faza życia, jedna z czterech aśram | ||
*[[warna]] – kasta, zasadnicza grupa społeczna | *[[warna]] – kasta, zasadnicza grupa społeczna | ||
*[[wedanta]] – indyjski ruch filozoficzny będący kontynuacją i objaśnieniem Wedy | *[[wedanta]] – indyjski ruch filozoficzny będący kontynuacją i objaśnieniem Wedy | ||
*[[wedanta sutra]] – święta księga wedanty | *[[wedanta sutra]] – święta księga wedanty | ||
*[[Wedy]] (Veda) – święte Pisma indoeuropejczyków, arjan i współcześnie | *[[Wedy]] (Veda) – święte Pisma indoeuropejczyków, arjan i współcześnie hinduistów | ||
*[[wedyzm]] – najstarszy kierunek hinduskiej religijności arjan (aryjczyków) | *[[wedyzm]] – najstarszy kierunek hinduskiej religijności arjan (aryjczyków) | ||
*[[wegetarianizm]] – zdrowe jogiczne odżywianie z | *[[wegetarianizm]] – zdrowe jogiczne odżywianie z wyłączeniem tego co pochodzi z zabijania zwierząt | ||
*[[wibhuti]] – cudownie materializowany popiół, symbol czystości i świętości, łaska | *[[Wesak]] - święto w czasie majowe pełni Księżyca w Byku, dzień urodzin, oświecenia i parinirwany Buddha | ||
*[[ | *[[wibhuti]] – cudownie materializowany popiół, symbol czystości i świętości, łaska Mistrza Śiwa | ||
*[[widźńana]] - poznanie, uświadomienie, wgląd poznający, zrozumienie i znanie, postrzeganie Brahmana, Puruszy, Atmana | |||
*[[wihara]] - miejsce odpoczynku dla mnichów, dom medytujących mnichów (bhikszu) | |||
*[[Wilkołak]] - człowiek w amoku przemieniający się w drapieżnego wilka | *[[Wilkołak]] - człowiek w amoku przemieniający się w drapieżnego wilka | ||
*[[wiparjaja]] - błąd, pomylenie, błędna wiedza, pseudowiedza, błędne pojmowanie rzeczywistości, dewiacja | |||
*[[wirat]] - słowo sanskryckiego pochodzenia oznaczające Naturę jako MOST do Boga | *[[wirat]] - słowo sanskryckiego pochodzenia oznaczające Naturę jako MOST do Boga | ||
*[[wirja]] - energia, wigor, żywotność, siła woli, energiczność, elen vitale, niestrudzenie | |||
*[[wirujący derwisze]] - potoczna nazwa tureckiego bractwa tańczących derwiszów z Konya | |||
*[[wisznuizm]] – jeden z trzech głównych nurtów religijności i duchowości indyjskiej | *[[wisznuizm]] – jeden z trzech głównych nurtów religijności i duchowości indyjskiej | ||
*[[Wiśuddha]] - Piąty ośrodek energii w okolicy gardła; Lotos o szesnastu płatkach | |||
*[[wiweka]] - rozróżnianie, rozeznawanie, rozpoznawanie, odróżnianie, odróżnianie prawdy od fałszu | |||
*[[wjana]] - w sanskrycie vyana, jedno z tchnień życiowych, rodzaj oddechu, także rodzaj energii życiowej stworzeń | |||
*[[Wrindawana]] – święte miasto wisznuitów w Indii | *[[Wrindawana]] – święte miasto wisznuitów w Indii | ||
*[[Wrytra]] – demon, asura, zły duch, demon złej myśli i negatywizmu pokonany przez Boga Indra | *[[Wrytra]] – demon, asura, zły duch, demon złej myśli i negatywizmu pokonany przez Boga Indra | ||
*[[wrytti]] - fale aktywności myślowej, myśli wrytrowe, reakcje emocjonalne, zasłony mentalne | |||
*[[wuwei]] - chiń. czytane łułej, niedziałanie, spontaniczne działanie, swobodne płynięcie, dryfowanie, duchowe poddanie | |||
===X=== | ===X=== | ||
*[[Xian]] - czytane Sian, nieśmiertelny, istota nieśmiertelna, ideał mistyczny taoizmu, taoistyczny siddha | |||
===Y=== | ===Y=== | ||
*[[yab-yum]] - tybet. ojciec-matka, połączenie pary bóstw meskiego i żeńskiego w tantrze | |||
*[[yajna]] - rytuał ofiarny, ceremonia ogniowa | *[[yajna]] - rytuał ofiarny, ceremonia ogniowa | ||
*[[yajurveda]] - jedna z czterech wed tycząca kultu ofiarniczego i rytuału | *[[yajurveda]] - jedna z czterech wed tycząca kultu ofiarniczego i rytuału | ||
*[[yako-zen]] - zen dzikiego lisa, zen (medytacja) bez mistrza i przekazu dharmy | |||
*[[Yam]] - sylaba nasienna, bidźa mantram w ośrodku serca, w [[anahata]] | *[[Yam]] - sylaba nasienna, bidźa mantram w ośrodku serca, w [[anahata]] | ||
*[[yama]] - zasady moralne; bóstwo śmierci; zakaz moralny | *[[yama]] - zasady moralne; bóstwo śmierci; zakaz moralny | ||
*[[yamuna]] - rzeka w Indii | *[[yamuna]] - rzeka w Indii | ||
*[[yang]] - chiń. czytane jang, zasada męska, aktywna, słoneczna, odpowiada sanskr. [[pingala]] lub [[Śiwa]] | |||
*[[yantra]] - znak, symbol, talizman, diagram ochronny lub magiczny, zwykle związany z bóstwem i mantrą | *[[yantra]] - znak, symbol, talizman, diagram ochronny lub magiczny, zwykle związany z bóstwem i mantrą | ||
*[[Yeti]] - legendarny człowiek śniegu w Himalajach | *[[Yeti]] - legendarny człowiek śniegu w Himalajach | ||
*[[yin]] - chiń. czytane jin, zasada żeńska, pasywna, ziemia, księżycowa, odpowiada sanskr. [[ida]] lub [[śakti]] | |||
*[[yoga]] --->zobacz [[joga]] | *[[yoga]] --->zobacz [[joga]] | ||
*[[yoga mudra]] - lotosowe zjednoczenie z guru | *[[yoga mudra]] - lotosowe zjednoczenie z guru | ||
Linia 513: | Linia 624: | ||
===Z=== | ===Z=== | ||
*[[zabuton]] - jap. czytane dzabuton, mata do siedzenia w zen, kwadratowa mata do medytacji w lotosie | |||
*[[zafu]] - jap. czytane dzafu, poduszka do siedzenia, okrągła poduszka do medytacji w zazen | |||
*[[zahir]] - sufickie: wiedza ezoteryczna, zewnętrzna, jawna dla wszystkich, literalna | |||
*[[zaratusztrianizm]] (zoroastryzm) – religia objawiona starożytnych Medów i Persów | *[[zaratusztrianizm]] (zoroastryzm) – religia objawiona starożytnych Medów i Persów | ||
*[[zazen]] - jap. czytane dzadzen, siedzenie w medytacji, od za - siedzieć i zen - medytacja, dhjana | |||
*[[zembyo]] - jap. czytane dzembjo, choroba zen, stan mylących odczuć i zjawisk (makyo), przywiązanie do pustki | |||
*[[zen]] - jap. czytane dzen, skrót od zenna, skupienie i medytacja, tłumaczenie słowa dhjana na japoński | |||
*[[zenshu]] - japońska wymowa chińskiego chanzong, dosłownie: szkoła zen, szkoła medytacji | |||
*[[Zend-Avesta]] - święta księga, biblia zaratusztrian | *[[Zend-Avesta]] - święta księga, biblia zaratusztrian | ||
*[[zendo]] - jap. czytane dzendou, dosłownie 'pawilon zen', sala medytacji, droga medytacji | |||
*[[zenke]] - jap. czytane dzenke, dom zen, rodzina zen, świątynia lub klasztor zen i rodzina praktykujących w tam | |||
*[[zensu]] - jap. czytane dzensu, dosłownie 'dziecko zen', uczeń zen, uczeń prowadzony przez mistrza roshi | |||
*[[zodiak chiński]] - opis lat dwunastu zwierząt, pięciu żywiołów oraz towarzyszy drogi chińskiej astrologii | |||
*[[Zombi]] - ożywiony nieboszczyk lub osoba w transie, zwykle pod wpływem czaru lub ziół | *[[Zombi]] - ożywiony nieboszczyk lub osoba w transie, zwykle pod wpływem czaru lub ziół | ||
===Ż=== | |||
*[[Żmij]] – skrzydlata gadzia postać, jaszczur lub gryf z wierzeń dawnych Słowian, słowiańska Naga | |||
[[Category:Meta-strony Himalaya-Wiki]] | [[Category:Meta-strony Himalaya-Wiki]] |
Aktualna wersja na dzień 20:49, 26 mar 2024
Alfabet Ezoteryczny i Hermetyczny
Oto lista pojęć związanych z medytacją, jogą, dharmą, tantrą, wedyzmem, hinduizmem, kulturą wedyjską, ezoteryką, magią, okultyzmem, astrologią, które znajdują się (niebieskie) lub powinny się znaleźć (czerwone) w polskiej Himalaya-Wiki. Oczywiście listę tę można, a nawet trzeba rozszerzać o nowe pojęcia. Bóstwa i Bogowie czy Anioły oraz Nazwiska, Miejsca, Artykuły znajdują się w osobnych kategoriach pojęć!
Ostatnio edytowane i uzupełniane Hasła na Himalaya-Wiki:
Skocz do hasła na literkę
A – B – C – Ć - D – E – F – G – H – I – J – K – L – M – N – O – P – Q – R – S – Sz - Ś – T – U – V - W – X - Y - Z - Ż - Ź
A
- abhajamudra - sanskr. abhaya-mudră; gest mistrza rozpraszający obawy i wątpliwości ucznia
- abhawa - stan mistycznej śmierci, unicestwienie błędów, grzechów i żądz
- abhjasa - wyższy stopień sadhany, praktyki jogi, regularna długotrwała praktyka inicjanta
- aćarja - aćarya, acharya, wysłannik, posłannik, apostoł, nauczyciel duchowy
- Adept - Mistrz Mądrości, istota przekraczająca ponadludzki stan
- Adibuddha - najwyższy przebudzony, oświecony mistrz duchowy, pierwszy oświecony mistrz
- adiguru - najwyszy mistrz i przewodnik duchowy, Śiwa jako mistrz założyciel jogi
- advaita – indyjska filozofia niedualna, doktryna, główna szkoła wedanty
- adźapa - patrz ajapa techniczna metoda praktyki himalajskiej laja jogi
- adżna, adźńa, ajńa - Szósty ośrodek energii w głowie; Lotos o dziewięćdziesięciu sześciu płatkach
- agama – pisemny przekaz nauk
- Agni – Ogień, Płomień; żywioł ognia; bóstwo czy anioł Ognia
- agnihotra – wedyjski rytuał ogniowy
- Agni Joga - starożytny wedyjski system praktyki jogi wewnętrznego ognia (tumo)
- ahamkara - praktykowanie osiągania prawdziwej jaźni
- Ahi Bundhnja lub Ahi Budhnja - mityczny wąż głębiny, często utożsamiany z Lewiatanem
- ahinsa – zasada niekrzywdzenia i niezabijania stworzeń
- ajapa - adźapa joga, metoda praktyki lajów z siddhaśramu w Himalajach rozpowszechniona przez Purnananda
- Ajhole - święte miasto Durgi w stanie Karnataka w Indii
- ajńa - trzecie oko w treningu jogi
- ajurweda - indyjska medycyna naturalna, formalnie akceptowana przez WHO
- Akaśa - światło, dżwięk, przestrzeń, duch, kosmiczny eter
- Aladyn - arab. mityczny właściciel zaczarowanej lampy
- Allahabad - święte miasto w środk.-półn. Indii gdzie co 12 lat obchodzi się Kumbhamella
- Amarnath - święta jaskinia himalajska w Kaszmirze koło Śrinagaru
- Amba - indyjska bogini wojowniczka, patronka rycerzy i wojowników, bogini z Plejad, Alcyone
- Ambara - niebiańskie bóstwo, dewa, strażnik ściezki duchowej na poziomie lotosu Wiśuddha
- amryta – nektar nieśmiertelności, boski napój
- anahata - Czwarty ośrodek energii w okolicy serca; Lotos o dwunastu płatkach
- ananda – stan szczęścia i błogości, wrodzona rozkosz ducha
- Ananta – nieskończoność; imię węża w mitologii Indii
- anava – egotyzm, złudna niższa jaźń w naukach jogi
- angelizacja - proces przemienienia człowieka świętego w anioła Bożego
- antahkarana - wewnętrzny instrument, troisty lub poczwórny opis pierwiastków duszy (dźiwy) czy jaźni
- apana - jeden z pięciu rodzajów subtelnej energii vayu ożywiającej ciała żyjacych istot, rodzaj oddychania
- aranjaki - traktaty leśne, teksty pustkowia, dzieła ustelnicze, leśne rozważania, rodzaj pism wedyjskich
- Arati - hinduistyczny rytuał
- arhat - oświecony mistrz duchowy
- Arunachala - święta góra południowych śiwaitów, joginów i tantryków w Tiruvannamalai w stanie Tamil Nadu w Indii
- artha - druga faza rozwoju duchowego w tantrach; powodzenie, dobrobyt; radzenie sobie w życiu;
- Aryman - zły duch, demon, biegunowe ucielesnienie wszelkiego zła, chaosu, ciemności i głupoty
- Asana - Siad Medytacyjny skrzyżny lub klęczny, popularne Siedzenie buddyjskie, jap. Zazen
- ascendent - znak zodiaku który wschodził nad horyzontem w momencie urodzin czy innej badanej daty
- asmita - jaźniość, egotyzm, jestestwo, jestem - stan identyfikowania się istnieniem egotycznym
- astrologia - podstawowy przedmiot każdej ezoterycznej szkoły, wiedza o wpływie gwiazd i planet
- astrologia wedyjska - zachowana na wschodzie starożytna szkoła boskiej astrologii
- asura - demon, nienaturalny, anty-sura, sztuczny, czort, diabeł, anty-boski
- Asztawakra Gita - Pieśń Asztawakry jest traktatem prezentującym Adwaita Wedanty
- Atlantyda - wspominana historycznie przez Platona wielka wyspa i kraina na Oceanie Atlantyckim
- atman - dusza, jaźń, mieszkaniec serca, istota, rdzeń, ten który jest
- aura - biopole w radiestezji i bioterapii otoczka energetyczna żywej istoty, aureola świętych
- Avatar - film twórcy Titanica - James'a Camerona - z gatunku science fiction
- awatara - zstąpienie, wcielenie, emanacja Bóstwa, deva lub devi, żywy anioł Boży
- awadhuta - posłaniec z niebios, święty wieszcz, mistyk i mag działający z mocy ducha
- Awesta - natchnione Pismo Święte wyznawców mazdaizmu i zaratusztrianizmu (zoroastryzmu)
B
- bajat - arab. bayat, duchowa inicjacja, przyjęcie ucznia w sufizmie
- bandha - związanie, ściśnięcie, wycisnięcie, naprężenie, jeden rodzaj ćwiczeń jogicznych
- ban-guru - fałszywy, zły guru, bez mistrza i tradycyjnej linii przekazu, samozwaniec
- baraka - błogosławieństwo, moc Boża, łaska przekazywana uczniom przez mistrza sufickiego
- batin - sufickie: tajemny, ezoteryczny, wewnętrzny przekaz nauk mistycznych w islamie
- Bektaszijja - suficka droga duchowa z Anatolii łącząca rozmaite tradycje religijne
- Bhagawad Gita – święta księga hinduizmu; traktat 18 lekcji jogi
- bhagawan – pan, władca, mistrz, błogosławieństw dawca
- Bhagawata Purana - jedna z wisznuickich Maha Puran
- bhakta – wielbiciel, ofiarnik, czciciel
- bhakti – oddanie duchowe, uwielbienie, żarliwość, adoracja bóstwa
- bhakti joga – joga duchowego oddania i wielbienia
- bhakti marga - ścieżka oddania Bogu, ścieżka duchowego wielbienia Boga
- bhikshu - mnich buddyjski
- bharatanatiam – klasyczny taniec indyjski
- bhawana - boskie zamierzenie, stwarzanie, istnienie, odczuwanie
- Bhima – jeden z Pandawów; groźne imię Boga Śiwy
- bies - nieczysta siła opętująca, czart, diabeł
- bindi – czerwona kropka na czole kobiety
- bindu - dosł. "kropla", "punkt", "nasienie", "ziarno"; jeden punkt, brama transcendencji
- biofizyka - dziedzina naukowa z pogranicza fizyki i biologi, bada też aury
- biopole - inaczej aura, eteryczna czy energetyczna otoczka żywej istoty
- bliźniacze płomienie - bliźniacze dusze, dwie połówki tej samej hermafrodycznej superduszy, mąż i żona, boska para rodzicielska
- Bollywood - największa na świecie wytwórnia filmowa w Bombaju (Mumbai) w Indii
- bodhi – oświecenie, ucieleśnienie światłości
- bodhićitta - bodhiczitta, oświecająca świadomość, oświecający umysł
- Bóg - Absolut, Najwyższa Istota, Wszechduch, Brahman, Śiwa, El, Elohim, Allah
- brahmaćarja – wstrzemięźliwość, celibat, boskie przewodnictwo, posłannictwo
- Brahmany – komentarze objasniające rytuały wedyjskie i sens ofiary
- Brahmaputra - rzeka w Indii, Syna Boży
- Brahmarakszas - demon, istota upadła, zła istota udająca bóstwo, boga, uduchowienie; demoniczny oszust duchowy;
- Brahmawidja - sanskr. Brahma-Vidyā, Boska Wiedza, Mądrość Boża;
- braminizm – powedyjski nurt religijny kasty braminów
- Budha - planeta Merkury; symbol posłańca Bogów; planeta badana w kosmogramie osób podających się za awatarów;
C
- channeling - astralna metoda kontaktu z duchami zmarłych ludzi, zwierząt oraz z demonami (asurami)
- chiromancja -system analizowania osobowości oraz odczytywania możliwości kształtowania losu, czytanie karmana z dłoni
- ciało astralne - kama-śarira, w teozofii i okultyzmie ciało planu astralnego przechowujące wrażenia i żądze emocjonalne
- ciało eteryczne - ciało energetyczne, ciało praniczne, linga-śarira, ciało aury i kanałów energetycznych
- ciało mentalne - ciało myśli, wyobrażeń, wspomnień, niższe ciało mentalne, manas, mana-śarira
- czakra/m ---> zobacz ćakram - ośrodek świadomości służący koncentracji w praktykach jogi i tantry
- czintamani ---> zobacz ćintamani - klejnot świadomości
- czart - rodzaj demona czy diabła w mitologii słowiańskiej
- czisztijja - ćiśti, chishty; najstarsza z istniejących wielkich szkół sufizmu
Ć
- Ćanda - bł. spolszcz. Czanda; olbrzym, gigant; demoniczny olbrzym w mitologii Wschodu;
- ćandala - wyrzutek, banita, złoczyńca, zabójca, morderca ludzi lub krów
- ćakram - dysk, krąg, okrąg, wirujący dysk, ośrodek energii duchowej, organ duszy
- Ćakry transpersonalne - kilka ćakr znajdujących się ponad głową, włącznie z sahasrarą
- Ćandra - księżyc, bóstwo księżyca, anioł księżyca
- Ćarća Joga - system praktykowania jogi oparty na powtarzaniu i recytowaniu, joga modlitwy i szeptunku
- ćaru - piękny, przyjemny, ukochany, promienny; słodka ofiara składana jako ahuti
- ćaturaśrama - cztery etapy życia w wedyjskim i hinduistycznym systemie społecznym
- ćela - sługa, służebnik, wierny uczeń Mistrza, adept Drogi, sewaka
- Ćidambaram - święte miasto śiwaitów w południowej Indii w stanie Tamil Nadu
- ćintamani - ćinta-mani, świadomości klejnot, moc spełniająca życzenia, klejnot umysłu
- ćittam, ćit, ćitta - świadomość, substancja z której formują się emocje (kama), umysł (manas) oraz rozum (buddhi)
D
- damaru – śiwaicki bębenek rytualny zwężony w środku, używany też w Tybecie
- danda – święta laska, kij dharmy samnjasina
- darpa - arogancja, powszechnie potępiana w religijnych tekstach Wschodu cecha blokująca rozwój duchowy
- darpana - sanskr. darpańa; zwierciadło dharmy; lustro guru; umysł mistrza jest zwierciadłem, lustrem dla ucznia
- darśan (darśana) – widzenie bóstwa lub guru
- derwisz - mistyk, błazen, poeta, uczony, tancerz, wędrowiec, nędzarz, bogacz, asceta, sufi
- dewa – Bóg, Anioł, Świetlista Istota, Niebianin
- Dewi – Bogini, dziewica, niebianka, anielica
- Dewaczan – Niebiosa zapełnione przez Anioły, przez bogów, niebian
- Dharani - dosł. "skoncentrowana", "skupiona"; pieśń uzdrowienia; Bogini w lotosie Adżna
- dharma – prawo, zasady duchowe, nauka i praktyka, reguły drogi
- dhjana (dhyāna) – medytacja, płynięcie ku światłu, pojazd światła
- dhikr - zikr, zikar, praktyka duchowego rozwoju u sufich, modlitwa z ruchami głowy
- dikszan, diksza - inicjacja, błogosławieństwo, wtajemniczenie, przekaz nauk i praktyk dla ucznia duchowego
- diabeł - zły duch, szatan, demon
- digambara - jeden z głównych nurtów dżinizmu
- Djuloka - sanskr. Dyuloka; Niebiosa; patrz Dewaczan
- Dogoni - Dogonowie, lud w Mali znany z tajemniczej wiedzy o Syriuszu
- Dhrupad - jedna z najstarszych odmian indyjskiej muzyki klasycznej
- Dwaraka - miasto w Indii mające ponad 5 tysięcy lat historii, historyczna siedziba Gopala Kryszna
- dwapara juga – trzeci okres Mahajugi, wiek brązowy w hinduizmie
- Dźapa - powtarzanie, recytowane; odmawianie różańca
- Dźapamala - sanskr. Japamãlã; różaniec zwykle z ziarenek drzewa Rudraksza
- dżina – zwyciężca, adept hatha jogi, mistrz dżinizmu
- dżinny - rodzaj demonicznych duchów z ognia stworzonych, dobrych i złych
- dżinizm - jedna z najstarszych i najważniejszych religii Indii
- dźiwa – dusza, jaźń żyjąca wewnątrz cielesnej powłoki
- dźjotisz – światło, blask, astrologia wedyjska
- dźniana – cudowny dar Bożej mądrości, przenikliwe zrozumienie boskich spraw i zasad
- dźnianajoga - dżnianajoga, dźńanajoga czyli zjednoczenie wiedzy w mądrości Brahmana Boga
- dźnianamudra - sanskr. Jñãnamudrã; gest mądrości; postawa przekazywania wiedzy i mądrości
E
- egregor - zbiorowa, podświadoma jaźń jakiejś grupy, wyznania czy plemienia
- ejn sof - także ejnsof, ainsof, ein sof, to w filozofii hebrajskiej Nieskończoność
- ekadaśi - jedenasty dzień (tithi) cyklu księżycowego, dzień postu w jodze
- ekagrata – jednolitość, zwartość, stały stan skupienia w jodze
- ekologia - nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody
- eksterioryzacja - OBE, podróżowanie świadomości poza ciałem fizycznym
- Elefanta - wyspa u zatoce Mumbajskiej w Indii znana z kultu Śiwa Trójgłowego
- elfizm - pejoratywne zjawisko w okultyzmie uważania się za istotę duchową lub boską w oszukańczy lub złudny sposób
- Elim - Bogowie, bóstwa, anioły w językach semickich
- Elil - hebrajskie 'elijl' to bóstwo, bożek, bożyszcze, idol
- Elura - zespół świątynny hinduski, buddyjski i dżinijski w stanie Maharashthra w Indii
- emet - hebr. prawda, rzeczywistość, realność,
- emunah - hebr. wiara, zaufanie, podstawowe pojęcie religijne od emun wierność, ufność
- enosz - hebr. człowiek, istota ludzka
- enoszut - hebr. ludzkość, rodzaj ludzki
- eremita - pustelnik, mnich żyjący w odosobnieniu, sannjasin, wyrzeczeniec
- ezoteryka - wiedza wewnętrzna, sekretna, tajemna
F
- fakir - suficki i muzułmański święty, cudotwórca, charyzmatyk w islamie
- fana - proces rozpuszczania ego; oczyszczanie, obmywanie się
- fusho - jap. czytane fuszou, nienarodzone, określenie świata absolutnego w zen, bez narodzin i bez śmierci
G
- Ganga – sposzcz. Ganges, święta rzeka w Indii
- gatha – duchowe nauki i instrukcje podane rytmicznym wierszem do recytacji
- Gayatri - mantra wedyjska i solarna bogini aryjskiej tradycji baraminów
- gematria - numerologia oparta na języku hebrajskim i świętej geometrii; miara liczby i znaków
- geomancja - sztuka wyboru lokalizacji odpowiedniej do życia i działalności
- ghana - Himalajskie misy, gongi, dzwonki używane do terapii dźwiękiem w Indii, Nepalu, Tybecie
- Gharapuri - inaczej Elefanta wyspa w zatoce Mumbajskiej znana z posągów Śiwa
- ghul - arab. rodzaj demonicznego dżinna o złośliwej naturze
- gnoza - poznanie; scieżka poznawania wyższej wiedzy; odpowiada dźniana jodze
- Godawari - jedna z siedmiu świętych rzek matek w Indii
- Goloka - jedna ze sfer niebios; duchowa planeta, najwyższa rezydencja Pana Kryszny
- gopi – pasterka, tancerka, dusza wielbiąca pana Krysznę
- Govardhana - święte wzgórze krysznaitów koło miasta Vrindavan w Indii
- gryhastha – etap gospodarza domu w życiu
- guna – więź, związanie, połączenie, zasada twórcza
- guru - mistrz i przewodnik duchowy, nauczyciel duchowy, awatara
- Guru Purnima - pełnia Księżyca na przełomie czerwca i lipca, dzień mistrzów i przewodników
- guru-dakśina – datek na rzecz mistrza i jego świątyni czy szkoły religijnej
- Gurugita - traktat tantrycznej jogi o podstawach duchowego rozwoju
- Gurujoga - praktyka Iśwara-prani-dhanah w wersji rozbudowanej, tantrycznej
- gurukula – dom guru, aśrama, stała rezydencja mistrza, centrum duchowe
H
- Halahala - sanskr. Hālāhala; trucizna jaką wypił Bóg Śiva, aby demony nie zatruły świata
- Hamsa, Hansa - wahana, pojazd Boga Brahma w postaci świętej wielkiej gęsi wędrownej; mylnie tłum. jako łabędź
- Harappa - miasto w Pakistanie (dawniej India Zachodnia) zniszczone w dawnych czasach przez wybuch atomowy
- Hare Kryszna – potoczna nazwa organizacji wisznuickiej; znana mantra indyjska
- harmonium - ind. Peti, indyjski instrument muzyczny sprowadzony z Europy
- Hatha Joga - Hathajoga to joga siły, ćwiczeń ciała fizycznego i energetycznego (prana kośa lub linga śarira)
- Hiady - gromada gwiazd w gwiazdozbiorze byka; nimfy w mitologii greckiej
- hinduista – specjalista z zakresu religii lub wyznawca hinduizmu
- hinduizm - wierzenia i praktyki religijne na Półwyspie Indyjskim
- holi – indyjskie święto wiosny w pełnię Księżyca
- Homa - rodzaj ofiary, której centralnym elementem jest święty ogień i karmienie ognia
- Hurufijja - hurufici, szyicka szkoła mistyki sufickiej oparta na znaczeniach liter
I
- ida - lewy kanał czy przewód energii, strumień księżycowy, lewe nozdrze
- ifrit - arab. rodzaj olbrzymiego złego ducha, dżinna
- Imiona Indyjskie - Hindi - spis częściej używanych indyjskich imion męskich i żeńskich w języku Hindi
- Indus - święta rzeka Indii i Pakistanu wzdłuż której powstała cywilizacja wedyjska; nazwa mieszkańca Indii
- inkarnacja – wcielenie duszy indywidualnej w materialną postać bytu
- itihasy – legendy, bohaterskie sagi, opowieści mitologiczne jak Mahabharata czy Ramajana
- Iyengar - jedna z podkast bramińskich występująca na południu Indii
J
- Jadźurweda – jeden z czterech zbiorów świętych pism Wedy
- jadźńa – ofiara ogniowa
- Jama – zakazy moralne; anielskie Bóstwo śmierci i krainy zmarłych
- Jamuna - święta rzeka w Indii
- jasnowidzenie - zdolność nadprzyrodzona pozwalająca postrzegać ponad czasem i przestrzenią
- Jaszczury - mityczne istoty gadzie z konstelacji Oriona, zagrażające ziemi i ludzkości, szaraki
- jantra - yantra, znak, symbol, diagram; używany do medytacji i skupienia oraz w rytuałach S
- joga – zjednoczenie, unia, połączenie, jedność; zbiór dyscyplin duchowych z Indii
- joganidra - mudra wyciszania pięciu zmysłów w jodze
- Jogasutry – księga jogi Ryszi Patandźali, zwięzły podręcznik dla nauczycieli jogi
- Jogeśwara - tytuł doskonałego mistrza joginów jakim obdarzony jest założyciel jogi Śiwa
- jogging - swobodne, luźne bieganie, amerykański bieg transowy wzięty z Tybetu
- jogin – adept jogi, który osiąga zjednoczenie, czwarty etap rozwoju, kaiwalin – wyzwolony
- juga – epoka, długi czas
K
- kahin - arab. rodzaj danego kapłana, wieszcza i szamana w tradycjach przedmuzułmańskich
- kahuna - kapłan tradycyjnej szamańskiej religii z Hawajów znanej jako Huna
- Kailaśa - leżąca w Tybecie po stronie chińskiej najświętsza góra hinduizmu i śiwaizmu oraz buddyzmu
- kaivalya - kaiwalja, stan jedyności, pełnego zjednoczenia z boskością, wyzwolenie
- kalaripayat - indyjska sztuka walki, pierwotna dla szkół całej Azji
- kali juga – epoka bogini, wyzwolenia kobiety, panowania nad materią, wiek żelazny
- kalpa – okres, epoka, wielki cykl czasu, większy niż juga
- Kamasutra - święta księga Indii o życiu erotycznym dla tantryków
- Kańćipuram - spol. Kanczipuram; śiwaickie święte miasto w stanie Tamil Nadu
- karańaśarira - spolszcz. karana śarira, ciało subtelne
- karin - kusiciel inspirujący ludzi do porzucenia duchowej drogi, czynienia zła, błędnych poglądów
- karma, karman – czyn, akcja, los, przeznaczenie, skutek
- Karmajoga - joga czynu, joga działania, podstawowy stopień indyjskiej jogi
- karuna - empatia, współczucie, współodczuwanie, miłosierdzie, litość, zmiłowanie, druga zasada bodhićitta w jodze,
- kasta – grupa społeczna w kulturze Indii
- Kaweri - jedna ze świętych rzek matek w Indii
- Khajuraho - święte miasto w Indii znane ze świątyń dekorowanych scenami z życia erotycznego
- kirtana - śpiewanie, recytowanie, intonowanie, tańczenie, jako praktyka duchowa
- klasyczne tańce hinduskie – opis typowych stylów indyjskiego tańca
- klątwa - rytualny urok lub czar sprowadzający nieszczęścia lub śmierć
- kodźagara - kojagara, kodżagara, święto oświecenia, długiego życia, zdrowia i bogactwa
- Konarak – miasto w Indii
- Kośa - ciało, powłoka, sfera świadomości
- Krama - jedna z głównych jogicznych szkół śiwaizmu kaszmirskiego
- Krija - rodzaj praktyk rozwoju wewnętrznego w tradycyjnej indyjskiej jodze i tantrze
- Krijajoga - jedna z głównych linii nauczania autentycznej jogi z Himalajów
- kripa - krpa, łaska, błogosławieństwo, moc duchowa udzielana tylko w obecności guru
- krodha - gniew, złość, irytacja, jedna z sześciu bram piekielnych
- krysznaizm – jeden z głównych nurtów wisznuizmu
- Ku-Jogin - zły jogin, fałszywy jogin, jogoszust, źle praktykujący, zwiedziony
- Kula - rodzina duchowego nauczyciela w sensie jego uczniów, pokrewieństwo duchowe
- Kularnawa tantra, kularnawatantra - krótki tekst ezoteryczny szkoły Kula czy Kaula Tantry
- Kumbhaka - wstrzymywanie oddechu po wdechu dla napełnienia energią życia
- Kumbhamela - Święto Dzbanu, zlot joginów i ascetów odbywany co 3 lata w Indii
- Kundalini – Energia Wężowej Bogini Mądrości, moc ogniowa żeńskiej zasady boskości, śakti
- Kundalini Joga – tantryczna metoda obudzenia ogniowej mocy Bogini
- Kunti – matka pięciu braci Pandawa znanych z eposu Mahabharata
- Kurukszetra - równina w okolicy Delhi, miejsce bitwy Kryszny i Ardźuny z Kaurawami; miejsce powstania Bhagawad Gity
- kutrub - arab. ghul rodzaju męskiego lub ludożerca
- Kutub - w sufizmie mistrz mistrzów, najwyższy mistrz duchowy swoich czasów
L
- laja - laya, stan rozpuszczenia, roztopienia, wchłonięcia, charakterystyczny dla zjednoczenia z Brahmanem Absolutem
- Laja Joga – medytacyjna szkoła jogi oparta na pracy z ćakramami i mocy Kundalini
- Lakszman – brat króla Rama
- Lalla (sanskr. Lalāsa) – śiwaicka mistrzyni Laja Jogi z XIV wieku
- Lemuria - wspominana historycznie w Ramajanie kraina demonów, dawna Wielka Lanka na Oceanie Indyjskim
- Lewiatan - wężowy demon wodny, potwór z głębi mórz i oceanów, demon kabalistów i judaistów
- linga – śiwaicki symbol Boga-Absolutu, znak prapoczątku stworzenia; linga-śarira to ciało lustrzane, eteryczne
- lotos - kwiat lotosu oraz ośrodek świadomości duchowej, ćakram
- Lucyfer - upadły anioł światłości, który stał się demonem udającym oświecenie, demon fałszywego oświecenia
M
- mag - kapłan szamańskich religii, w tym zaratusztrianizmu czy polinezyjskiej Huny
- magia - najwyższy poziom praktycznej realizacji ezoteryzmu, okultyzmu, hermertyzmu i boskiej religii
- Mahabharata – epopeja opisująca dawne dzieje narodu indyjskiego
- maha juga – czterowiecze, epoka trwająca 4 miliony 320 tysięcy lat
- Mahabalipuram - święte miasto w Indii w stanie Tamil Nadu znane z kompleksu starożytnych świątyń Boga Śiwa
- mahamantra - maha mantram, wielka mantra, wielka recytacja, wielki dźwięk, wielkie słowo
- mahasamadhi - świadome odejście jogina czyli duszy zaawansowanej
- mahatma – wielka dusza, tytuł wzniosłego mistrza duchowej hierarchii
- maja – iluzja, złuda, zaćmienie
- Majapur - święte miasto w Indii gdzie ma siedzibę ruch krysznaitów
- mala – 1. maalaa, różaniec modlitewny, zwykle o 108 lub 1008 koralikach, 2. mala, odpady, nieczystości, ekstrementy
- mandala - symboliczne zobrazowanie mocy i energii bostwa w formie diagramu
- mantra – słowo, wibracja, dźwięk; ochrona umysłu; fraza modlitewna
- manipura - Trzeci ośrodek energii w okolicy splotu słonecznego; Lotos o dziesięciu płatkach
- manusmryti – traktat wieszcza Manu, księga braminów
- manwantara – cykl czasu dłuższy niż juga, krótszy niż kalpa
- Mara, Marya – iluzja, koszmar, Zły Duch
- Marga - Mistyczna Droga, Duchowa Ścieżka
- marid - rodzaj demona o olbrzymiej posturze znanego w mitach arabskich i sufickich
- marman - punkt lub obszar do akupresury w metodach ajurwedy, wrażliwy punkt na ciele
- Mathura - święte miasto znane jako miejsce narodzin Awatara Kryszna
- Matsja – ryba, imię jednej z awatar, wcieleń Boga Wisznu; także asana, pozycja w jodze
- medium - osoba kontaktująca się z duchami w sposób paranormalny
- Medjugorie - miejsce kontrowersyjnego objawienia maryjnego z lat 80-tych XX wieku w dawnej Jugosławii
- Medytacja Transmisyjna - jogiczna praktyka Lajów polegająca na przekazywaniu Światła Bożego potrzebującym
- Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny - współczesna międzynarodowa amerykańska organizacja krysznaitów
- mitologia indyjska – lista wedyjskich i hinduistycznych Bogów oraz Bogiń
- mistyka - ezoteryczna dziedzina wiedzy o bezpośredniej łączności człowieka z bóstwem
- misy tybetańskie - rodzaj instrumentu muzycznego do terapii dźwiękiem w ajurwedzie
- mithuna - tworzenie par miłosnych męsko-damskich, bliźniacze płomienie
- moksza – wyzwolenie, ekstaza; skupienie mądrości; czwarty etap praktyki tantry
- Moria lub Morya - Ojciec Mistrzów Duchowych (Ryszich); znany jako Mistrz Himalaya lub Hermes
- mudra – pieczęć, pozycja i gest; zaawansowana praktyka jogi lub tantry
- Muhurta - wedyjska godzina, 48 minut, jedna trzydziesta doby; miara czasu praktyki w jodze
- muladhara - lotos podstawy o czterech płatkach
- mumukszu – tęsknota za Bogiem, pragnienie połączenia z Najwyższym
- murti - wizerunek niebiańskiej istoty lub oświeconego mistrza duchowego
N
- nabhi - pępek, czesto w jodze kojarzony z lotosem manipura lub bindu wisarga
- nadi – strumień, subtelny przewód dla energii duchowej; w jodze uczy się o 14 nadi podstawowych
- nada – Boski Głos wewnątrz, wibracja Wszechświata, "dźwięk" ciszy, wibracja Najwyższych, Bezforemnych Niebios
- Nada Joga - zbiór metod praktyki słuchania dźwięków wewnętrznych zwanych nadą, joga pomocnicza
- nakszatra - w indyjskiej astrologii stacja księżycowa lub dom Księżyca
- Nakszibandijja lub Naqszbandi - suficka tarika, tradycja mistyczna w formie organizacji zakonnej
- Namaskar - hinduskie pozdrowienie: bądź pochwalony, także hołd z pokłonem jako Padnamaskar
- natjaśastra – klasyczny traktat o indyjskim tańcu duchowym
- nawiedzenie - stan bycia pod wpływem szkodliwego ducha lub demona
- Nashik - święte miasto kultury duchowej ramaitów w Indii
- Natha - adept Hathajogi, inicjowany uczeń szkoły Hatha Jogi, w linii Natha Sampradaya
- neohinduizm - ruch odrodzenia starej duchowości hinduistycznej
- New Age - ruch na rzecz złotego wieku, lepszego życia i postępu
- ney - rodzaj instrumentu muzycznego używanego na środkowym wschodzie, także przez sufich
- nidra – jogiczny stan świadomości, sen jogiczny bez zjawisk sennych
- Nijama - reguły czystości w tradycyjnej jodze, wskazania dla życia duchowego, nadetyka, nadmoralność
- numerologia - wiedza o liczbach i ich interpretacji; wiedza z daty urodzenia, wartości imion i nazw
O
- odźas - także odżas, siła, siła życiowa, witalność, najwyższa forma energii w ciele ludzkim
- okultyzm - wiedza tajemna, tajemnica, sekretność; ezoteryka; mistyka
- Om – Om-kara, święte słowo mocy rozpoczynające praktykę mantramów, inaczej pranawa
- opętanie - owładnięcie człowieka lub zwierzęcia przez demona, złego ducha czyli asura
- oświecenie – podstawowy duchowy cel adeptów jogi i tantry, po którym zaczyna się prawdziwa praktyka
- Or - boskie światło w tradycji hebrajskiej kabały i perskiej mistyki
- orgazm - w mistyce Wschodu stan seksualnego spełnienia i błoga ekstaza świętego seksu
- orgon - podstawowa energia kosmiczna w odkryciach Wilhelma Reicha
- oświecenie - bodhi, kenśo, satori, sanmai, samadhi, stan wewnętrznej jasności i przytomności
P
- Padanamaskara - dotknięcie stóp guru lub świętego
- pandawowie – pięciu bohaterów eposu Mahabharata, symbol zwycięstwa zła nad dobrem
- paramahansa - wedyjski tytuł dharmiczny, stosowany wobec wysoce zrealizowanych mistrzów (guru)
- paramatma – wyższa jaźń, wyższa dusza, nadjaźń lub naddusza, dusza wszechrzeczy, jaźń wszystkich istot
- parias – członek społeczności pozakastowej; najemnik, parobek, niewolnik
- pingala - energia słoneczna, prawe nozdrze, prawy kanał czy przewód energii
- Pir - starszy mistrz, tytuł duchowy w tradycjach sufickich oraz w zakonach nathów
- piśaća - diabeł, upiór, zły, czort czyli najbardziej zezłośliwiona istota w materii mroku
- Plejadanie - wspominani w ezoteryce mieszkańcy planet z gromady Plejad, niepoprawnie znani jako Plejadianie, Plejaranie
- Plejadianie - właściwie Plejadanie, hipotetyczni mieszkańcy Plejad
- Plejady - mistyczna gromada gwiazd w gwiazdozbiorze Byka
- Plejaranie - właściwie Plejadanie, hipotetyczni mieszkańcy Plejad
- Patańdźali – Patańdźali, indyjski Ryszi, autor traktatu Jogasutry
- pradżnia (prajńa) – prawiedza, mądrość, wszechwiedza, pierwotna zdolność zrozumienia
- pramana - miary poznawcze w klasycznej jodze indyjskiej
- prana – siła, energia witalna, moc życia i oddechu, energia słoneczna
- pranajama - czwarta grupa ćwiczeń w klasycznej jodze, metody oddechowej kontroli energii życiowej
- pranawa - pranava, wibracja AUM, Om, starożytny pierwotny dźwięk, wibracja Boga
- prasadam – wegetariański pokarm ofiarowany w czasie pudźy do spożycia, komunia
- pratjaja – odczuwanie, odbiorczość, intuicyjna percepcja, czujność
- prema – duchowy dar Bożej Miłości, najwyższa i najczystsza postać Miłości
- pudźa – msza, nabożeństwo, rytuał religijny, ceremonia
- Purany – rodzaj świętych pism indyjskich
- Puri – miasto w Indii, jedna z czterech siedzib Adi Śankara aćarja hinduizmu
- purnima - pełnia Księżyca, dzień dochodzenia Księżyca do pełni, doba do pełni
- Purusza - dusza, jaźń, czysta istota, wnętrze, mieszkaniec wnętrza, człowiek
- Puszkar - miasto w Indii koło Ajmer słynne z głównej świątyni Boga Stwórcy, Brahma
- Puttaparthi - miejscowość w południowych Indiach, główna siedziba awatara Śri Sathya Sai Baba
Q
R
- Radża Joga - starożytna droga duchowego rozwoju, ścieżka królewska, sztuka królewska, synteza jogi
- radźas – druga z trzech gun, pasja, ambicja, namiętność
- raga – przywiązanie lub rodzaj muzyki indyjskiej
- rakszas - rodzaj bardziej złośliwego i podłego demona jaszczurowego, asura
- Ramajana – epos opisujący dzieje króla Rama i zwycięstwo dobra nad złem
- rasa – smak; w wisznuizmizmie rodzaj związku
- ratha - architektoniczna forma śwątyń budowanyc na kształt starożytnych rydwanów
- Ratha Jatra – wisznuickie Święto Rydwanu
- Rawana - demon, który porwał Sitę i został zabity przez Ramę
- reiki - japoński system medycyny tradycyjnej bazujący na przykładaniu rąk i bioenergoterapii oraz akupresurze
- reinkarnacja – ponowne wcielanie żyjącej duszy (jaźni), atmana
- Reptilianie - rasa istot gadzich, jaszczurów z Oriona próbująca skolonizować ziemię i zniewolić ludzkość
- Rinpocze - pisane też Rinpoche to po tybetańsku Guru, mistrz duchowy
- Rok 2012 - teorie na temat końca świata, zagłady i katastrofizmu w ezoteryce
- Roszi - Roshi, w języku japońskim mistrz oświeconyc, straszy mistrz, mistrz mądrości, ryszi
- Rudraksza - mala, różaniec służący do recytowania modlitw i formuł magicznych, mantramów
- runy - pierwotne pismo magiczne Skandynawii, Celtów, Germanów, a nawet Ormian, dane przez Odyna
- Rygweda – jedna z Wed – Świętych Ksiąg Starożytnej Indii
- ryta – prawo i porządek boski we wszechświecie, zasada ładu i harmonii
S
- Sadguru – zrealizowany guru, nauczyciel świata
- sadhana – dyscyplina praktyki duchowej, która prowadzi do realizacji
- sadhu – święty asceta, mistyk
- Sahadźa Joga - ang. Sahaja Yoga, joga naturalnego zrodzenia się wewnętrznej istoty
- sahasrara - Siódmy ośrodek energii; lotos korony o tysiącu płatków ponad głową
- samadhi – ekstaza, stan świadomości w którym ustaje myślenie, zjednoczenie
- sampradaja – stowarzyszenie, zrzeszenie, zbór, zgromadzenie, braterska wspólnota joginów
- samourzeczywistnienie – w jodze niższy stopień duchowego oświecenia
- samospalenie - zjawisko polegające na samozapłonie ludzkiego ciała z przyczyn wewnętrznych
- samana - jeden z pięciu rodzajów energii życiowej stworzeń, także rodzaj oddychania
- Samaweda – święta księga ekstatycznych pieśni, trzecia Weda
- Samsara, sansara – cierpienie, kołowrót narodzin i śmierci
- Samyama - Samjama to zjednoczna moc dharan, dhyan i samdhi
- sangha – wspólnota, bractwo, zbór; grupa praktykujących jogę regularnie
- sankhja – klasyczna filozofia indyjska mająca podstawy w traktacie Bhagawad Gita
- sannjasa – wyrzeczenie, najwyższy inicjacyjny stopień ucznia w jodze i tantrze, faza życia; życie mnicha lub mniszki,
- sannjasin - wyrzeczeniec, eremita, pustelnik, mnich lub mniszka w odosobnieniu
- sanskryt – starożytny alfabet indoeuropejski
- saptasindhawa – siedem świętych rzek w tradycji indyjskiej
- Saraswati (rzeka) - jedna z siedmiu świętych rzek matek płynąca z Himalajów poprzez Zachodnie Indii
- Sati – Bogini, pierwsza małżonka Boga Śiwa i córka Dakszy; ceremonia pogrzebowa
- satja juga – epoka prawdy, złoty wiek, pierwsza część czterowiecza
- sattwa – najszlachetniejsza z trzech gun, określająca równowagę wewnętrzną, prawość, zgodność i spokój ducha
- sektofobia - zaburzenie psychiczne w postaci poczucia zagrożenia przez sekty
- sennik - podręcznik interpretacji snów; opis symboliki i znaczenia snów
- seremetyzm - brak kompetencji w zakresie ezoteryki
- sewa - sanskryckie seva, służba, praca duchowa, oddanie, ofiara
- sewaka - służebnik, ofiarnik, osoba poświęcona służbie Bogu, Guru i Aszaramowi; Bhakta
- Shirdi - święte miasto znane z wielkiej świątyni awatara Boga Śiwa, Bhagawana Śri Sainatha (Shirdi Sai Baba)
- siddha – cudotwórca, doskonały, spełniony, rodzaj półboskich istot
- siddhanta - zbiór śiwaickich nauk jogi pozostawionych przez siddhów
- Siddha joga - ogół metod jogicznych praktykowanych przez rasę siddhów
- siddhi – charyzmatyczna moc duchowa, owoc duchowej realizacji; często dar duchowy, oznaka uświęcenia
- siddhowie - w naukach jogi tantrycznej jest to wyższa klasa boskich istot używających cudownych mocy siddhi
- siedem matek – idea pochodzenia ludzkości od siedmiu Matek-Bogiń; Plejady
- sila - arab. rodzaj demonicznej istoty, dżinna płci żeńskiej
- silsila - łańcuch duchowego przekazu z mistrza na ucznia, sukcesja zakonów sufickich
- sitar - indyjski i perski instrument muzyczny
- soma – święty napój mający na celu pojednanie z bóstwami niebios
- Styks - główna z pięciu rzek mitycznej krainy Hades przez którą dusze przeprawiają się do Zaświatów
- Subhadra – siostra awatara Kryszny
- Sufi - święty, czysty, mądry; mistyk
- Sufizm - mistyczny nurt filozoficzny
- suszumna - centralny przewód, kanał czy meridian energii w ciele człowieka, związany z kręgosłupem, tyb. Tummo
- sutra – zwięzły aforyzm służący jako środek do zapamiętania świętych nauk
- swami – Święty, Czcigodny, Dostojny; tytuł świętej osoby; Ojciec Święty
- swadhiszthana - drugi ośrodek energii poniżej pępka o sześciu płatkach
- Swara - svara, nuty, podstawowe dźwięki gamy w muzyce indyjskiej
- swastyka – wedyjski symbol pomyślności i powodzenia w formie indyjskiego krzyża
- system kastowy – naturalny system podziału ról społecznych w kulturze wedyjskiej
Sz
- Szachy - Królewska gra indyjskiego pochodzenia mająca wiele wariantów
- Szadanga Joga - sześcioczłonowa joga opisana w Maitrajanija-Upaniszadzie
- Szajtan - arab. zły duch, przywódca złych dżinnów, hebr. satan, szatan
- Szatan - przywódca demonów lub rodzaj złego ducha wspominanny w Biblii
- szaman - mistyk, mag, kapłan i czarodziej pełniący rolę przywódcy duchowego dawnych społeczności
- szambala - shambala, śambhala, mityczna kraina świetlistych wojowników strzegących Ziemię przed inwazją zła
- Szastra - zobacz śastra
- szatćakrabheda - szat ćakra bheda/na, przeciąganie sześciu ośrodków, praca z sześcioma ćakrami ciała
- szatkarman - poszóstne uzdatnienie; sześć ćwiczeń oczyszczających z Hatha Jogi
- szatkasampatti - składający się z sześciu (szatka) osiągnięć czy udoskonaleń (sampatti)
Ś
- śabda - dźwięk, wibracja, dźwięk mowy, pieśni, szeptu, odgłosy przyrody, dźwięki wewnętrzne
- śakti – moc i potęga boskiej natury, żeński aspekt Boga, Boskość; także siła czy energia udzielająca wszelkich charyzmatów, duchowych darów (siddhi).
- śaktyzm – kult Bogini i żeńskiej mocy w hinduizmie, podstawa tantry
- Śankara – reformator hinduizmu
- śastra - starożytny indyjski traktat poruszający tematy filozoficzno-religijne
- Śikhara – typ północnoindyjskiej świątyni
- Śiwa – Najświętsze Imię; Łaska, Przychylność, Trzecia Osoba Stwórcy niszcząca grzech, cierpienie, błędy i zło
- śiwaizm - indyjski i nepalski kult Boga Śiva w hinduizmie
- śiwaizm kaszmirski - jedna z sześciu głównych znanych szkół ezoteryczno-duchowych śiwaizmu
- Śiwa Purana - Śiwapurana, jeden z najważniejszych traktatów o rozwoju duchowym oraz wcieleniach Boga na ziemi
- Śiwasamhita - traktat Śiwa Boga zawierający wskazówki dla rozwoju duchowego ludzkości
- śrawaka – uczeń słuchający nauk guru na własne uszy
- Śri jantra - wzorzec świętej geometrii przywołujący energię ezoterycznej bogini Śri Lalita Tripurasundari
- święta krowa – o indyjskim szacunku do matki krowy
- święty - osoba uznana za posiadającą boskie właściwości, często dar uzdrawiania lub materializacji wibhuti
T
- tabli - hinduski instrument muzyczny (bębenek)
- taixi - chiń. oddychanie embrionalne, taoistyczna praktyka oddychania jak embrion w łonie matki
- tala - stan ciemności, samozasłonięcia, samowypaczenie, stany i światy demoniczne, sfery piekielne
- taluka - obszar podniebienia lub górnej części szyi, także ćakra siddhów w tym obszarze
- tamas – trzecia z trzech gun; ciemność, zaślepienie, niewiedza, bezwład
- tandawa - boski taniec Pana Śiwa
- tanpura - tambura, tamboora, zwykle czterostrunowy śiwaicki instrument muzyczny, służący uzdrawianiu
- tantra - tkanina, spoistość, kontinuum, kultywowanie boskiej energii i Mocy, Śaktyzm
- Tantra Joga - ogół praktyk tantrycznych, synonim Kundalini Jogi
- tantryzm (śaktyzm) – religijna filozofia i kultura, siła seksualna łącząca pierwiastek żeński i męski
- taoizm - tradycyjna chińska droga bóstw nieba, chińskie shinto, odpowiednik jogi i tantry
- tapas - żar, gorąco, asceza, umartwianie, żarliwość w ascezie mistyczno-ascetycznej
- tarot - w kabale wróżebna czy dywinacyjna talia kart na których są znaki alfabetu hebrajskiego lub ich symboliczne obrazy
- tat - to, tym, owo, wedyjskie określenie nieskończonego absolutu
- tattwa – prawda, prawdziwa istota, podstawowa zasada, prawdziwy byt
- tedźas - blask, żar, światło promienne wokół głowy jogina, aureola, ognisty duch
- Tengri - główne bóstwo nieba szamańskich kultur plemion ałtajskich, ludów tureckich, mongolskich i tunguskich oraz Hunów
- tengrianizm - tengryzm, tengriaństwo, szamańska religia ludów ałtajskich, tureckich, mongolskich i tunguskich, szamanizm, huna, hunowie
- telepatia - odczuwanie na odległość; komunikacja pomiędzy umysłami
- tilaka (bindi) – kropka z pasty sandałowej malowana na czole hinduskich kobiet lub znak malowany na ciele typowy dla danej sampradaji
- Tiruvannamalai - święte miasto śiwaitów w Indii u stóp góry Arunachala, celu pielgrzymujących joginów
- tithi – jednostka czasu równa jednemu dniu księżycowemu
- tjaga - zaniechanie, pozostawienie, wyrzeczenie, bezinteresowność, wyrzeczenie owoców czynu
- Towarzystwo Teozoficzne - stowarzyszenie ezoteryczne zajmujące się propagowaniem królewskiej jogi i filozofii wschodu
- trataka - skoncentrowanie wpatrywanie, przygladanie w skupieniu uwagi, wpatrywanie bez mrugania w jodze
- treta juga – druga część czterowiecza, wiek srebrny w naukach hinduizmu
- trika - trójtworzenie, misteryjna nauka siwaizmu kaszmirskiego
- trimarga - trójdroga, potrójna droga, trzy ścieżki: karma, bhakti i dźńana joga
- trimurti – Trójca Święta – Brahma (Kreacja), Wisznu (Utrzymanie), Śiwa (Niszczenie)
- triratna - trzy klejnoty, trzy drogocennosci, trzy skarby; Guru, Dharma i Sangha
- Triśanku - król, dla którego Wiśwamitra stworzył własne niebo
- triśarana - potrojne oddanie, potrójne schronienie, trójoddanie guru, dharmie i sandze
- triśiksza - potrójne szkolenie; trening moralny, mentalny i mądrościowy
- triśula - trójząb, atrybut trzymany przez Mistrza Śiwa, założyciela wszelkiej jogi
- tryszna - pragnienie, żądza, pożądanie, roszczenie, pożądanie życia i obiektów zmysłowych
- Trzecie Oko - szósty ośrodek rozwoju wyższej świadomości; punkt jasnowidzenia; źródło magicznych mocy
- trzech ojców – doktryna wisznuicka
- tulasi – rodzaj kwiatu używanego w ceremoniach religijnych typu "puja"
- tulku - tybet. ciało przemiany, inkarnacja, emanacja, wcielenie dawnego lamy, awatara lub awadhuta
- tummo, tumo - tybet. wewnętrzny żar, ogień kundalini, wzmaganie gorąca
- turija – stan ciągłej świadomości
- tuszita - zadowolenie, błogi spokój i rozkosz, niebiosa spokojnych i zadowolonych bóstw
U
- udana - jeden z pięciu rodzajów energii życiowej stworzeń, także rodzaj oddechu
- Uddiyana bandha - uddijana bandha, jedna z trzech najważniejszych bandh w Hatha jodze
- udgatar - kapłan wedyjski wygłaszający modlitwy oraz śpiewający hymny z Samawedy
- upanajana - wyświęcenie, przyjęcie, wedyjska ceremonia inicjacyjna, nałożenie świętego sznura
- Upaniszady – sanskrycki gatunek literacki
- upasana - siedzenie, praktykowanie, oddawanie czci bóstwu i guru, modlitwa i medytacja
- upeksza - niezważanie, niedbanie, ostracyzm, skarcenie, stoicyzm, czwarta brahma-wihara
- utsaha - siła, witalność, wytrwanie, stałe czuwanie, gotowość, czujność, wytężony trud
V
- Varanasi - Benares, święte miasto hinduizmu i buddyzmu w Indii
- Viśuddha - Piąty ośrodek energii w okolicy gardła; Lotos o szesnastu płatkach
- Voodoo - czytane "wudu", szamańska religia znana z Haiti, a pochodząca z Afryki
- Vrindavan - święte miasto krysznaitów, miejsce dzieciństwa Awatara Kryszny
W
- wadźra - piorun, diament, ostrze piorunowe, diamentowa świadomość, krzyż
- wairagja - vairagya, beznamiętność, bezpożądliwość, wolność od żądz i namiętności
- Wairoćana - Wiroćana, porównujący się ze słońcem, asura, stary demon z mitów indrowych
- wahana – nosiciel, pojazd; zwierzę na którym w ikonografii hinduistycznej podróżuje Bóstwo
- wahdat-ul-wudżud - suficka nauka duchowa o jedności rzeczywistości w Allah Bogu
- Wamana – czwarta inkarnacja Boga Wisznu w postaci karła, pogromcy demona Bali
- Wampiry - istoty żywiące się cudzą energią życia, a także wysysaną krwią
- wanaprastha – faza życia, jedna z czterech aśram
- warna – kasta, zasadnicza grupa społeczna
- wedanta – indyjski ruch filozoficzny będący kontynuacją i objaśnieniem Wedy
- wedanta sutra – święta księga wedanty
- Wedy (Veda) – święte Pisma indoeuropejczyków, arjan i współcześnie hinduistów
- wedyzm – najstarszy kierunek hinduskiej religijności arjan (aryjczyków)
- wegetarianizm – zdrowe jogiczne odżywianie z wyłączeniem tego co pochodzi z zabijania zwierząt
- Wesak - święto w czasie majowe pełni Księżyca w Byku, dzień urodzin, oświecenia i parinirwany Buddha
- wibhuti – cudownie materializowany popiół, symbol czystości i świętości, łaska Mistrza Śiwa
- widźńana - poznanie, uświadomienie, wgląd poznający, zrozumienie i znanie, postrzeganie Brahmana, Puruszy, Atmana
- wihara - miejsce odpoczynku dla mnichów, dom medytujących mnichów (bhikszu)
- Wilkołak - człowiek w amoku przemieniający się w drapieżnego wilka
- wiparjaja - błąd, pomylenie, błędna wiedza, pseudowiedza, błędne pojmowanie rzeczywistości, dewiacja
- wirat - słowo sanskryckiego pochodzenia oznaczające Naturę jako MOST do Boga
- wirja - energia, wigor, żywotność, siła woli, energiczność, elen vitale, niestrudzenie
- wirujący derwisze - potoczna nazwa tureckiego bractwa tańczących derwiszów z Konya
- wisznuizm – jeden z trzech głównych nurtów religijności i duchowości indyjskiej
- Wiśuddha - Piąty ośrodek energii w okolicy gardła; Lotos o szesnastu płatkach
- wiweka - rozróżnianie, rozeznawanie, rozpoznawanie, odróżnianie, odróżnianie prawdy od fałszu
- wjana - w sanskrycie vyana, jedno z tchnień życiowych, rodzaj oddechu, także rodzaj energii życiowej stworzeń
- Wrindawana – święte miasto wisznuitów w Indii
- Wrytra – demon, asura, zły duch, demon złej myśli i negatywizmu pokonany przez Boga Indra
- wrytti - fale aktywności myślowej, myśli wrytrowe, reakcje emocjonalne, zasłony mentalne
- wuwei - chiń. czytane łułej, niedziałanie, spontaniczne działanie, swobodne płynięcie, dryfowanie, duchowe poddanie
X
- Xian - czytane Sian, nieśmiertelny, istota nieśmiertelna, ideał mistyczny taoizmu, taoistyczny siddha
Y
- yab-yum - tybet. ojciec-matka, połączenie pary bóstw meskiego i żeńskiego w tantrze
- yajna - rytuał ofiarny, ceremonia ogniowa
- yajurveda - jedna z czterech wed tycząca kultu ofiarniczego i rytuału
- yako-zen - zen dzikiego lisa, zen (medytacja) bez mistrza i przekazu dharmy
- Yam - sylaba nasienna, bidźa mantram w ośrodku serca, w anahata
- yama - zasady moralne; bóstwo śmierci; zakaz moralny
- yamuna - rzeka w Indii
- yang - chiń. czytane jang, zasada męska, aktywna, słoneczna, odpowiada sanskr. pingala lub Śiwa
- yantra - znak, symbol, talizman, diagram ochronny lub magiczny, zwykle związany z bóstwem i mantrą
- Yeti - legendarny człowiek śniegu w Himalajach
- yin - chiń. czytane jin, zasada żeńska, pasywna, ziemia, księżycowa, odpowiada sanskr. ida lub śakti
- yoga --->zobacz joga
- yoga mudra - lotosowe zjednoczenie z guru
- yoganidra - proces wyciszania i powściągania zmysłów; rodzaj mudry
- Yogin - osoba praktykująca jogę
Z
- zabuton - jap. czytane dzabuton, mata do siedzenia w zen, kwadratowa mata do medytacji w lotosie
- zafu - jap. czytane dzafu, poduszka do siedzenia, okrągła poduszka do medytacji w zazen
- zahir - sufickie: wiedza ezoteryczna, zewnętrzna, jawna dla wszystkich, literalna
- zaratusztrianizm (zoroastryzm) – religia objawiona starożytnych Medów i Persów
- zazen - jap. czytane dzadzen, siedzenie w medytacji, od za - siedzieć i zen - medytacja, dhjana
- zembyo - jap. czytane dzembjo, choroba zen, stan mylących odczuć i zjawisk (makyo), przywiązanie do pustki
- zen - jap. czytane dzen, skrót od zenna, skupienie i medytacja, tłumaczenie słowa dhjana na japoński
- zenshu - japońska wymowa chińskiego chanzong, dosłownie: szkoła zen, szkoła medytacji
- Zend-Avesta - święta księga, biblia zaratusztrian
- zendo - jap. czytane dzendou, dosłownie 'pawilon zen', sala medytacji, droga medytacji
- zenke - jap. czytane dzenke, dom zen, rodzina zen, świątynia lub klasztor zen i rodzina praktykujących w tam
- zensu - jap. czytane dzensu, dosłownie 'dziecko zen', uczeń zen, uczeń prowadzony przez mistrza roshi
- zodiak chiński - opis lat dwunastu zwierząt, pięciu żywiołów oraz towarzyszy drogi chińskiej astrologii
- Zombi - ożywiony nieboszczyk lub osoba w transie, zwykle pod wpływem czaru lub ziół
Ż
- Żmij – skrzydlata gadzia postać, jaszczur lub gryf z wierzeń dawnych Słowian, słowiańska Naga